Woonbond
07-12-2009
Woonbond: overheveling huurtoeslag naar corporaties is onzalig plan
Volgens Het Financieel Dagblad van 7 december zint de
bezuinigingswerkgroep Wonen van de regering op een plan om de
huurtoeslag van 2,4 miljard over te hevelen naar de woningcorporaties.
Om dat te kunnen bekostigen zouden de huren fors omhoog mogen en
moeten honderdduizenden corporatiewoningen worden verkocht. Een
onzalig plan volgens de Nederlandse Woonbond. Het zou zeer
onrechtvaardig zijn als huurders eenzijdig moeten opdraaien voor de
gevolgen van de economische crisis. De economen die dit soort plannen
bedenken, rekenen zich bovendien ten onrechte rijk, want bij huurders
valt veel minder te halen dan ze denken, aldus Woonbondwoordvoerder
René van Genugten.
De werkgroep Wonen is een van de twintig ambtelijke commissies die het
kabinet aan het werk heeft gezet om 35 miljard bezuinigingen te
vinden. Op de woningmarktsubsidies zou voor 2,6 miljard moeten worden
bezuinigd. Op dit moment geeft de overheid 2,4 miljard uit aan
huurtoeslag en een veelvoud daarvan - 14 miljard aan
hypotheekrenteaftrek.
Met het voorstel de huurtoeslag over te hevelen naar de
woningcorporaties, in ruil voor een vrijer huurbeleid en een kleinere
corporatiesector, slaat de bezuinigingswerkgroep volgens de Woonbond
om drie redenen de plank volslagen mis.
Ten eerste rekent de werkgroep zich ten onrecht rijk, de
veronderstelling dat een grote groep huurders gezien hun inkomen te
weinig huur betaalt is niet gebaseerd op feiten. Ten tweede wordt het
principe verlaten dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten
dragen. Ten derde leidt het ertoe dat corporaties in de toekomst niet
meer kunnen investeren in belangrijke zaken als betaalbare nieuwe
woningen, de aanpak van buurten en wijken en energiebesparing.
De werkgroep rekent zich ten onrechte rijk
Het idee dat de huren in Nederland door de overheid kunstmatig laag
worden gehouden en dat er een grote groep huurders scheefwoners zou
zijn die veel te weinig huur betaalt, is niet op feiten gebaseerd. Uit
recente cijfers van minister Van der Laan blijkt dat slechts 4 procent
van alle huurders scheef woont. De overgrote meerderheid van huurders
van corporatiewoningen behoort tot de lage en middeninkomens, zoals
verpleegkundigen, onderwijzers en politieagenten. Zij geven nu al
gemiddeld een kwart van hun netto inkomen uit aan huur, hetgeen in
Europees verband aan de hoge kant is. Als ze het al zouden willen,
kun-nen ze de overstap naar een koopwoning niet maken, omdat ze niet
in aanmerking komen voor een hypotheek. Het overgrote deel van de
huurders heeft daarvoor onvoldoende leencapaciteit.
Als de woningcorporaties lees de huurders die nu geen huurtoeslag
ontvangen moeten gaan opdraaien voor de huurtoeslag, zouden de huren
gemiddeld met minstens 20 procent moeten stijgen (1 procent
huur-verhoging levert ongeveer 120 miljoen op). Een volstrekte illusie
volgens de Woonbond, ook al omdat het aantal huishoudens dat een
beroep doet op huurtoeslag dan fors groter wordt. Nu al valt naar
schatting 1,5 miljoen huishoudens qua inkomen binnen het bereik van de
huurtoeslag en die groep zou door dit soort maatregelen alleen maar
groter worden.
Wat zou een dergelijk plan trouwens betekenen voor de honderdduizenden
huurtoeslagontvangers in de commerciële en particuliere huursector?
Raken die hun toeslag kwijt of wordt die ook overgeheveld naar
commerciële beleggers en particuliere huisbazen?
Sterkste schouders zwaarste lasten
Het uitgangspunt bij bezuinigingen zou volgens de Woonbond moeten zijn
dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. En de sterkste
schouders bevinden zich niet in de huursector, maar in de koopsector.
De Woonbond zou het uitermate onrechtvaardig vinden als de
hypotheekrenteaftrek, waar jaarlijks 14 miljard mee is gemoeid en die
ook door huurders wordt opgebracht, buiten schot zou blijven. De
Woonbond pleit al jaren voor een eigendomsneutrale
inkomensondersteuning, die huurders én eigenaar-bewoners gelijkwaardig
behandelt. Bovendien is inkomenspolitiek principieel altijd een zaak
van de overheid geweest en dat moet volgens de Woonbond zo blijven.
Marginalisering corporatiesector
In de laatste plaats zijn dit soort voorstellen zeer bedreigend voor
de volkshuisvesting in het algemeen. Mede dankzij de relatief grote
corporatiesector beschikt Nederland over een goed onderhouden
woningvoorraad en gemengde buurten. Een groot goed, waarop veel andere
landen terecht jaloers zijn. De bedreiging is levensgroot dat dit
waardevolle erfgoed, dat in honderd jaar is opgebouwd, in rap tempo de
nek wordt omgedraaid, met mogelijke gevolgen van dien (zoals
gettovorming omdat alleen de armste huishoudens gehuisvest worden in
corporatiewoningen).