Vrije Universiteit Amsterdam
Persbericht
08-12-2009
Overgewicht als gevolg van verontreinigende stoffen?
NWO en Europees geld voor onderzoek naar oorzaak
obesitas
Heeft blootstelling aan verontreinigende stoffen in onze voeding effect op
(ongeboren) baby's? Bestaat er een verband bestaat tussen de aanwezigheid van deze
stoffen en gezondheidsproblemen op latere leeftijd zoals obesitas? Juliette Legler,
onderzoeker van Instituut voor Milieuvraagstukken (IVM) van de VU, coördineert het
OBELIX project als onderdeel van een Europese onderzoekscampagne op het gebied
van gezondheid. Ook kreeg Legler op 24 november een NWO VIDI beurs om dit
onderzoek uit te breiden op basis van een nieuw testmodel voor de mens: de
zebravis.
OBELIX staat voor "OBesogenic Endocrine disrupting chemicals: LInking prenatal
eXposure to the development of obesity later in life." Het onderzoek richt zich op
verontreinigende stoffen in voedsel. Deze stoffen heten "endocrine disrupting
chemicals" (EDCs). Omdat EDC's hormonen nabootsen, hebben ze een negatief effect
op onze voortplanting. Ook overgewicht is naar verwachting een gevolg van EDC's,
maar hoe groot de effecten zijn is nog niet bekend. Enkele voorbeelden van EDC's
zijn: dioxines, giftige chemicaliën in plastics, gebromineerde vlamvertragers in
elektronische apparatuur en zogenaamde perfluorinated compounds in verpakking
van voedingsmiddelen. Als er tijdens zwangerschap EDC's worden geconsumeerd zou
dit mogelijk negatieve effecten kunnen hebben op de ongeborene. Eerdere
onderzoeken indiceren dat overgewicht te maken heeft met de inname van EDC's op
vroege leeftijd.
Het OBELIX onderzoek vindt plaats in vier Europese regio's en heeft kinderen tot en
met acht jaar als doelgroep. Project OBELIX heeft 2.99 miljoen aan financiële
ondersteuning ontvangen voor de komende vier jaar. Met een multidisciplinair team
van onderzoekers zal OBELIX nieuwe kennis vergaren over de concentraties van EDC's
in kinderen en de mogelijke gevolgen ervan. Ook financiert NWO complementair
onderzoek van Legler met 800.000. Met dit geld wordt laboratoriumonderzoek
uitgevoerd dat zal aantonen of EDC's leiden tot overgewicht, en welk effect
chemicaliën op moleculair en celniveau hebben. Voor het NWO onderzoek maakt
Legler gebruik van zebravissen, waarvan de embryonale stadia veel overeenkomsten
vertonen met de mens. Voordeel van zebravissen is dat er veel meer verontreinigende
stoffen getest kunnen worden in een korte tijd.
Het OBELIX team bestaat uit onderzoekers van IVM, VU University's Institute of Health
Sciences, Flemish Institute for Technological Research (VITO), National Institute for
Public Health and the Environment (RIVM), Norwegian Institute of Public Health,
Ecobaby Foundation (NL), French National Institute for Agricultural Research
(Met@risk) en Slovak Medical University.