Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Datum 7 december 2009 Ons kenmerk Z/VU-2975347 Toekomstige positionering en verbeteringen CAK

Geachte voorzitter,


1. Inleiding

Met deze brief informeer ik u over de toekomstige positionering van het CAK. Dit in vervolg op het eerdere beginselbesluit van het kabinet, zoals weergegeven in de brief van 3 oktober 2008 (TK 29689, nr. 224) en de brief van 7 april 2009 (TK 29689, nr. 255). Tevens informeer ik u over de verdere ontwikkelingen en verbeteringen bij het CAK zoals ik heb toegezegd in het algemeen overleg van 17 juni 2009 over AWBZ-dossiers (TK 30597, nr. 98) en het plenaire debat van 3 september 2009 over het verslag over 2008 van de Nationale ombudsman (TK 106-8515 tot en met 106-8543).
In deze laatste overleggen heb ik met de kamer geconcludeerd dat de dienstverlening aan de cliënt voorop staat. Ik heb voorrang gegeven aan de verbeteringen op de korte termijn omdat de cliënten daar direct baat bij hebben. Tegelijkertijd is gewerkt aan structurele verbeteringen op de lange termijn.


2. Betere dienstverlening aan burgers

Context
Voor mij staat voorop dat cliënten erop moeten kunnen vertrouwen dat de dienstverlening door of namens de overheid goed en accuraat is. Dit geldt ook voor de dienstverlening van het CAK.
Het CAK is een private organisatie, eigendom van verzekeraars. Het CAK draagt in opdracht van het CVZ namens de zorgverzekeraars zorg voor de centrale betaling aan AWBZ-instellingen. In de loop van de tijd heeft het CAK op verzoek van de overheid één voor één additionele taken opgepakt. Het CAK is daardoor de afgelopen jaren in korte tijd flink in omvang en takenpakket gegroeid. Het CAK voert nu zowel de regelingen voor de eigen bijdragen AWBZ en Wmo uit, als de compensatie van het eigen risico (CER) en de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg)1.


1 Daarnaast voert het CAK private taken uit in een aparte BV, LinkinCare. Vanuit deze BV wordt met behulp van partnerorganisaties data uitgewisseld ten behoeve van zorgaanbieders. Dit laatste is in omvang overigens zeer beperkt.

Terugkijkend constateer ik dat stapsgewijs een situatie is ontstaan waarin een organisatie van verzekeraars steeds meer een uitvoeringsorganisatie van publieke taken is geworden. Zij voert wet- en regelgeving uit met grote effecten op onder andere het inkomen van mensen. Tegelijkertijd zijn er onvoldoende publieke waarborgen gecreëerd om goede dienstverlening aan cliënten te kunnen garanderen door ook in formele zin als overheid sturing te kunnen geven aan deze dienstverlening. De perikelen rond de uitvoering van de eigen bijdragen voor de intramurale zorg eind 2007 hebben de beperkte politieke sturingsmogelijkheden op het CAK meer prominent naar voren gebracht. Het in 2008 door Berenschot uitgevoerde onderzoek2 heeft inzichtelijk gemaakt dat naast deze bestuurlijke inbedding ook de hele informatieketen en de organisatorische toerusting van het CAK aandacht verdienen. Achtereenvolgens wordt in deze paragraaf verder ingegaan op de informatieketen, de frontoffice, de backoffice en de verzakelijking.

Stand van zaken verbeteren informatieketen (eigen bijdrage) De aanbevelingen uit het onderzoeksrapport zijn voortvarend opgepakt. Het CAK heeft al een aantal flinke slagen gemaakt. Zoals ik de Kamer eerder heb geïnformeerd heb ik een Stuurgroep ketenoverleg CAK ingesteld. Aan deze, onder leiding van het ministerie van VWS staande, stuurgroep nemen deel Actiz, Branchebelang Thuiszorg Nederland, het College voor zorgverzekeringen (CVZ), het CAK, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), het Centrum Indicatiestelling Zorg, GGZ Nederland, Zorgverzekeraars Nederland, de Vereniging Nederlandse Gemeenten, Vereniging Gehandicapten Nederland, de Belastingdienst, het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) en de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
Deze stuurgroep heeft als taak de verantwoordelijkheidsverdeling helder te krijgen en werkafspraken te maken. Ook is een monitor opgezet om de prestaties van partijen in de aanlevering van gegevens in de keten te meten. Het feitelijk op orde brengen van de keten geschiedt onder regie van het CAK. Het CAK heeft werkgroepen in het leven geroepen waarin de voorbereidingen plaatsvinden. Hieraan nemen alle organisaties deel die relevant zijn voor de aanlevering van de gegevens. Doel is de kwaliteit van de gegevensuitwisseling te verhogen en problemen op te lossen. De oplossingen die de werkgroepen van het CAK voor ogen hebben, worden ter besluitvorming aan de Stuurgroep ketenoverleg CAK voorgelegd. Ook wordt de stuurgroep geïnformeerd over de voortgang in de diverse trajecten.

Enkele concrete resultaten per 1 januari 2010 zijn de volledige operationalisering van de ketenmonitor, het sluiten van convenanten en afspraakdocumenten tussen het CAK en de onderscheiden ketenpartijen, het herontwerpen van de processen die leiden tot verbeteringen in het proces van het opleggen van de eigen bijdragen, zoals controles van door ketenpartners aangeleverde brongegevens. Hierbij wordt aandacht gegeven aan het realiseren van quick wins. Eén van de quick wins is dat per 1 januari 2010 alle zorgaanbieders de gegevens digitaal zullen aanleveren. Papieren formulieren zijn dan verleden tijd. Een andere quick win is dat in het geval er een onjuiste eigen bijdrage is opgelegd door incorrecte gegevens, de cliënt er niet meer zelf achteraan hoeft te gaan bij de verschillende ketenorganisaties, maar dat het CAK dat nu voor hem of haar doet.


2 `Rapportage onderzoek CAK-BZ', Berenschot, 30 september 2008.





Stand van zaken verbetering front- en backoffice
Ook de dienstverlening richting de burger wordt in toenemende mate verbeterd. Aan het verbeteren van de frontoffice wordt voortdurend gewerkt. Het CAK verruimt onder andere het inzetten van klantadviseurs. Sinds eind augustus 2009 zijn er twee teams klantadviseurs (EHBO-teams) volledig operationeel. Dit is voor mensen die op de een of andere manier steeds met hun vraag vastlopen waardoor een schrijnende situatie dreigt te ontstaan. In zo'n geval wordt vanuit het EHBO- team, buiten de normale lijnen om, actie ondernomen om de problemen op te lossen.

De verbetering van de backoffice heeft eveneens de volle inzet van het CAK. Het CAK heeft geconstateerd dat in 80% van de gevallen dat de cliënt aangeeft op een bepaalde datum niet meer in de instelling te verblijven, terwijl het zorgkantoor de einddatum nog niet heeft ontvangen van de zorgaanbieder, gelijk heeft. Als gevolg hiervan is met de andere organisaties uit de keten afgesproken dat een zorgaanbieder vier weken de tijd heeft om overtuigend bewijs te leveren dat de cliënt ongelijk heeft met betrekking tot de zorggegevens (gegevens over opname, ontslag en zorguren). Indien de zorgaanbieder geen overtuigend bewijs levert, of niet reageert, worden de zorggegevens aangepast zoals de cliënt heeft aangegeven. Hiermee wordt het proces bekort en is de cliënt beter geholpen. Verder gaat het om verbeteringen zoals ik hiervoor heb aangegeven in het kader van de ketenoverleggen.

Tot slot, in het plenaire debat over het verslag 2008 van de Nationale Ombudsman is mevrouw Leijten ingegaan op de broninhouding door de SVB en de UWV. In dat overleg heb ik met haar van gedachten gewisseld over de wenselijkheid de broninhouding stop te zetten zolang bij het CAK niet alles in orde is. Ik heb aangegeven daar geen voorstander van te zijn. Een eigen bijdrage moet immers uiteindelijk wel betaald worden. Cliënten zouden dan met hoge rekeningen achteraf geconfronteerd worden. Mijn inzet is er daarom opgericht foutieve berekeningen te voorkomen. Over deze kwestie heb ik nog nader met het CAK overlegd. Ik heb daarbij vernomen dat in individuele gevallen in geval van bezwaar/beroep op verzoek van de cliënt tot stopzetten van de broninhouding wordt overgegaan. Ingeval van beroep wordt vaak wel met de cliënt overlegd of broninhouding niet voortgezet zal worden, omdat de cliënt bij een langdurige procedure anders een hoge naheffing kan krijgen.
Ook als een cliënt om andere reden geen broninhouding wil, kan die stopgezet worden. Cliënt krijgt dan facturen. Betaalt een cliënt vervolgens structureel niet, dan zet het CAK de broninhouding via de SVB en UWV weer in gang.

Stand van zaken verzakelijking
De aanbeveling van Berenschot om te komen tot een verzakelijking in de relatie CAK-VWS, heb ik eveneens ter harte genomen. Er worden concrete afspraken gemaakt tussen het CAK en VWS over taken, verantwoordelijkheden, planning- en controlecyclus, bevoegdheden en resultaten. Dit wordt vastgesteld in een overeenkomst (governance arrangement) tussen het CAK en VWS. Onderdeel daarvan is een uitvoeringsprotocol met een procedure voor het standaardtoetsen van nieuwe en gewijzigde regelingen en wettelijke taken. Wat dit betreft worden er al sinds vorig jaar uitvoeringstoetsen gevraagd aan en uitgebracht door het CAK.