Vrije Universiteit Amsterdam

Tumorcellen in winterslaap


* Startdatum: 09-12-2009


* Tijd: 13.45


* Locatie: Aula


* Titel: Tumorcellen in winterslaap


* Spreker: T. Kuilman


* Promotor: prof.dr. D.S. Peeper


* Onderdeel: VU medisch centrum


* Wetenschapsgebied: Medisch


* Evenementtype: Promotie

Naast de genen interleukines spelen ook andere uitgescheiden eiwitten een rol bij het in gang zetten van het mechanisme dat tumorcellen niet meer kunnen delen. Thomas Kuilman beschrijft hoe deze eiwitten tumorcellen in slaap sussen. Zijn onderzoek is fundamenteel van aard en zou in de toekomst kunnen bijdragen aan het vinden van manieren om tumorcellen in toom te houden.

Kuilman beschrijft een proces dat de groei van tumorcellen in een vroeg stadium voorkomt. In tegenstelling tot wat je a priori zou verwachten, kan een cel waarin een mutatie heeft plaatsgevonden in een oncogen (dat is een gen dat bijdraagt aan de ontwikkeling van een tumor) niet zomaar doorgroeien, maar treedt er een mechanisme in werking waardoor tumorcellen niet meer kunnen delen. Ze gaan dus in een soort winterslaap. Dit mechanisme heet senescentie en is erg efficiënt: moedervlekken hebben bijvoorbeeld een oncogene mutatie, maar deze cellen bevinden zich in senescentie en groeien zelden uit tot een kwaadaardige tumor.

Kuilman beschrijft hoe het senescentieproces aan wordt gezet. In het laboratorium van prof. Daniel Peeper (NKI) maakte hij een soort vingerafdruk van genen die geactiveerd zijn in senescente cellen. Zo kwam hij er achter dat deze cellen eiwitten uitscheiden die betrokken zijn bij ontstekingen. Verder onderzoek toonde aan dat twee van die genen, interleukine-6 en interleukine-8, nodig zijn voor een cel om senescent te worden. Bovendien kon hij, in samenwerking met patholoog prof. Wolter Mooi (VUmc), een mogelijke rol van deze ontstekingseiwitten bij de bescherming tegen darmkanker aantonen.
© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam