Biodiversiteit, het ondergeschoven kind van duurzaamheid.

09/12/2009 10:00

NLingenieurs

Wij, jonge ingenieurs, ontwerpers en planners in Europa, richten ons tot de internationale beslissers en politici aanwezig in Kopenhagen, en roepen hen dringend op om de financiële, wettelijke en bestuurlijke voorwaarden te creëren, die ons in Nederland en elders in de wereld in staat moeten stellen onze professionele kennis in te zetten voor een duurzame wereld.

Als de klimaatconferentie in Kopenhagen één ding duidelijk maakt, dan is het dat duurzaamheid meer is dan alleen een hype. Duurzaamheid is de toekomst. Duurzaam ondernemen is niet langer alleen een zaak van vooruitstrevende overheden en bedrijven, maar van ons allemaal. Dagelijks worden methoden bedacht om CO2 uitstoot tegen te gaan, energiegebruik te verminderen en klimaatverandering te bedwingen. Ook op de klimaatconferentie. Eén essentieel duurzaamheidaspect ontbreekt echter consistent in onze duurzaamheiddiscussie: biodiversiteit.

We zetten ons in voor een CO2 neutrale bedrijfsvoering, we kopen duurzaam in en we voeren levenscyclusanalyses uit als onderbouwing van onze duurzaamheidstrategieën. Maar leiden deze initiatieven wel echt tot duurzaamheid? Niet zolang biodiversiteit geen onderdeel uitmaakt van onze duurzaamheidacties. Denk aan biobrandstoffen die het duurzame alternatief leken voor fossiele brandstoffen, maar waardoor grote oppervlakten aan tropisch regenwoud werden gekapt voor de productie van energiegewassen. Zonder aandacht voor biodiversiteit geen duurzaamheid.

Maar wat is biodiversiteit eigenlijk? Biodiversiteit staat voor alle verschillende planten- en diersoorten, maar ook voor de genetische variatie van deze soorten en de kwaliteit van de natuurgebieden waarin deze soorten leven. Een hoge diversiteit aan soorten en natuurgebieden biedt een hoge verscheidenheid aan producten en diensten waarvan wij afhankelijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan grondstoffen, voedsel en medicijnen, maar ook aan waterzuivering en de opvang van CO2. Onze menselijke activiteiten leiden tot achteruitgang van biodiversiteit vanwege het grote ruimtebeslag, gebruik van energie en grondstoffen almede door vervuiling. Wereldwijd is al circa 30% van de oorspronkelijke biodiversiteit verdwenen, in Europa zelfs 65%. En deze achteruitgang is nog niet ten einde. Een achteruitgang van biodiversiteit staat gelijk aan een achteruitgang van onze samenleving.

Biodiversiteit gaat absoluut een zware stempel drukken op onze samenleving. Voor bedrijven die afhankelijk zijn van biodiversiteit voor hun bedrijfsvoering en bedrijfsprocessen en dus voor de gehele samenleving die diensten en producten consumeert. Door alleen maatregelen te nemen voor het terugdringen van CO2 uitstoot en het beperken van energiegebruik, wordt een vertekend beeld van duurzaamheid verkregen. Dit kan ertoe leiden dat grote investeringen in duurzaamheid op termijn helemaal niet zo duurzaam blijken te zijn. Dit kost geld, beschadigt reputaties en vertrouwen en leidt tot onomkeerbare schades en risico's.

Voor het behoud van biodiversiteit is samenwerking tussen overheden, wetenschap en bedrijfsleven noodzakelijk. De overheid dient biodiversiteit te implementeren als onderdeel van het duurzaamheidbeleid, waardoor kaders gesteld kunnen worden voor bedrijven. Het bedrijfsleven dient biodiversiteit te omarmen als vast thema binnen hun duurzaamheidstrategie, waarmee "license to produce"positieve publiciteit, een gunstige concurrentiepositie en een verminderd risico op confrontatie, weerstand en procesvertragingen wordt bereikt. Willen wij als samenleving continuïteit waarborgen, dan is investeren in duurzaamheid en dus in biodiversiteit een allereerste eis.

Maar hoe maken wij van biodiversiteit een volwaardig onderdeel van duurzaamheid? Er bestaat vooralsnog geen vastgestelde methode om biodiversiteit op te nemen in duurzaamheidstrategieën. Hoe bepalen wij onze impact op biodiversiteit? Hier komen wij als netwerk van jonge ingenieurs in beeld. Wij zijn met name in staat om de link te leggen tussen wetenschap, beleid en praktische toepassing. Dat zien wij als onze missie.

De eerste stap is biodiversiteit op de politieke agenda te zetten. De internationale beleidsbepalers in Kopenhagen hebben een unieke kans om de eerste stap te maken. Biodiversiteit is echter complexer, lastiger meetbaar en minder hanteerbaar dan andere aspecten van duurzaamheid. Dit maakt het inzetten op biodiversiteit des te belangrijker. Overheid, ingenieursbranche en andere brancheorganisaties sloegen in Nederland eerder hun handen ineen voor duurzaamheid. Nu is het noodzaak om hetzelfde te doen voor biodiversiteit. Biodiversiteit daagt ons allen uit!

Auteur:

Jong Professionals NLingenieurs

Irma Bakkers (werkzaam bij Arcadis)