Gemeente Den Haag
Cel voor verzetslieden tijdens bezetting behoort tot nationaal erfgoed
'Doodencel 601' in voormalige 'Oranjehotel' wordt monument
Het college van B en W heeft de procedure in gang gezet om de 'Doodencel 601' aan de Van Alkemadelaan op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen. De cel behoort tot de cellen waarin tijdens de Tweede Wereldoorlog ter dood veroordeelde verzetslieden wachtten op hun executie. Het cellencomplex kreeg al snel de bijnaam 'Oranjehotel'. Ook de route naar en het Poortje in de muur langs de Van Alkemadelaan, de bronzen plaquette en het plastiek in de Stevinstraat horen bij het monument. De grote historische, cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde is reden voor Den Haag om de locatie op de monumentenlijst te plaatsen.
Het deel van de Penitentiaire Inrichting Haaglanden waar de 'Doodencel 601' onderdeel vanuit maakt sluit binnenkort. De Stichting 'Oranjehotel' heeft het college daarom gevraagd om steun voor het behoud van de historisch belangrijke plekken. Burgemeester Van Aartsen zegde die steun toe in de vorm van bescherming. 'Het gaat om belangrijk nationaal erfgoed uit de bezettingstijd en is vanzelfsprekend ook van groot belang voor de gemeente', aldus de burgemeester.
De 'Doodencel 601' stamt uit 1919 en was onderdeel van de Cellenbarak van de Strafgevangenis in Scheveningen uit 1883-1886 en de in de jaren 1909-1911 gebouwde Bijzondere Strafgevangenis voor Mannen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gevangeniscomplex door de Duitsers onder andere in gebruik genomen als 'Polizeigefängenis'. In 1940 nam de Sicherheitspolizei und Sicherheitsdienst (SD) de Cellenbarak in gebruik en breidde die uit. In de Cellenbarakken zijn ongeveer 26.000 SD-gevangenen korte of langere tijd gedetineerd. Vanuit de 'doodencellen' werden veroordeelden voor executie naar de Waalsdorpervlakte gebracht.
Dankzij het in 1946 opgerichte Comité 'Oranjehotel' is de cel nog altijd ingericht zoals tijdens de Tweede Wereldoorlog. Jaarlijks vindt er op de laatste zaterdag van september of de eerste zaterdag in oktober een herdenking plaats.