Ministerie van Defensie

Nagedachtenisoorkonde in ere hersteld

11 december 2009, 13.49 uur

Twintig nabestaanden van militairen die tijdens een missie omkwamen hebben vandaag een nagedachtenisoorkonde ontvangen. Defensieminister van Middelkoop reikte de oorkonde en een speciaal vervaardigd sculptuur uit. De groep nabestaanden vormt een afspiegeling van alle militaire missies waar Nederland de afgelopen 60 jaar aan heeft deelgenomen.

"Zij vielen op het veld van eer", hield Van Middelkoop de nabestaanden voor. "Dat klinkt als een uitdrukking uit het verre verleden. Toch wordt daarin nog altijd zeer helder uitgedrukt dat wij een militair eren wanneer hij zijn leven heeft gegeven voor een hoge waarde, voor het recht, voor de vrede, voor onze vrijheid. Dat verdient het diepste respect. Met de uitreiking van de nagedachtenisoorkonde geeft de Nederlandse regering vandaag uiting aan dat respect."

Tastbaar

De daden van de militairen verdienen het om geboekstaafd te worden, gaf Van Middelkoop aan. "In dit boek was één hoofdstuk lange tijd dichtgeslagen. Het hoofdstuk van de nagedachtenisoorkonde." De Defensieminister besefte dit vooral na een e-mail die hij ontving in de winter van 2008. "In dat bericht vroeg de moeder van korporaal Strik mij om een tastbaar blijk van eer en waardering voor haar omgekomen zoon. En ook - zo schreef zij - 'voor alle jongens die hun leven hebben gegeven voor de vrijheid van andere mensen en voor een betere leefomgeving daar.' U mag weten dat dit verzoek mij heeft geraakt. Net als de persoonlijke getuigenissen van de nabestaanden van de andere gesneuvelde militairen."

Herstel

De sculptuur behorend bij de nagedachtenisoorkonde. - Foto: ministerie van Defensie

Vorig jaar heeft de regering besloten de nagedachtenisoorkonde weer in ere te herstellen. De oorkonde en het bijbehorende beeld worden uitgereikt aan de nabestaande die het dichtst bij de omgekomen militair heeft gestaan, zoals echtgenoten of geregistreerde partners. Zij bepalen zelf wie de oorkonde en sculptuur in ontvangst neemt. Ook mogen zij zelf kiezen of ze deze in soortgelijke bijeenkomsten als vandaag in ontvangst nemen, dat ze de oorkonde door de commandant van de eenheid - waartoe de omgekomen militair behoorde - laten uitreiken of dat de oorkonde wordt opgestuurd.

Terugwerkende kracht

De oorkondetraditie, destijds ondertekend door de minister van Oorlog, raakte eind jaren '40 van de vorige eeuw in onbruik. De toekenning vindt daarom met terugwerkende kracht plaats vanaf de militaire inzet in Nederlands-Indië. Sinds december 1949 is namelijk geen oorkonde meer uitgereikt. In totaal komen ongeveer 700 nabestaanden in aanmerking voor de oorkonde.

Sculptuur

De sculptuur behorend bij de nagedachtenisoorkonde is 18 november door kunstenaar Ad Haring aan minister Eimert van Middelkoop gepresenteerd. Haring heeft het bronzen beeldhouwwerk van een groep anonieme militairen speciaal voor bij de oorkonde vervaardigd.