Ministerraad
Snel duidelijkheid voor minderjarige vreemdeling
Persbericht | 11-12-2009
De ministerraad heeft er op voorstel van staatssecretaris Albayrak van
Justitie mee ingestemd om de vergunning voor uitgeprocedeerde
alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv's) af te schaffen. Met
deze maatregel wordt snel duidelijkheid geboden over het
verblijfsperspectief en wordt ingezet op een snelle terugkeer van
minderjarige vreemdelingen die zonder begeleiding in Nederland in de
asielprocedure belanden. Het is in het belang van het kind om waar
mogelijk in de eigen vertrouwde omgeving op te groeien en zo te
voorkomen dat zij in Nederland of elders in Europa in de illegaliteit
belanden. Om dit te bereiken wordt voortaan binnen één jaar beslist op
de asielaanvraag van amv's.
Het nieuwe amv-beleid sluit aan bij het wetsvoorstel verbeterde
asielprocedure. De nieuwe asielprocedure wordt naar verwachting medio
2010 ingevoerd. Speciaal voor amv's wordt er een rust- en
voorbereidingstermijn aan het begin van de asielprocedure van minimaal
drie weken geïntroduceerd. Met deze rust- en voorbereidingstermijn
krijgt de IND meer tijd om onderzoek te doen naar de identiteit en
leeftijd van de amv of om een medische screening uit te voeren. De amv
krijgt in diezelfde periode onder meer te maken met een voogdijwerker
en een mentor van het COA.
Het kabinet streeft ernaar de toelatingsvraag van de amv, inclusief
beroepstermijn, binnen één jaar af te ronden. Als de amv geen asiel
wordt verleend, komt hij in het nieuwe beleid niet langer in
aanmerking voor een amv-vergunning. Er wordt dan direct ingezet op de
terugkeer naar het land van herkomst. Aan amv's jonger dan 15 jaar
wordt een buitenschuldvergunning verleend, zodra blijkt dat terugkeer
niet mogelijk is.
Minderjarigen die niet in aanmerking komen voor een
verblijfsvergunning, dienen terug te keren naar het land van herkomst.
Het tegenstrijdige signaal van de tijdelijke vergunning die onder het
huidige beleid wordt verleend en in de regel bij het bereiken van de
18-jarige leeftijd komt te vervallen, wordt met het afschaffen van de
amv-vergunning weggenomen. Wel houdt de minderjarige in afwachting van
zijn terugkeer recht op opvang, medische zorg en onderwijs. De
amv-vergunning werd verleend zolang de amv minderjarig was en geen
opvang had in het land van herkomst. Als de amv langer dan drie jaar
via deze regeling in Nederland verbleef, kwam hij in aanmerking voor
voortgezet verblijf. Hierdoor bleef een amv lang in onzekerheid of hij
al dan niet in Nederland mocht blijven.
Om te voorkomen dat kwetsbare amv's in de illegaliteit verdwijnen en
zo het risico lopen op uitbuiting, is in januari 2008 de pilot
beschermde opvang gestart. De resultaten van de pilot worden op dit
moment geëvalueerd. De pilot zal in zijn huidige vorm doorlopen totdat
de Tweede Kamer hierover is geïnformeerd, naar verwachting voor het
zomerreces van 2010.
Om de terugkeer van amv's naar het land van herkomst te bevorderen
wordt ingezet op het achterhalen van ouders of familieleden in het
land van herkomst. Er worden hierover op dit moment gesprekken gevoerd
met internationale organisaties zoals Rode Kruis, UNHCR en IOM. Het
kabinet wil ook de samenwerking met andere Europese landen met
problemen bij de terugkeer van amv's intensiveren. Zo wordt met
Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk bezien hoe het aantal
opvangplekken in landen van herkomst kan worden uitgebreid. Ook zal in
Europees verband meer worden samengewerkt bij het sluiten van terug-
en overnameovereenkomsten met landen van herkomst.
In het kader van het bevorderen van de terugkeer vindt er ook een
analyse plaats van de effectiviteit van vreemdelingenbewaring bij
amv's. Zoals al eerder is gebeurd bij gezinnen met kinderen wil het
kabinet komen tot alternatieven voor vreemdelingenbewaring voor amv's.
Mogelijk kan een deel van de amv's dat nu in bewaring terechtkomt, in
alternatieve voorzieningen worden geplaatst. Dit is afhankelijk van
individuele specifieke omstandigheden, zoals de vraag of er sprake is
van criminele antecedenten.