Public services and the European Union. A study of the impact of community
law on health care, health insurance and education services
Datum: 14 december 2009
Promotie: L.N. Nistor, 11.00 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5,
Groningen
Proefschrift: Public services and the European Union. A study of the
impact of community law on health care, health insurance and education
services
Promotor(s): prof.dr. L. Gormley, prof.dr. G. Davies
Faculteit: Rechtsgeleerdheid
Onderzoek naar `welfare'-diensten in EU
Op dit moment wordt de communautaire dimensie van `welfare'-diensten -
die van oudsher beperkt bleven tot het eigen nationale grondgebied -
ontwikkeld door verschillende actoren: patienten die medische zorg in
het buitenland zoeken; zorgaanbieders die zich vestigen of diensten
verlenen in het buitenland; en studenten die in het buitenland
studeren. De duale (sociale en economische) functie van de
`welfare'-diensten werpt interessante vragen op, zoals de vraag of
economisch recht toegepast moet worden op deze diensten. De politieke
gevoeligheid, gekoppeld aan het economische belang, leiden tot een
verhit debat. In Laura Nistors proefschrift ligt de focus op
gezondheidszorg, ziektekostenverzekering en onderwijsdiensten, omdat
in deze gebieden belangrijke veranderingen hebben plaatsgevonden.
De specifieke bijzonderheden van de ontwikkelingen in deze vakgebieden
zijn niet zozeer te verklaren door positieve wetgeving op Europees
niveau, maar juist het resultaat van negatieve integratie. Het hoge
niveau van de regulering van deze diensten op nationaal niveau zorgt
ervoor dat deze beperkt blijven binnen de landsgrenzen. Daarmee
conflicteert het met het gemeenschapsrecht, dat juist het vrij verkeer
moet waarborgen. Negatieve integratie leidt echter tot deregulering,
met als gevolg conflicten tussen regulering en deregulering, en tussen
centralisatie en decentralisatie.
Ontwikkelingen in de genoemde gebieden leiden tot complexe
vraagstukken met betrekking tot nationaal governance. Nationale
hervormingen van de sociale stelsels moeten rekening houden met de
nieuwe communautaire dimensie. In Nistors proefschrift wordt gekeken
naar het negatieve integratieprocesen worden vragen beantwoord over de
mate waarin gemeenschapsrechtwordt toegepast op `welfare'-diensten en
op verschillende vormen van beschermingsmechanismen die het Europese
Hof van Justitie biedt. Het proportionaliteitsbeginsel onderscheidt
zich als centrale factor en is als zodanig' van groot belang voor het
evenwicht tussen de nationale en gemeenschapsbelangen. Negatieve
harmonisatie, als onderdeel van het bredere integratieproces, creëert
legislatieve lacunes. Alternatieve oplossingen voor negatieve
harmonisatie liggen op het gebied van positief recht en `soft law',
hieraan besteedtdit proefschrift aandacht.
Lidstaten verzetten zich tegen de toepassing van het economisch recht
op `welfare' diensten als gevolg van de perceptie dat marktwerking in
strijd is met andere waarden. Dit verzet kan legitiem zijn, omdat de
bescherming van verschillende maatschappelijke belangen beoogd wordt.
Dit proefschrift stelt echter dat nationale weerstand grotendeels niet
legitiem is: het communautair recht brengt de nationale
`welfare'-diensten niet in gevaar, maar biedt juist adequate
mechanismen om ervoor te zorgen dat alle belangen worden beschouwd. Op
deze manier, via de flexibele mechanismen die communautair recht
biedt, wordt verdere integratie op het gebied van `welfare'
gewaarborgd.
Laura Nistor (Roemenië, 1979) studeerde Europees Recht aan de
Rijksuniversiteit Groningen. Ze verrichtte haar onderzoek aan de
Faculteit Rechtsgeleerdheid van de RUG. Nistor werkt bij de Europese
Commissie.
Laatst gewijzigd: 01 december 2009 10:03
Rijksuniversiteit Groningen