De rol van de cliënt in patiëntveiligheid: een must geen wenselijkheid
UTRECHT, 20091214 -- De invalshoek van cliënten is nodig om patiëntveiligheid te optimaliseren. Dat blijkt uit de voorstudie 'De rol van de cliënt in patiëntveiligheid: een must, geen wenselijkheid' van het Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg CBO.
Patiëntveiligheid is teamwork, maar de rol van de cliënt ontbreekt hierin vaak nog. Cliënten, familie en vertegenwoordigers hebben unieke inzichten in het zorgproces die bijdragen aan patiëntveiligheid. De cliënt is immers de enige die het gehele zorgproces meemaakt en kan daarin optreden als adviseur of controleur. De zorgprofessional behoudt de eindverantwoordelijk voor de veiligheid van de cliënt.
Voor een duurzaam effect van rol van de cliënt is het noodzakelijk dat het perspectief van de cliënt een integrale rol krijgt op micro-, meso-, macro- en systeemniveau: in het individuele zorgproces, op instellingsniveau, in landelijke koepelorganisaties en in de wet- en regelgeving. En dat aansluiting plaatsvindt op bestaande (inter)nationale initiatieven die intussen verder ontwikkeld, geëvalueerd en geïnnoveerd dienen te worden.
Relatie professional en cliënt
De relatie tussen de professional en de cliënt is het uitgangpunt voor de ontwikkeling van de rol van de cliënt in patiëntveiligheid. De motivatie van de professional om de cliënt een rol te geven in het optimaliseren van patiëntveiligheid is daarbij een kritische succesfactor. Bewustwording bij en vaardigheden van professionals en cliënten zijn dan ook cruciaal om interventies effectief in te zetten.
Internationale voorbeelden van interventies zijn landelijke campagnes met praktische informatie en tips voor professionals, cliënten en zorginstellingen. Bekende nationale (praktijk)voorbeelden zijn de Patiëntveiligheidskaart (NPCF et al.), de informatiebrochure `Durf te vragen' (Centrum Patiëntveiligheid Isala & Zorgbelang) en de animatiefilm`Help mee aan uw veilige behandeling' (St. Maartenskliniek).
De voorstudie is uitgevoerd in opdracht van ZonMw.