Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Ministerie van VROM
Brussel akkoord staatssteun woningcorporaties
15-12-2009
Nederland mag staatssteun blijven geven aan woningcorporaties. De
belangrijke rol van woningcorporaties in het zorgen van woonruimte
voor mensen die het moeilijk hebben op de woningmarkt, hun bijdrage
aan de leefbaarheid en het bouwen van maatschappelijk vastgoed in
dorpen en wijken zoals wijkcentra, jeugdcentra of brede scholen kunnen
doorgaan. Ook de bijdrage aan de financiering van de wijkenaanpak via
de bijzondere projectsteun is zeker gesteld. Daarover heeft minister
Van der Laan voor WWI onlangs een akkoord gesloten met Eurocommissaris
Kroes van Mededinging. De Europese Commissie heeft daar vandaag mee
ingestemd.
Van der Laan toont zich tevreden over het resultaat. "Het resultaat
stemt mij inhoudelijk tevreden en maakt een einde aan een jarenlang
slepende discussie. Ik zal de uitkomsten zo snel mogelijk in
regelgeving vastleggen." In een brief die vandaag naar de Tweede
Kamer is gestuurd, licht hij het onderhandelingakkoord toe en
informeert hij de Kamer over de afgeronde stappen die hebben geleid
tot een goedkeurende beschikking van de Europese Commissie.
Het belangrijkste vraagstuk was de zogeheten bestaande staatssteun.
Steun die bestaat uit de overheidsachtervang (rijk, gemeenten) bij de
borging van leningen door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw, en de
reguliere project- en saneringssteun van het Centraal Fonds voor de
Volkshuisvesting. Corporaties kunnen daardoor tegen gunstiger
rentepercentages geld lenen. Deze instrumenten vormen de kern van de
ondersteuning door de overheid van de woningcorporaties.
Woningcorporaties zijn essentieel voor een goed functionerende
volkshuisvesting. Daarom is de inzet van Nederland vanaf het begin
gericht geweest op behoud van deze ondersteuning.
De Europese Commissie wilde dat Nederland de doelgroep die in
aanmerking komt voor het bewonen van een met staatssteun gebouwde
sociale huurwoning zou afbakenen met inkomensgrenzen. In de
onderhandelingen heeft Nederland steeds aangegeven dat deze
inkomensafbakening zich enkel zou moeten richten op het moment van
toewijzing van de huurwoning, en niet op de bewoning nadien.
Corporaties kan immers niet kwalijk worden genomen dat hun bewoners,
na het moment van toewijzing, een positieve inkomensontwikkeling
doormaken. Dat huurders van corporaties zich in de loop der tijd qua
inkomen kunnen verbeteren onderstreept volgens Van der Laan juist de
belangrijke rol van corporatiewoningen in de (startende) wooncarrières
van huurders. De Europese Commissie is akkoord gegaan met afbakening
bij toewijzing.
Afbakening bij toewijzing
De staatssteunregels aan de corporaties waarover Van der Laan het
eens is geworden met de Europese commissie zijn de volgende.
Tenminste 90% van de huurwoningen met een huur beneden de maximale
huurtoeslaggrens (circa EUR 648) moet bij vrijkomen worden toegewezen
aan huishoudens met een inkomen tot EUR 33.000. Dat is circa 43% van
de Nederlandse huishoudens. Beginnende politiemensen, onderwijzers en
verpleegkundigen vallen binnen die inkomensgrenzen. De andere 10% van
de vrijgekomen woningen mag van Brussel worden toegewezen aan mensen
met een hoger inkomen, die behoefte hebben aan maatschappelijke
ondersteuning, zoals bijvoorbeeld grote families of gehandicapten.
Voor specifieke regio's', waar vraag- en aanbodverhoudingen het lastig
maken aan deze eis te voldoen, mag de minister voor WWI andere
percentages vaststellen, zolang het landelijk gemiddelde op 90% komt.
Maatschappelijk vastgoed
Een ander belangrijk onderdeel van het akkoord is dat Nederland
staatssteun mag blijven geven voor het bouwen en verhuren van gebouwen
die een maatschappelijke functie hebben en bijdragen aan de
leefbaarheid van wijken, zoals brede scholen, wijkcentra of
jeugdcentra. Nederland heeft de Europese Commissie overtuigd dat
maatschappelijk vastgoed in wijken en dorpen zich in de regel niet in
de belangstelling mag verheugen van commerciële marktpartijen, terwijl
het belangrijk is voor de leefbaarheid. En dit niet alleen in de 40
aandachtswijken, maar in heel Nederland . De Commissie heeft begrip
getoond voor dit Nederlandse standpunt.
Bijzondere projectsteun wijken
Van der Laan geeft in de brief aan dat hij door middel van een nog dit
jaar te treffen en zo mogelijk per 1 januari 2010 in te voeren
regeling, uitvoering zal geven aan de afspraken in het
onderhandelingsakkoord ten aanzien van de bestaande steun. Op
vergelijkbare manier zal hij de bijzondere projectsteun aan de 40
aandachtswijken in een regeling vastleggen. Tegelijkertijd zal het
Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting heffingen en uitkeringen over
2009 voorbereiden. Nu er een goedkeurende beschikking van de EC ligt,
gaat Van der Laan er van uit dat de betalingen over 2008 nog voor de
Kerst zullen plaatsvinden.