Vlielanders beschuldigen Staatsbosbeheer van schandalige praktijken


Staatbosbeheer oppermachtig dankzij eigen erfpacht

VLIELAND, 20091216 -- Afgelopen week meldde de Vliezier, nieuwskrant van Vlieland, dat Staatsbosbeheer zich bedient van schandalige praktijken. De lokale krant schreef het volgende: Vlieland is letterlijk in de ban van de erfpacht de laatste maanden, omdat Staatsbosbeheer (SBB) grote delen van het eiland beheert, meer dan 90 procent. Kavels worden verpacht, die de organisatie destijds om niet heeft verworven, er is sprake van grondexploitatie in plaats van terreinbeheer. Daarbij worden eigen medewerkers bevoorrecht bij huisvesting omdat de pachtwaarde niet wordt doorgerekend en staan pachters ondertussen tegen de muur. Een huis op een unieke locatie staat te verkrotten totdat SBB deze kan overnemen.

Naast de uitbating van de pachters, is er landelijk in groeiende mate sprake van ernstige concurrentievervalsing door de zelfstandig opererende overheidsorganisatie en van het bevoorrechten van het eigen personeel dat woont op unieke locaties, betaalbaar omdat er geen pacht betaald hoeft te worden. Er komt waarschijnlijk binnenkort nog een huis op de lijst van Vlieland bij. Ooit een chique huis, dat nu staat te verkrotten.

Medewerkers geen last
Op Vlieland en Terschelling is men over het algemeen tevreden over het werk dat Staatsbosbeheer doet om de natuurgebieden in stand te houden. Op het conflict over de erfpachtgrond en het gedoe er omheen worden de lokale medewerkers van SBB niet aangekeken door de overige eilanders, zij doen gewoon hun werk en zijn eilanders onder de eilanders.
De grote onvrede heerst over het exploiteren van terreinen die niets met de natuur te maken hebben, zoals het zwembad, de camping, het zomerhuizenterrein en het bedrijventerrein. Dit wordt gezien als een melkkoe.

Verkrotting
Schrikbarend zijn de praktijken waardoor SBB woningen probeert te bemachtigen op erfpachtgrond.
Het huis van een in 2004 overleden eigenaresse staat op erfpachtgrond. Tot haar overlijden in 2004 betaalde ze 3800 euro erfpacht, toen de erfgenamen het huis wilden verkopen heeft SBB aangegeven dat na het aflopen van de pachtperiode in 2014 de canon naar 12.000 euro zou gaan, 1000 per maand. Wie als 35-jarige het huis zou kopen met de bedoeling tot z'n 70e jaar er te blijven wonen, zou zonder tussentijdse pacht verhogingen 420.000 euro pacht gaan betalen!
De ooit chique woning op een toplocatie met blijvend vrij uitzicht op het wad bleek onverkoopbaar te zijn geworden. Daarna heeft SBB een aanbod gedaan, gebruik makend van het recht (afwijkend van de standaard procedure) om de grond terug te nemen tegen een nader vast te stellen waarde. Daarbij gebruikt men een ingewikkelde som wat er op neer komt dat er een klein bedrag wordt betaald voor restwaarde van de gestapelde stenen (het huis) en een lage afkoopsom voor het recht van erfpacht, dat eindigt in 2014; de eigenaren staan met de rug tegen de muur.

Een zelfde soort constructie is gebruikt bij het huis daar vlak naast, Havenweg 16B, de verkopers hadden geen andere keus dan te verkopen aan Staatsbosbeheer.

3x de waarde
Maar de irritatie en het gevoel van onrecht behelst niet uitsluitend woonhuizen. Op Vlieland pacht een hard werkende familie al generaties lang een bedrijfsterrein voor het uitoefenen van hun loonbedrijf, zonder dat er iets tegenover staat als bijvoorbeeld infrastructuur. Met de pacht die ze door de jaren heen betaald hebben, hadden ze de grond al drie keer kunnen kopen, vertelt een van hen. Nu betaalt men nog steeds jaarlijks pacht en het terrein is nog evenmin in hun bezit als toen de voorvaders ooit begonnen. Uitwijken naar een ander, eigen terrein is geen optie, omdat, op Vlieland geen vrije (bedrijfs)kavels bestaan, blijven betalen of ophouden met het bedrijf is de keuze.

Loon in natura
Een ander punt dat steekt onder de eilanders is dat de langzaamaan onbetaalbaar wordende woningen op erfpachtgrond wel gewoon bewoond kunnen worden door medewerkers van SBB, men gunt het de bewoners wel, daar gaat het niet om, maar eerlijk is het in hun ogen niet.
Waar voor een vergelijkbare woning 12.000 euro pacht betaald moet gaan worden vanwege de locatie, zal dat ook voor een eigen (personeels)woning betaald moeten worden.
En een vrij huis midden in de natuur zal, naar de te verwachten Vlielandse pachtmaatstaven, heel wat meer moeten opbrengen bij een particuliere bewoner dan dat een medewerker aan huur betaalt. Het verschil tussen de betaalde huur en de huurwaarde (huis+pacht) zal de belastingdienst met de nieuwe pachtprijzen moeten gaan zien als loon in natura.

Concurrentievervalsing
Naast het exploiteren van niet-natuurgerelateerde terreinen gaat SBB, als zelfstandig opererende overheidsorganisatie, in toenemende mate zelf ook terreinen en opstallen exploiteren waarbij er sprake is van directe concurrentie (de gunst van de recreant) met particulier en commerciële kampeerterreinen en vakantiewoningen.
Inmiddels verhuurt SBB ruim 60 ruime goed onderhouden vakantiewoningen op allerlei idyllische plekjes door heel Nederland. Deze vakantiewoningen zijn voormalige boswachtershuizen en/of werkschuren. Uiteraard rekent men voor zichzelf geen pacht, mocht het voor de vorm al wel zo zijn dan is er sprake van een vestzak-broekzak situatie. Op zich zou het ook niet zo veel uitmaken voor de "gewone" burger of SBB nu wel of geen pacht rekent voor haar eigen kavels, anders wordt het voor collega exploitanten van vakantiewoningen en kampeerterreinen in de buurt van dergelijk objecten die of erfpacht of rente en aflossing in hun exploitatie moeten opnemen in het gevecht om de gunst van de kampeerder.
Bij een jaarlijkse pachtprijs van tienduizend euro, zoals te verwachten staat op Vlieland en Terschelling bedraagt de pachtprijs bij een bezetting van 70% op jaarbasis (= 36,4 wk) 275 euro per week, een bedrag dat uit de huurprijs moet komen, een zeer hoog exploitatienadeel.
Voor de bijna 80 kampeerterreinen van SBB is het niet anders. Zo betaalt Stortemelk* per jaar 29.000 euro pacht (in de toekomst wellicht vele malen meer) en Lange Paal** niets. Ook het onderhoud van het terrein, waarvoor Stortemelk duizenden euro's jaarlijks moet begroten wordt op Lange Paal door medewerkers van SBB gedaan, het eventueel schrijven van uren valt dan weer in de categorie vestzak-broekzak, maar dit is een ander verhaal en valt niet onder de ergernis "erfpacht".

de Vliezier, nieuwskrant van Vlieland

*) Commercieel kampeerterrein op Vlieland.
**)Eigen kampeerterrein van SBB op Vlieland.