Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven
Juli 2009
Inhoud blz.
Samenvatting I
1. Inleiding 1
1.1 Achtergrond 1
1.2 Doel van het onderzoek 1
1.3 Werkwijze 1
1.4 Leeswijzer 2
2. Gemeentelijke dienstverlening 3
2.1 Dienstverlening serviceloketten en publieksbalies 3
2.2 Dienstverlening per telefoon 7
2.3 Dienstverlening per post of e-mail 8
2.4 Belang dienstverlening en verbetersuggesties 9
3. De gemeentelijke website 14 3.1 Websitebezoek 14 3.2 Meldpunt (woon)omgeving 15 3.3 Algemene waardering websitebezoek 16
4. Gemeentelijk nieuws via de media 18 4.1 Mediagebruik 18
5. Leefbaarheid en sociale samenhang 20 5.1 Leefbaarheid in de wijk 20 5.2 Sociale contacten 20
6. Voorzieningen 22 6.1 Aanwezigheid diverse voorzieningen 22 6.2 Culturele voorzieningen 25 6.3 Gebruik zwembaden 25 6.4 Lidmaatschap sportverenigingen 26
7. Gezondheid en (mantel)zorg 27
7.1 Gezondheid 27 7.2 Ondersteuning 28 7.3 Bekendheid Wmo-loket/Wmo-consulent 29 7.4 Mantelzorg 29 Bijlagen 31
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Samenvatting
Samenvatting
Een goede service aan de burger staat bij de gemeenten Reeuwijk en Bodegraven hoog in het vaandel. Beide gemeenten willen daarom weten wat de burgers vinden van de gemeentelijke dienstverlening aan de loketten, per e-mail/brief en telefoon. Ook wenst men inzicht in de waardering voor de gemeentelijke website en de informatievoorziening. Verder is er belangstelling voor het oordeel over het lokale voorzieningenaanbod, de sociale infrastructuur en de behoefte aan ondersteuning. De gemeente gebruikt deze gegevens voor de juiste afstemming van haar beleid. Om inzicht hierin te krijgen, is aan I&O Research de opdracht gegeven om een onderzoek uit te voeren onder de inwoners van Reeuwijk en Bodegraven. Daarvoor is in de periode van juni-juli 2009 een vragenlijst uitgezet onder 1.841 inwoners. Uiteindelijk hebben 371 inwoners uit Reeuwijk en 351 inwoners uit Bodegraven de vragenlijst ingevuld geretourneerd; een respons van respectievelijk 41% en 37%.
Dienstverlening aan de loketten
Ongeveer tweederde van de inwoners van de gemeenten Reeuwijk en Bodegraven heeft het afgelopen jaar tenminste één keer gebruik gemaakt van de dienstverlening aan de serviceloketten of de publieksbalie. Verreweg het grootste deel van de bezoekers komt naar de loketten om burgerzaken te regelen. Meestal wordt men binnen tien minuten geholpen. In een enkel geval is de wachttijd langer dan een kwartier. De vraag wordt in 85% van de gevallen meteen afgehandeld. In sommige gevallen geldt een procedure waardoor men later terug moet komen of men had niet voldoende documenten mee.
De dienstverlening aan de loketten wordt zowel in Reeuwijk als in Bodegraven beoordeeld met een 7,1. Een klein aandeel geeft een onvoldoende rapportcijfer. Men is doorgaans tevreden over de snelheid van afhandeling van de (aan)vraag. Ook is men positief over de beleefdheid en deskundigheid van de medewerkers en de duidelijkheid van de verkregen informatie.
Over de wachtruimte is men wat minder te spreken, vooral in Reeuwijk. Er zijn in beide gemeenten te weinig zitmogelijkheden en sommige inwoners zouden het prettig vinden als er met een nummertjessysteem wordt gewerkt. Ook de privacy bij de loketten kan beter volgens de inwoners. Gedacht kan worden aan ondermeer: het plaatsen van schotten tussen de loketten of het vergroten van de afstand tussen de loketten en van de afstand tussen de wachtruimte en het loket.
De ruime meerderheid vindt het belangrijk dat men vragen persoonlijk aan een medewerker kan stellen. Hierbij staat een professionele houding en het nakomen van afspraken voorop. Toch blijkt uit enkele toelichtingen dat dit punten ter verbetering zijn.
De gebouwen zijn over het algemeen goed bereikbaar en op een redelijke afstand van de woning. Vooral over de bereikbaarheid van het gebouw in Bodegraven is men tevreden. Bijna driekwart van de inwoners uit Reeuwijk vindt het (zeer) belangrijk dat de gemeentelijke diensten binnen een reistijd van 15 minuten beschikbaar zijn. In Bodegraven is dit aandeel lager; 58%. Wel vragen enkele inwoners zich af hoe dat na de fusie zal gaan. Men hoopt en verwacht dat de dienstverlening op dit aspect niet achteruit zal gaan. Gedacht wordt bijvoorbeeld aan de inzet van kleine servicecenters in de kernen voor de belangrijkste documenten en informatie.
I
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Samenvatting
Over de openingstijden oordeelt een derde van de bezoekers uit Reeuwijk positief. In Bodegraven is dit bijna tweederde. Men vindt het vooral voor de fulltime werkenden belangrijk dat de openingstijden worden verruimd. Gedacht kan worden aan meer avondopenstellingen en opening aan het eind van de middag.
Dienstverlening telefoon en per e-mail/brief
Dienstverlening telefoon en per e-mail/brief
Bijna vier op de tien Reeuwijkers heeft in het afgelopen jaar wel eens gebeld met de gemeente. In Bodegraven is dit 28%. De waardering hiervoor is respectievelijk een 6,7 en 6,6. Men is vooral tevreden over de klantvriendelijkheid van de medewerker en de snelheid waarmee werd opgenomen. Minder positief is men over het uiteindelijke resultaat van het contact.
Bijna een derde van de inwoners heeft in het afgelopen jaar per post of e-mail contact gezocht met de gemeente Reeuwijk. In Bodegraven bedraagt dit aandeel 15%. Het merendeel hiervan oordeelt positief over deze wijze van communiceren. Toch zijn er enkele aandachtspunten. Het gaat dan vooral om de snelheid en de inhoud van de reactie op het schrijven. Zo blijkt uit de toelichtingen van enkele inwoners dat zij geen terugkoppeling hebben ontvangen of daar heel lang op moesten wachten. Ook het sturen van een ontvangstbevestiging wordt op prijs gesteld. De dienstverlening per e-mail of brief wordt in zijn geheel beoordeeld met een gemiddeld rapportcijfer van 6,1.
De gemeentelijke website
Bijna de helft van de inwoners heeft de gemeentelijke website bezocht in het afgelopen jaar. Hierin verschillen de gemeenten nauwelijks van elkaar. De website wordt vooral gebruikt voor het opzoeken van informatie. Verder maakt 22% van de Reeuwijkers en 11% van de inwoners uit Bodegraven wel eens gebruik van de mogelijkheid om diensten of producten aan te vragen. Ongeveer driekwart heeft dit nog nooit gedaan, maar is wel geïnteresseerd in deze mogelijkheid.
De gemeentelijke website van Reeuwijk wordt over het algemeen positiever beoordeeld dan die van Bodegraven. Het uitbreiden van digitale formulieren is in beide gemeenten een punt van aandacht. Bijna driekwart van de inwoners van beide gemeenten vindt het belangrijk dat alle producten en diensten via het internet beschikbaar komen. De algehele score voor beide websites is een 6,8 en 6,5. Uit de toelichtingen blijkt dat enkele inwoners uit Bodegraven verbetering zien in de gemeentelijke website. Anderen zien graag dat de website aangepast en verbeterd wordt, met name qua navigatie.
Het meldpunt (woon)omgeving is nog niet heel bekend onder de inwoners van Reeuwijk en Bodegraven; 44% kent het digitale meldpunt niet. Daarnaast heeft 5% het gebruikt in het afgelopen jaar. Er zijn hierbij nauwelijks verschillen tussen de twee gemeenten.
Gemeentelijk nieuws via de media
De gemeentegids wordt veel gebruikt als informatiebron voor gemeentelijke diensten en producten. Ook de website wordt hiervoor gelezen evenals de lokale kranten. De gemeentelijke (thema)nieuwsbrieven zijn eveneens populair; ruim de helft van de inwoners in Reeuwijk en Bodegraven leest ze wel eens, waarvan een vijfde deel regelmatig.
Leefbaarheid en sociale samenhang
De inwoners van Reeuwijk en Bodegraven hebben veel waardering voor de leefbaarheid van de eigen woonwijk. Over het algemeen woont men prettig en gaat men op een prettige wijze met elkaar om in de wijk. Een aandachtspunt zijn de mogelijkheden van bewoners om invloed uit te oefenen op gemeentelijke plannen in de wijk. Slechts één op de tien vindt dat hij/zij voldoende zeggenschap heeft.
II
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Samenvatting
Een groot deel van de inwoners van Bodegraven en Reeuwijk is van mening voldoende contact met anderen te hebben. Bijna één op de vijf inwoners is ontevreden over de mate van contact met anderen; zij zouden graag méér sociale contacten hebben. Respectievelijk 24% en 31% van de inwoners van Reeuwijk en Bodegraven vindt dat er onvoldoende mogelijkheden en activiteiten in de wijk zijn voor onderling sociaal contact. Enkele suggesties om dit te verbeteren zijn: het organiseren van buurtfeesten/barbecues, meer activiteiten en cursussen voor verschillende leeftijdsgroepen, meer speelplaatsen voor kinderen en ontmoetingsplekken. Ondanks deze suggesties merken diverse bewoners op dat de mate van sociaal contact sterk afhangt van de persoon zelf.
Voorzieningen
Uit de waarderingscijfers over de aanwezigheid van voorzieningen in de gemeenten, valt op dat het oordeel over het winkelaanbod (voor dagelijkse boodschappen) en voorzieningen voor sport en medische/zorg positief is. Minder te spreken zijn de inwoners over de begaanbaarheid van voetpaden en trottoirs. Ook over de uitgaansvoorzieningen en voorzieningen voor jongeren is men minder tevreden.
Het aanbod en de bereikbaarheid van culturele voorzieningen in Bodegraven wordt door het merendeel van de bewoners positief gewaardeerd. Minder tevreden zijn de inwoners van Reeuwijk. Opvallend is de grote groep Reeuwijkers die hierover geen uitgesproken mening heeft.
Twee op de vijf inwoners van Reeuwijk is lid van één of meerdere sportverenigingen. In Bodegraven ligt dat aandeel iets hoger; hier is circa de helft van de bevolking lid van een sportclub.
Zwembad de Fuut wordt door ruim een kwart van de Reeuwijkse bevolking minstens één keer per jaar bezocht. Voor zwembad de Kuil te Bodegraven is dat aandeel 44%. Een veelgenoemde reden voor het niet-gebruik van het zwembad, is dat men weinig zwemt. Ook gaat een aantal bewoners er niet heen omdat men liever in een overdekt zwembad zwemt. Verder vindt een klein aandeel het aanbod in de zwembaden te beperkt in vergelijking met andere baden. Tot slot zwemmen velen elders, bijvoorbeeld in de nabijgelegen plassen.
Ondersteuning
De meerderheid van de bevolking in Reeuwijk en Bodegraven beoordeelt de eigen gezondheid als goed tot zeer goed, zowel geestelijk als lichamelijk. Toch belemmert de gezondheid respectievelijk 18% en 15% van de inwoners in Reeuwijk en Bodegraven bij het dagelijks functioneren; 2% (Reeuwijk) en 4% (Bodegraven) wordt zelfs sterk belemmerd.
Gemeenten hebben vanuit de Wmo de taak kwetsbare personen en mensen met gezondheidsproblemen te ondersteunen. In het kader van de Wmo heeft de gemeente Reeuwijk een eigen Wmo-loket. Een derde van de Reeuwijkse bevolking kent dit loket. In Bodegraven wordt gewerkt met Wmo-consulenten. Van de Bodegraafse bevolking kent 41% de Wmo-consulent.
Van de inwoners in Reeuwijk maakt 8% gebruik van één of meer vormen van ondersteuning zoals thuiszorg, voorzieningen voor mobiliteit, hulp of advies bij psychische, sociale en maatschappelijke problemen. In Bodegraven is dat 12%. Van hulp in de huishouding wordt het meest gebruik gemaakt.
Naast het werkelijke gebruik heeft respectievelijk 6% en 7% van de inwoners in Reeuwijk en Bodegraven behoefte aan één of meerdere vormen van ondersteuning, waarvan zij op dit moment nog geen gebruik maken. Een belangrijke verklaring voor het niet-gebruik is dat men niet weet hoe men zoiets moet regelen of denkt dat de hulp te veel geld kost. III
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Samenvatting
Opvallend is dat circa twee op de vijf hulpbehoevenden het Wmo-loket hét beoogde loket voor alle vragen op het terrein van ondersteuning en meedoen of de Wmo-consulent niet kent.
Mantelzorg
In Reeuwijk verleent 20% van de inwoners mantelzorg. In Bodegraven is dat 22%. Ruim de helft van de mantelzorgers ervaart geen problemen bij het verlenen van de zorg. De rest ondervindt vooral problemen in het combineren van de mantelzorg met andere activiteiten. Verder wordt de mantelzorg door sommigen fysiek zwaar gevonden.
IV
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Inleiding
1. Inleiding
1.1 Achtergrond
De gemeenten Reeuwijk en Bodegraven staan aan de vooravond van een fusie. Mede hierdoor zijn beide gemeenten bezig met een herbezinning op de huidige dienstverlening aan burgers en de wijze waarop deze in de toekomst zijn beslag moet krijgen. Hierbij wil het gemeentebestuur nadrukkelijk rekening houden met de wensen van de bevolking en zich verdiepen in de vraag wat de klant wil en belangrijk vindt. Om die reden hebben de gemeenten in de periode van mei-juni 2009 een vragenlijst onder haar inwoners uitgezet. Het onderzoek dient als nulmeting voor de toekomstige gemeente. Inwoners zijn gevraagd naar hun oordeel over de verschillende vormen van gemeentelijke dienstverlening, waaronder de service aan de loketten, maar ook per e-mail, post, telefoon en de website van de gemeente. In de vragenlijst is ook aandacht besteed aan het bereik van gemeentelijk nieuws via de media, het oordeel over de leefbaarheid en de voorzieningen in de gemeenten, de sociale contacten, de gezondheid en ondersteuningsbehoefte van de burgers.
1.2 Doel van het onderzoek
De doelstelling van het burgeronderzoek is tweeledig. Het onderzoek geeft in de eerste plaats inzicht in de huidige waardering voor de gemeentelijke dienstverlening. Daarbij wordt ingegaan op de vraag welke aspecten van de dienstverlening verbeterd moeten worden en is het bereik van verschillende media bepaald. Daarnaast biedt het onderzoek een actueel beeld van de gezondheid, sociale contacten, mantelzorg en ondersteuningsbehoefte van de bevolking van Reeuwijk en Bodegraven. Ook het oordeel over de (lokale) voorzieningen en de leefbaarheid van de gemeenten is in kaart gebracht.
Met de peiling onder de bevolking ontstaat een `foto' van de huidige situatie. De peiling fungeert daarmee als nulmeting die bestuurders en beleidsmakers handvatten biedt voor aanscherping van het beleid en afstemming van het aanbod op de lokale situatie en behoeften. Met dit beeld kan de (nieuwe) gemeente het toekomstige beleid inkleuren en op maat maken voor de lokale bevolking. De peiling kan tevens dienen als vertrekpunt om de ontwikkelingen te volgen: welke verschuivingen in de situatie, waardering en gebruik doen zich voor? De gemeenten kunnen naar aanleiding van de resultaten nadere prioriteiten bepalen en gerichte doelen stellen voor de toekomst.
1.3 Werkwijze
Om een dwarsdoorsnede van de bevolking te bereiken is een schriftelijke enquête uitgezet onder 898 inwoners uit Reeuwijk en 943 uit Bodegraven. Tevens is de mogelijkheid geboden om de vragenlijst digitaal in te vullen. De adresgegevens zijn verkregen door middel van steekproeftrekking uit het GBA onder alle volwassen inwoners. Uiteindelijk hebben 371 inwoners uit Reeuwijk en 351 inwoners uit Bodegraven de vragenlijst ingevuld geretourneerd; een respons van respectievelijk 41% en 37%. Zie de onderzoeksverantwoording voor meer informatie over de gevolgde werkwijze.
1
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Inleiding
1.4 Leeswijzer
De resultaten van de burgerpeiling worden in de volgende hoofdstukken besproken. In hoofdstuk 2 wordt de waardering voor de gemeentelijke dienstverlening in beeld gebracht. Het daaropvolgende hoofdstuk gaat in op de gemeentelijke website gevolgd door het bereik van de gemeentelijke informatievoorziening via verschillende media. In hoofdstuk 5 staan de onderwerpen leefbaarheid en sociale contacten centraal. Hoofdstuk 6 gaat in op het oordeel over het voorzieningenaanbod. In het laatste hoofdstuk komt de gezondheid, de ondersteuningbehoefte en verleende mantelzorg van de burgers aan bod.
2
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
2. Gemeentelijke dienstverlening
In dit hoofdstuk wordt in brede zin gekeken naar de gemeentelijke dienstverlening. Dit betekent dat niet alleen wordt ingegaan op de verleende service in het gemeentehuis, maar ook op de dienstverlening per brief, e-mail en per telefoon. De bewoners zijn gevraagd naar hun mening over al deze vormen van dienstverlening. Daarbij zijn ook verbeterpunten naar voren gebracht.
2.1 Dienstverlening serviceloketten en publieksbalies Tweederde van de bewoners uit Reeuwijk heeft in de afgelopen twaalf maanden tenminste één keer gebruik gemaakt van de dienstverlening aan de serviceloketten of de publieksbalie van de gemeente. In Bodegraven ligt dit percentage op 62%. Gemiddeld heeft 64% in totaal de serviceloketten of de publieksbalie bezocht.
De meeste bezoekers komen voor één van de producten en diensten van de afdeling Burgerzaken; een paspoort, ID-kaart of rijbewijs, een uittreksel, akte of verklaring voor de melding van een geboorte en verhuizing. De loketten `bouwen en wonen', `werk inkomen' en het `Wmo-loket/Wmo- consulent' worden in veel mindere mate bezocht. Een klein aandeel heeft een andere reden om de gemeente te bezoeken, zoals het ophalen van informatie met betrekking tot de waarde van onroerende zaken. Veel verschillen tussen Reeuwijk en Bodegraven zijn hierin niet te vinden.
Figuur 2.1
Reden loketbezoek
90% Burgerzaken 89% 90% 5%
Bouwen en wonen 3%
4%
2%
Wmo 2%
2%
0%
Werk en inkomen 2%
1%
4%
Anders 4%
4%
0% 25% 50% 75% 100% Reeuwijk Bodegraven Totaal
Circa één op de vijf inwoners (19%) van Reeuwijk heeft voorafgaand aan het bezoek aan het loket burgerzaken telefonisch informatie ingewonnen. In Bodegraven is dat aandeel lager; 10%. Respectievelijk 29% en 32% van de inwoners uit Reeuwijk en Bodegraven heeft de website van de gemeente bezocht voorafgaand aan hun bezoek. Voorbereiding middels de website gebeurt vaker door jongere inwoners dan ouderen. In totaal heeft 14% in beide gemeenten telefonisch informatie ingewonnen en 31% via de website.
3
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
2.1.1. Wachttijd
Ruim een kwart van de bezoekers is direct geholpen aan de balie. De meeste moesten maximaal tien minuten wachten. Een klein aandeel wachtte langer dan een half uur. Tussen de gemeenten Reeuwijk en Bodegraven bestaan hierin nauwelijks verschillen.
Tabel 2.1
Wachttijd
Reeuwijk Bodegraven totaal geen 27% 26% 26% 30 min 2% 4% 3%
Klanten die minder dan 5 minuten hebben gewacht, oordelen over het algemeen positiever over de wachttijd dan degenen die langer moesten wachten. Hoe langer de wachttijd, hoe groter het aantal ontevreden klanten.
Tabel 2.2
Oordeel over de wachttijd
(zeer) tevreden neutraal (zeer) ontevreden korter dan 5 minuten 100% 0% 0% tussen de 5 en 15 minuten 45% 41% 14% langer dan 15 minuten 0% 36% 64% 2.1.2. Afhandeling vraag
De ruime meerderheid (88%) oordeelt (zeer) positief over de snelheid waarmee de vraag is afgehandeld aan het loket. Hierin zijn vrijwel geen verschillen tussen de twee gemeenten. De meeste (aan)vragen worden direct afgehandeld aan één van de loketten. Vijftien procent moet nog een keer terugkomen. Dit is voornamelijk omdat het onderdeel uitmaakt van de procedure. Zo vraagt men bijvoorbeeld eerst een paspoort aan en haalt deze later op.
Elf procent van de inwoners van Reeuwijk had niet voldoende bewijsstukken, documenten of bescheiden meegenomen. In Bodegraven overkomt dit minder inwoners. In een aantal gevallen is doorverwijzing de oorzaak dat de vraag nog niet is afgehandeld.
4
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
Tabel 2.3
Reden dat vraag nog niet is afgehandeld1
Reeuwijk Bodegraven totaal hoort bij de procedure (bijvoorbeeld bij paspoort) 61% 67% 65% ik had niet voldoende documenten meegenomen 11% 4% 7% ik ben doorverwezen naar een andere afdeling/instantie 3% 2% 2% anders 25% 28% 27%
Bij een aantal inwoners is sprake van een andere reden waarom de vraag niet kan worden afgehandeld. Onder meer de volgende redenen zijn genoemd: men is niet tevreden met het resultaat van de afhandeling, de juiste personen zijn lastig te bereiken of er was sprake van een storing. Enkele inwoners uit beide gemeenten aan het woord:
· Ik heb geen duidelijk antwoord gekregen.
· We zouden een bijeenkomst hebben op 9 april. Dat is op 8 april geannuleerd. We zouden een nieuwe datum krijgen in mei, maar helaas hebben we nog niets gehoord.
· De juiste personen zijn niet aanwezig.
· Men wist niet wie deze vraag kon beantwoorden.
· Er konden geen rijbewijzen worden aangevraagd door een storing, waardoor ik opnieuw terug moest komen en weer lang wachten.
· Ik kwam mijn paspoort aanvragen, maar het systeem werkte niet. Hierdoor moest ik opnieuw langskomen om mijn paspoort aan te vragen.
· Ik ben 2 keer (met 3 kinderen) voor niets geweest tijdens openingstijden. Middels een briefje op de deur werd aangegeven dat burgerzaken gesloten was.
· De op het gemeentehuis gemaakte pasfoto was niet goed voor het paspoort. 2.1.3. Waardering voor aspecten van de dienstverlening
De waardering voor de dienstverlening aan de loketten is gemeten aan de hand van een aantal aspecten. Over het algemeen is men tevreden over de houding van de medewerker; men vindt de medewerker beleefd en deskundig. De waardering over de deskundigheid van de medewerker is in Reeuwijk groter dan in Bodegraven. Over de mate waarin de medewerkers meedenken zijn zeven op de tien inwoners tevreden. De verkregen informatie is voor ruim driekwart van de inwoners van beide gemeenten duidelijk.
Figuur 2.2
Tevredenheid bejegening en informatie (aandeel (zeer) tevreden) 84% Beleefdheid van de medewerker 81% 83% 78% Duidelijkheid van verkregen informatie 77% 77% 79% Deskundigheid van de medewerker 69% 73% 70% Mate waarin de medewerkers meedenkt 71% 70% 0% 25% 50% 75% 100% Reeuwijk Bodegraven Totaal
1 Vanwege de kleine aantallen dienen deze resultaten voorzichtig te worden geïnterpreteerd. 5
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
In Bodegraven is men redelijk tevreden over de zitmogelijkheden en de inrichting van de wachtruimte. In Reeuwijk oordeelt men aanzienlijk minder positief. De mate van privacy die het loket biedt, blijkt voor beide gemeenten een aandachtspunt.
Figuur 2.3
Tevredenheid over de inrichting van de wachtruimte/loket (aandeel (zeer) tevreden) 38% zitmogelijkheden 69% wachtruimte 56% 32% inrichting wachtruimte 51% 43% 39% privacy bij het loket 32% 35% 0% 25% 50% 75% 100% Reeuwijk Bodegraven Totaal
De ruime meerderheid vindt het gemeentehuis goed bereikbaar en niet te ver gelegen vanaf de woning. De tevredenheid hierover is in Bodegraven groter dan in Reeuwijk. Minder waardering voor de afstand bestaat er in de perifere woongebieden (zie tabel 2.4). Ongeveer tweederde van de inwoners uit beide gemeenten is (zeer) te spreken over de bewegwijzering in het gebouw. Een relatief groot aandeel in Reeuwijk vindt dat de openingstijden te wensen overlaat.
Figuur 2.4
Tevredenheid over bereikbaarheid/openingstijden gemeentehuis (aandeel (zeer) tevreden) 72% de bereikbaarheid van het gebouw 89% 82% 70% de afstand tot uw woning 84% 78% 64% de bewegwijzering in het gebouw 69% 67% 33% de openingstijden 65% 51% 0% 25% 50% 75% 100% Reeuwijk Bodegraven Totaal
Tabel 2.4
Tevredenheid afstand woning gemeentehuis naar woongebied Reeuwijk Overig Reeuwijk Bodegraven overig Bodegraven (zeer) tevreden 87% 21% 87% 61% neutraal 12% 17% 13% 32% (zeer) ontevreden 1% 62% 0% 7%
6
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
2.1.4. Algemene waardering loketbezoek
De bezoekers is gevraagd naar hun algemene oordeel over de dienstverlening bij het laatste bezoek aan de serviceloketten en publieksbalies. Gemiddeld geven de inwoners uit beide gemeenten een rapportcijfer van 7,1. Een klein aandeel geeft een 5 of lager.
Figuur 2.5
Rapportcijfer dienstverlening laatste bezoek
7,1 7,1 7,1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Reeuwijk Bodegraven Totaal
2.2 Dienstverlening per telefoon
Van de inwoners uit Reeuwijk en Bodegraven heeft respectievelijk 37% en 28% de gemeente minstens één keer per telefoon benaderd in de afgelopen twaalf maanden. Gemiddeld over beide gemeenten is dit 32%.
De inwoners van beide gemeenten zijn met name tevreden over de klantvriendelijkheid van de medewerkers aan de telefoon. Bovendien is men over het algemeen te spreken over de snelheid van opnemen.
De duidelijkheid van de informatie, deskundigheid van de medewerker en het uiteindelijke resultaat van het contact zorgt voor minder tevredenheid, hoewel ook hier de meerderheid positief over oordeelt.
Figuur 2.6
Waardering dienstverlening laatste telefonische contact (aandeel (zeer) tevreden) 79% Klantvriendelijkheid van de medewerker 73% 76% 71% Snelheid waarmee men opnam 69% 70% 63% Duidelijkheid van de informatie 61% 62% 61% Deskundigheid van de medewerker 63% 62% 62% Uiteindelijk resultaat van het contact 56% 59% 0% 25% 50% 75% 100% Reeuwijk Bodegraven Totaal
7
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
Aan de inwoners is gevraagd een `overall' oordeel van de dienstverlening per telefoon te geven door middel van een rapportcijfer. Op alle aspecten van de aanvraag tezamen, zoals de snelheid, duidelijkheid, de deskundigheid en klantvriendelijkheid van de medewerker, geeft men gemiddeld een 6,7 in Reeuwijk en een 6,6 in Bodegraven. In totaal één op de vijf inwoners geeft een onvoldoende rapportcijfer.
Figuur 2.7
Rapportcijfers dienstverlening laatste telefonische contact 6,7 6,6 6,7 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Reeuwijk Bodegraven Totaal
2.3 Dienstverlening per post of e-mail
Respectievelijk 30% en 15% van de inwoners van de gemeenten Reeuwijk en Bodegraven heeft in de afgelopen 12 maanden een brief of e-mail naar de gemeente gestuurd. Gemiddeld over beide gemeenten is dit 21%. Ruim vier op de vijf inwoners heeft een reactie terug ontvangen.
De meerderheid vindt de ontvangen reactie duidelijk. Dit aandeel is het grootst in Bodegraven. Ook zijn de inwoners van deze gemeente meer tevreden over de snelheid waarmee de terugkoppeling is verstuurd. De inhoud van de reactie wordt daarentegen in Reeuwijk meer gewaardeerd, hoewel dit ook in deze gemeente een punt van aandacht blijkt.
Figuur 2.8
Waardering reactie brief/e-mail (aandeel (zeer) tevreden) 64% Duidelijkheid van de reactie van de gemeente 70% 67% 53% Snelheid van de reactie van de gemeente 70% 61% 56% Inhoud van de reactie van de gemeente 44% 51% 0% 25% 50% 75% 100% Reeuwijk Bodegraven Totaal
8
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
De dienstverlening met de gemeente per brief of e-mail wordt beoordeeld met een 6,1. In Bodegraven ligt het cijfer een fractie hoger dan in Reeuwijk. Ongeveer een derde van de inwoners geeft een rapportcijfer van een vijf of lager.
Figuur 2.9
Rapportcijfers dienstverlening brief/e-mail
5,9 6,3 6,1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Reeuwijk Bodegraven Totaal
2.4 Belang dienstverlening en verbetersuggesties
Alles onder één dak
Het aanbieden van alle gemeentelijke producten en diensten onder één dak is voor de meerderheid van de inwoners van (zeer groot) belang.
Figuur 2.10
Belang dat alle gemeentelijke producten en diensten onder één dak beschikbaar zijn Reeuwijk 86% 12% 3% Bodegraven 86% 12% 2% Totaal 86% 12% 2% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) van belang enigzins van belang niet van belang
Openingstijden
De overgrote meerderheid vindt dat de gemeentelijke loketten alle dagen per week en ook meerdere dagen per week open moeten zijn. Vooral in Reeuwijk ziet men graag dat de openingstijden worden verruimd.
Figuur 2.11
Belang dat de gemeentelijke loketten alle dagen en ook meerdere avonden per week open zijn Reeuwijk 80% 15% 4% Bodegraven 73% 23% 4% Totaal 76% 20% 4% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) van belang enigzins van belang niet van belang
9
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
Enkele toelichtingen uit Reeuwijk:
· Een avond extra open, één avond is tekort.
· De openingstijden moeten langer!
· Extra opening van het serviceloket aan eind van de middag of 's avonds.
· Het lijkt mij normaal dat het gemeentehuis tijdens werkdagen de gehele dag van 9-5 dus, open is. Laatst belde ik op vrijdagmiddag en toen was er praktisch niemand aanwezig, waarom is dat zo?
· Met schoolgaande kinderen is het bijna onmogelijk om langs burgerzaken te gaan. De dinsdagavond is vreselijk druk (wat met kinderen die moe zijn erg lastig is).
· Nog een avondopenstelling voor burgerzaken.
· Zorgen dat de balie vaker open is, met name buiten normale kantoortijden, bijv. meerdere avonden per week.
Een aantal reacties uit Bodegraven:
· Bredere avondopenstelling en op zaterdag. Dan kunnen degenen die fulltime werken makkelijker een paspoort aanvragen.
· De balie van de Wmo mag wat langer geopend zijn.
· De openingstijden voor het loket verruimen. Voor fulltime werkende is alleen woensdagavond 2 uur beschikbaar, dan zijn ook 1 á 2 loketten geopend en dus lange wachttijden.
· Wmo is maar één uur per dag bereikbaar.
Bereikbaarheid
Bijna driekwart van de inwoners uit Reeuwijk vindt het belangrijk dat de gemeentelijke diensten en producten binnen 15 minuten reizen beschikbaar zijn. In Bodegraven hechten minder inwoners daar waarde aan.
Figuur 2.12
Belang dat de gemeentelijke diensten en producten binnen 15 minuten reizen beschikbaar zijn Reeuwijk 73% 20% 7% Bodegraven 58% 30% 12% Totaal 64% 26% 10% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) van belang enigzins van belang niet van belang
Uit de toelichtingen van inwoners blijkt dat men hoopt dat na de fusie ook een goede bereikbaarheid van de gemeentelijke balies blijft bestaan. Daarbij spelen de verbindingen met het openbaar vervoer een belangrijke rol. Enkele inwoners uit Reeuwijk aan het woord:
· Als de fusie een feit is, servicecenters opzetten zodat de gemeentelijke diensten bereikbaar blijven voor de burgers in de diverse kernen. En mogelijk mobiele punten.
· Bij een fusie tussen Bodegraven en Reeuwijk streven naar een centraal punt voor burgerzaken in beide gemeenten. Grotere gemeentelijke zaken zouden centraal geconcentreerd kunnen worden.
· Een dependance openen in de kleine dorpen, want openbaar vervoer is er niet naar Reeuwijk vanuit Waarder en Driebruggen.
· Ik vind het heel erg belangrijk dat wanneer Reeuwijk en Bodegraven samengaan er in Reeuwijk Brug ook voldoende dienstverlening blijft.
· Servicepunt in Waarder of Driebruggen voor bijvoorbeeld paspoorten en id-kaarten.
· Betere verbinding naar Reeuwijk voor ouderen.
10
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
Enkele reacties uit Bodegraven:
· Bereikbaarheid van het gemeentehuis is belangrijk. Waarom rijdt er geen bus tussen noord- en zuid Bodegraven?
· Het zou voor ons een uitkomst zijn als we ook terecht kunnen in het gemeentehuis Bodegraven. Wij komen namelijk zelden in Reeuwijk. We zijn veel meer op Bodegraven georiënteerd.
Wachttijd
Bijna zeven op de tien inwoners vindt het (zeer) belangrijk dat de wachttijd niet langer dan vijf minuten bedraagt. De bezoekers dragen ideeën aan om de wachttijd te verkorten. Enkele inwoners uit Reeuwijk:
· Als het druk is bij burgerzaken, waarom helpt er dan maar één medewerker en blijft de ander gewoon achter haar pc zitten? Een vriendelijke glimlach naar de klant toe kan er wel af.
· Er is teveel wachttijd. Meer personeel?
· Splitsing aanbrengen burgerzaken met snelloket voor paspoort en rijbewijs e.d.
· Meer balies!
· Tegen de vakantieperiode meer mensen inzetten.
Enkele reacties uit Bodegraven:
· Bij de balie zijn genoeg medewerkers aanwezig, alleen de bezetting van de loketten is minimaal.
· Er is maar één loket open. De andere medewerkers zouden in plaats van gezellig met elkaar te kletsen de loketten moeten bemannen.
Figuur 2.13
Belang dat men niet langer dan 5 minuten hoeft te wachten Reeuwijk 70% 27% 3% Bodegraven 69% 27% 5% Totaal 69% 27% 4% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) van belang enigzins van belang niet van belang
Ook wat betreft het aantrekkelijker en comfortabeler maken van de wachtruimte bestaan er in beide gemeenten ideeën. Deze hebben vooral betrekking op het vergroten van de zitmogelijkheden. Sommige inwoners vinden het prettig als er een nummertjessysteem wordt gehanteerd. Enkele suggesties uit Bodegraven:
· Werk in de wachtruimte met nummertjes, zodat duidelijk is wie er aan de beurt is.
· Betere stoelen of banken in de wachtruimte. Deze zijn te laag en vrij hard. Als je rugklachten hebt, of wat ouder bent, kom je er niet meer af.
· Bij lange wachttijden aan de balie burgerzaken de mogelijkheid tot iets te drinken bieden. Bijvoorbeeld middels een koffie-, thee- of waterautomaat.
· Het gemeentehuis ziet er niet uitnodigend uit en heeft geen sfeer.
11
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
Reacties van inwoners uit Reeuwijk:
· De wachtruimte beter maken, meer zitmogelijkheden.
· Meer stoelen voor wachtrij en of nummertjes trekken.
· Er is nu niet echt een wachtruimte. Er staan maar drie stoeltjes en die zijn zo vol.
· Het toilet beter aangeven.
· Een kopieermachine in de hal.
· Gelijktijdig gasten trouwerij in de hal terwijl ik bij burgerzaken moest zijn: humeurige en verdeelde aandacht achter loket. Geen andere opvang van gasten voor een trouwerij mogelijk?
Klantcontact
De mogelijkheid om vragen persoonlijk te kunnen stellen aan een medewerker van de gemeente is (zeer) belangrijk voor de inwoners. Wel verwacht men hierbij een professionele opstelling en dat afspraken worden nagekomen. Dit is niet altijd het geval volgens de inwoners van beide gemeenten.
Figuur 2.14
Belang dat vragen persoonlijk aan een medewerker van de gemeente gesteld kunnen worden Reeuwijk 92% 7%1% Bodegraven 86% 11% 3% Totaal 89% 9% 2% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) van belang enigzins van belang niet van belang
Enkele inwoners uit Reeuwijk:
· Beloofde toezeggingen nakomen. Maar dit gebeurt niet.
· Als een medewerker parttime werkt zou het goed zijn als er een vervanger is die op de hoogte is van de stand van zaken en je daadwerkelijk ook verder kan helpen.
· Als een medewerker ziek is en er wordt beloofd dat je teruggebeld wordt die dag, laat dan even weten dat er niet gebeld wordt i.v.m. ziekte. Dat komt professioneler over dan dat je zelf moet bellen omdat je nog steeds geen reactie hebt ontvangen.
Enkele reacties uit Bodegraven:
· Baliemedewerkers moeten beter ingelicht zijn over de werking van de apparatuur, zoals printers en pc's.
· Deskundigheid bij de Wmo bevorderen. Ik werd door iemand geholpen die amper van iets wist.
· De medewerker, die vaak niet aanwezig is, belt nooit terug ondanks belofte van de telefoniste.
· Ze staan mensen vriendelijk te woord, ze zijn to the point!
· Zorg ervoor dat men op het centrale punt achter de telefoon weet aan wie men een klant kan doorverbinden, zodat de klant direct goed geholpen kan worden.
· Zorg ervoor dat mensen van de voorlichtingsafdeling daadwerkelijk over informatie beschikken over lopende zaken, zodat een klant niet voor niets belt.
· Sneller de telefoon opnemen en de mensen niet klakkeloos op een toestel doorverbinden waar niet opgenomen wordt zodat je onnodig lang moet wachten. Dit is niet klantvriendelijk.
· Via het loket burgerzaken wilde ik mijn paspoort aanvragen. Het computersysteem werkte echter niet, waardoor ik een andere keer moest terugkomen. Dit was vervelend.
12
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijke dienstverlening
Privacy
De privacy bij de loketten kan volgens een aantal inwoners worden vergroot. Een suggestie uit Reeuwijk voor het vergroten van de privacy: "De ruimte voor de balie mag meer afgesloten zijn, privacy heb je daar niet echt. Ook gaan mensen steeds door deuren achter en naast je." Enkele inwoners uit Bodegraven aan het woord: "Grotere afstand tussen de loketten." En "Naar mijn mening is de wachtruimte te dicht bij de loketten zodat er weinig tot geen privacy is." En "Bij de balieopenstelling van twee of meer loketten schermen ertussen plaatsen voor privacy."
Terugkoppeling
Sommige inwoners missen een terugkoppeling of reactie op hun uitstaande (aan)vraag en geven een toelichting of doen een suggestie om dit te verbeteren. Reacties uit Reeuwijk:
· De zin `ik zal het doorgeven' geeft de suggestie dat er iets zal gebeuren. Als er dan niks gebeurt en ik ook geen verder bericht meer ontvang, dan raak je vanzelf ontevreden.
· Twee maanden geleden heb ik gereageerd op aanslag W.O.Z en heb nog geen bericht ontvangen.
· Ik wil binnen een redelijke termijn een volledig antwoord op het serviceformulier.
· Bij melding van verdwenen verkeersborden inclusief palen en wisselpalen wordt niet gereageerd.
· Sneller reageren op schriftelijke vragen.
· Een meer proactieve houding van de gemeente bijvoorbeeld door het aangeven van de status van een aanvraag.
· Ik heb in 2008 per email een melding gemaakt over het onderhoud van de straatverlichting. Geen enkele reactie van de gemeente ontvangen.
· Een bevestiging op het gevraagde en door wie het behandeld wordt.
· Een Workflow systeem waarmee je kunt zien waar je vraag op dat moment 'ligt' bij de gemeente en hoe lang dit nog gaat duren.
Enkele inwoners uit Bodegraven: "Bewaking of telefonische vragen afgehandeld zijn." En "Ik heb een aanslag hondenbelasting ontvangen, maar mijn hond was helaas overleden. De uiteindelijke vernietiging van de aanslag heeft idioot lange tijd gevergd. De gemeente eist van haar inwoners wel snelle reacties, maar reageert zelf heel traag."
Overige suggesties
Ten slotte geven de inwoners uit Reeuwijk nog enkele andere ideeën:
· Dienstverlening ook aanbieden met een inloopspreekuur.
· Het stoort me dat er te weinig parkeerruimte is bij het gemeentehuis.
Ook in Bodegraven wordt nog een aantal suggesties gedaan:
· Afspraken kunnen maken met een medewerker via telefoon, mail of agenda (deze zelf in kunnen plannen).
· Ideeënbus op een centrale plek in het dorp.
· Mijn complimenten voor het burgerjaarverslag. Erg leuk en informatief!
13
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven De gemeentelijke website
3. De gemeentelijke website
De gemeentelijke digitale diensten worden steeds belangrijker; zowel voor het aanvragen en afhandelen van bepaalde diensten die onder de afdeling burgerzaken vallen, als voor het verstrekken van informatie over gemeentelijke aangelegenheden. In dit hoofdstuk wordt eerst ingegaan op het websitebezoek en de waardering van de gemeentelijke website. Vervolgens wordt het gebruik en oordeel van het meldpunt (woon)omgeving behandeld. 3.1 Websitebezoek
In de afgelopen twaalf maanden heeft in totaal 44% procent van de inwoners uit beide gemeenten de gemeentelijke website bezocht. Er zijn geen verschillen naar gemeente. Vooral inwoners jonger dan 44 jaar bezochten de website.
De website wordt vooral gebruikt voor het zoeken en opvragen van informatie. Een klein aandeel vraagt een product of dienst aan, zoekt vacatures of bekijkt de website zonder doel. Andere genoemde redenen om de site te bezoeken zijn: tekenen condoleanceregister, indienen klacht, aanmelden voor sms-alert en het melden van schade aan gemeente-eigendom.
Tabel 3.1
Doel bezoek website
Reeuwijk Bodegraven totaal informatie opvragen 85% 83% 84% aanvragen dienst of product 6% 6% 6% gewoon rondkijken 3% 9% 6% vacatures 0% 2% 1% anders 6% 1% 3%
Vijftien procent van de websitebezoekers heeft wel eens een dienst of product aangevraagd via de gemeentelijke website. In Reeuwijk ligt het gebruik van de digitale diensten iets hoger dan in Bodegraven. In beide gemeenten heeft ongeveer driekwart van de websitebezoekers nog geen gebruik gemaakt van de mogelijkheden, maar is hierin wel geïnteresseerd.
Figuur 3.1
Gebruik en interesse digitale diensten
Reeuwijk 22% 70% 8% Bodegraven 11% 76% 13% Totaal 15% 74% 11% 0% 25% 50% 75% 100% Ja nee, wel interesse nee, geen interesse
14
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven De gemeentelijke website
In Reeuwijk vindt bijna driekwart van de websitebezoekers de informatie begrijpelijk en correct. Zes op de tien ondervindt weinig problemen bij het vinden van de betreffende informatie. De gemeentelijke website van Reeuwijk wordt over het algemeen positiever beoordeeld dan die van Bodegraven. Het aanbod aan digitale formulieren mag in beide gemeenten uitgebreider volgens de inwoners.
Figuur 3.2
Waardering informatie op website
73% De begrijpelijkheid van informatie 55% 63% 71% De juistheid van informatie 46% 57% 61% De mate waarin informatie te vinden is 43% 50% 57% De actualiteit van informatie 43% 49% 41% Het aanbod van digitale formulieren 34% 37% 0% 25% 50% 75% 100% Reeuwijk Bodegraven Totaal
3.2 Meldpunt (woon)omgeving
Via het digitale meldpunt (woon)omgeving kunnen inwoners op de gemeentelijke website meldingen doen over het openbaar gebied. In de afgelopen twaalf maanden maakte in totaal 5% van de inwoners hiervan gebruik. De helft van de inwoners heeft het niet nodig gehad. Verder is een flink aandeel niet bekend met het meldpunt. Respectievelijk zeven en tien inwoners uit Reeuwijk en Bodegraven hebben een cijfer gegeven voor het meldpunt (woon)omgeving. Gemiddeld scoren de meldpunten een 5,4 (Reeuwijk) en een 6,7 (Bodegraven)2.
Tabel 3.2
Gebruik meldpunt (woon)omgeving
Reeuwijk Bodegraven Totaal ja 6% 5% 5% nee, omdat ik het meldpunt niet ken 45% 44% 44% nee, omdat ik het niet nodig had 50% 50% 50%
2 Vanwege de kleine aantallen dienen deze resultaten zeer voorzichtig te worden geïnterpreteerd.
15
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven De gemeentelijke website
3.3 Algemene waardering websitebezoek
De ruime meerderheid van de websitebezoekers vindt het (zeer) belangrijk dat alle gemeentelijke producten en diensten digitaal kunnen worden afgenomen.
Figuur 3.3
Belang beschikbaarheid alle gemeentelijke diensten en producten via internet Reeuwijk 73% 21% 6% Bodegraven 79% 16% 5% Totaal 76% 18% 6% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) van belang enigzins van belang niet van belang
Het aanbod van digitale producten en diensten dient volgens sommige inwoners snel te worden aangepast. Enkele suggesties van inwoners uit Reeuwijk:
· Bijvoorbeeld hondenbelasting via de digitale weg.
· Veel meer informatie van bouwprojecten zoals Oude Tol op de website van de gemeente zetten voor de kopers. Dit gebeurt tot nu toe onvoldoende.
· Het digitale formulier voor inschrijving in de gemeente werkt niet helemaal correct. Bovendien had ik een bevestiging van mijn inschrijving verwacht.
De suggesties uit Bodegraven hebben naast de uitbreiding van de mogelijkheden, ook betrekking op de functionaliteit van de website. Een aantal inwoners ziet verbetering en anderen vinden dat de website moet worden aangepakt:
· Aanvraagformulieren en folders over gemeentelijke zaken kunnen downloaden.
· Site overzichtelijker houden en up to date, meer online formulieren (met log-in).
· Aantrekkelijker maken van de website. Meer mogelijkheden om digitaal producten aan te vragen of formulieren in te vullen.
· De website gebruiksvriendelijker maken, overzichtelijker.
· Maak een duidelijkere website.
· Er moet echt iets gedaan worden aan de website. In alle opzichten moet die verbeterd worden, qua lay-out, inhoud en navigatie.
· Ik ben nu wel tevreden en de website is heel veel verbeterd en bevat veel informatie.
· De website is zeer verbeterd in vergelijking met de vorige versie.
16
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven De gemeentelijke website
De Reeuwijkse website wordt in zijn geheel beoordeeld met een rapportcijfer van 6,8. Die van Bodegraven met een 6,5. In totaal beoordeelt 13% de site met een onvoldoende en geeft een cijfer van een 5 of lager.
Figuur 3.4
Rapportcijfers gemeentelijke website
6,8 6,5 6,6 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Reeuwijk Bodegraven Totaal
17
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijk nieuws via de media
4. Gemeentelijk nieuws via de media
Reeuwijk en Bodegraven informeren hun burgers via verschillende media. De gemeenten willen graag weten of deze informatiebronnen ook gelezen worden door haar inwoners. In dit hoofdstuk staat daarom het gebruik van de diverse media met daarin informatie over de gemeentelijke producten en diensten centraal.
4.1 Mediagebruik
De gemeentegids is een veel gebruikte informatiebron voor nieuws over gemeentelijke diensten en producten. Ook de gemeentelijke website wordt relatief veel gebruikt; circa tweederde van de inwoners bezoekt de site voor gemeentelijke informatie. Het burgerjaarverslag functioneert veel minder als informatiebron.
Figuur 4.1.
Gebruik burgerjaarverslag, gemeentegids en gemeentelijke website voor gemeentelijke informatie Reeuwijk: burgerjaarverslag 10% 31% 59% Bodegraven: burgerjaarverslag 9% 39% 53% Totaal: burgerjaarverslag 9% 36% 55% Reeuwijk: gemeentegids 17% 62% 21% Bodegraven: gemeentegids 14% 66% 20% Totaal: gemeentegids 15% 65% 21% Reeuwijk: gemeentelijke website 12% 55% 33% Bodegraven: gemeentelijke website 9% 61% 30% Totaal: gemeentelijke website 10% 58% 32% 0% 25% 50% 75% 100% vaak soms nooit
Zowel de gemeente Reeuwijk als de gemeente Bodegraven publiceert informatie in het Bodegraafs Nieuwsblad en AD Het Groene Hart. Het Bodegraafs Nieuwsblad wordt vooral in Bodegraven goed gelezen. AD Het Groene Hart leest gemiddeld de helft van de bevolking in beide gemeenten, waarvan 17% regelmatig.
18
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gemeentelijk nieuws via de media
Figuur 4.2
Gebruik Het Bodegraafs Nieuwsblad en AD Het Groene Hart voor gemeentelijke informatie
Reeuwijk: Het Bodegraafs Nieuwsblad 16% 35% 49% Bodegraven: Het Bodegraafs Nieuwsblad 51% 39% 10% Totaal: Het Bodegraafs Nieuwsblad 37% 37% 26% Reeuwijk: AD Het Groene Hart 16% 21% 63% Bodegraven: AD Het Groene Hart 17% 32% 51% Totaal: AD Het Groene Hart 17% 28% 56% 0% 25% 50% 75% 100% vaak soms nooit
Naast de bovengenoemde media, publiceert de gemeente Reeuwijk ook in `De Kijk op Reeuwijk'. Dit nieuwsblad wordt vrijwel door iedereen in Reeuwijk gelezen. Een klein aandeel (3%) leest het blad niet. Verder zijn de themanieuwsbrieven van de gemeente populair; tweederde leest ze, waarvan 20% regelmatig. Van de sms-alerting service wordt minder vaak gebruik gemaakt.
Tabel 4.1
Gebruik diverse media in Reeuwijk voor gemeentelijke informatie vaak soms nooit De Kijk op Reeuwijk 68% 29% 3% Themanieuwsbrieven 20% 46% 35% sms-alerting 9% 7% 85%
De gemeente Bodegraven plaatst verder informatie in de Krant van Bodegraven. Deze wordt door ruim driekwart van de Bodegraafse bevolking gelezen, waarvan een derde regelmatig de krant openslaat voor gemeentelijk nieuws. De nieuwsbrief van de gemeente wordt ook door een ruime meerderheid van de inwoners gelezen. Eén op de vijf leest de nieuwsbrief zelfs vaak.
Tabel 4.2
Gebruik diverse media in Bodegraven voor gemeentelijke informatie vaak soms nooit De Krant van Bodegraven 34% 43% 23% Nieuwsbrieven 20% 55% 26%
19
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Leefbaarheid en sociale samenhang
5. Leefbaarheid en sociale samenhang
In dit hoofdstuk wordt gekeken naar het oordeel van de bewoners in Reeuwijk en Bodegraven over de directe woon- en leefomgeving. Ook de behoefte aan sociale contacten wordt in beeld gebracht. Tevens wordt ingegaan op de mogelijkheden die er zijn in de eigen woonbuurt voor onderling contact met anderen.
5.1 Leefbaarheid in de wijk
De leefbaarheid van de kernen in Bodegraven en Reeuwijk is inzichtelijk gemaakt aan de hand van stellingen over de woonwijk en de mensen in de buurt. De meerderheid van de inwoners blijft graag in de eigen buurt wonen en antwoordt het te hebben getroffen om in de wijk te wonen. In Reeuwijk ligt dit aandeel hoger dan in Bodegraven. Verder voelt ruim 60% zich thuis bij de mensen in de wijk. Een minderheid is het eens met de stelling dat de mensen in de wijk elkaar nauwelijks kennen. Een nog kleiner aandeel vindt het vervelend om in de eigen wijk te wonen. De mogelijkheden om invloed uit te oefenen op gemeentelijke plannen voor de wijk, vindt respectievelijk 10% en 11% van de inwoners in Reeuwijk en Bodegraven voldoende.
Tabel 5.1
Percentage (helemaal) mee eens met de volgende stelling... stelling Reeuwijk Bodegraven totaal In deze wijk blijf ik graag wonen 89% 83% 86% De mensen gaan in deze wijk op een prettige wijze met elkaar om 72% 64% 67% Als je in deze wijk woont, heb je het getroffen 72% 60% 65% Ik voel me thuis bij de mensen in deze wijk 67% 62% 64% Ik woon in een gezellige wijk met veel saamhorigheid 48% 37% 42% De mensen in de wijk kennen elkaar nauwelijks 13% 21% 18% Ik heb genoeg mogelijkheden om invloed uit te oefenen op 10% 11% 11% gemeentelijke plannen voor mijn wijk
Indien mogelijk ga ik uit deze wijk verhuizen 5% 6% 6% Het is vervelend om in deze wijk te wonen 2% 3% 2% 5.2 Sociale contacten
Voor een goede sociale cohesie en onderlinge ondersteuning is het van belang dat mensen elkaar (kunnen) ontmoeten. Aan de inwoners van Reeuwijk en Bodegraven is daarom gevraagd naar de behoefte aan contact met anderen en de tevredenheid over de aanwezige ontmoetings- mogelijkheden in de eigen wijk.
Een ruime meerderheid van de bevolking in Reeuwijk en Bodegraven heeft naar eigen oordeel voldoende contact met anderen. Respectievelijk 15% en 18% van de inwoners in Reeuwijk en Bodegraven zou wel wat meer sociaal contact willen. Een klein deel hiervan geeft aan echt onvoldoende contact met anderen te hebben.
20
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Leefbaarheid en sociale samenhang
Figuur 5.1
Bent u van mening dat u voldoende contact heeft met anderen? Reeuwijk 85% 11% 4% Bodegraven 82% 12% 6% Totaal 83% 12% 5% 0% 25% 50% 75% 100% Ja Ja, maar ik zou wel wat meer willen Nee
In Reeuwijk vindt bijna de helft van de bevolking dat er voldoende mogelijkheden/activiteiten in de eigen wijk zijn voor sociaal contact, terwijl een kwart hierover minder tevreden is. In Bodegraven antwoordt een derde dat er voldoende mogelijkheden in de eigen woonbuurt zijn voor onderling contact met anderen. Een vergelijkbaar aandeel is minder positief. Circa een derde deel van de bewoners in beide gemeenten twijfelt of heeft geen uitgesproken mening over dit onderwerp.
Figuur 5.2
Voldoende mogelijkheden/activiteiten in de wijk/kern voor sociaal contact?
Reeuwijk 46% 24% 30% Bodegraven 33% 31% 37% Totaal 38% 28% 34% 0% 25% 50% 75% 100% ja nee weet niet/geen mening
Gevraagd is wat volgens de bewoners de sociale contacten in de wijk kan bevorderen. Enkele suggesties uit zowel Reeuwijk als Bodegraven zijn:
· een buurtbarbecue/buurtfeest;
· wijkmiddagen/avonden;
· ontmoetingsplekken, zoals een buurthuis, buurtcafé, sportcentrum;
· meer mogelijkheden om buiten te zitten, zoals bankjes;
· een buurtvereniging;
· een buurtpreventieteam;
· meer activiteiten/cursussen voor alle leeftijden;
· meer speelplaatsen voor kinderen.
Toch merken diverse bewoners op dat de mate van sociale contacten veel te maken heeft met de houding van de bewoners zelf.
Enkele bewoners aan het woord:
· Persoonlijk denk ik dat dit veel te maken heeft met je eigen opstelling.
· Hangt ook van jezelf af of je contacten wil of krijgt in de wijk.
· Ik weet niet of de gemeente hier iets aan kan veranderen, naar mijn mening moet dit vanuit de mensen zelf komen.
21
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Voorzieningen
6. Voorzieningen
Wat vinden de inwoners van Reeuwijk en Bodegraven van het aanbod aan voorzieningen in de eigen woonbuurt op het gebied van winkels, welzijn, zorg, uitgaan, cultuur en sport? Dit hoofdstuk gaat in op het oordeel over het voorzieningenaanbod in de eigen gemeente. Ook wordt ingegaan op het gebruik van het plaatselijke zwembad en het lidmaatschap bij sportverenigingen. 6.1 Aanwezigheid diverse voorzieningen
Uit de waarderingscijfers over de aanwezigheid van diverse voorzieningen blijkt dat het merendeel van de inwoners (zeer) tevreden is over het winkelaanbod voor dagelijkse boodschappen in de eigen wijk/kern. Ook de sportvoorzieningen in de eigen woonbuurt scoren hoog; respectievelijk 56% en 64% van de bewoners van Reeuwijk en Bodegraven is (zeer) tevreden over de aanwezigheid ervan. Minder waardering is er voor de uitgaansvoorzieningen; gemiddeld 37% oordeelt hierover negatief.
Figuur 6.1
Tevredenheid over aanwezigheid winkels, sport- en uitgaansvoorzieningen in eigen wijk/kern
Reeuwijk: Winkels voor dagelijkse boodschappen 66% 15% 19% Bodegraven: Winkels voor dagelijkse boodschappen 75% 12% 13% Totaal: Winkels voor dagelijkse boodschappen 72% 13% 15% Reeuwijk: Sportvoorzieningen 56% 28% 17% Bodegraven: Sportvoorzieningen 64% 23% 12% Totaal: Sportvoorzieningen 61% 25% 14% Reeuwijk: Uitgaansvoorzieningen 18% 46% 36% Bodegraven: Uitgaansvoorzieningen 26% 37% 38% Totaal: Uitgaansvoorzieningen 23% 40% 37% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) tevreden neutraal (zeer) ontevreden
Het aanbod aan voorzieningen voor ouderen wordt door circa drietiende deel van de bevolking voldoende bevonden. Over de aanwezigheid van voorzieningen voor jongeren wordt minder positief geoordeeld. Vooral de bewoners van Reeuwijk zijn hierover minder te spreken. Het aanbod aan speelplaatsen voor kinderen in de eigen woonomgeving wordt door circa de helft van de inwoners positief gewaardeerd. Een kwart is hierover minder tevreden.
22
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Voorzieningen
Figuur 6.2
Tevredenheid over aanwezigheid voorzieningen voor ouderen en jongeren in eigen wijk/kern
Reeuwijk: Voorzieningen voor ouderen 29% 52% 19% Bodegraven: Voorzieningen voor ouderen 31% 49% 20% Totaal: Voorzieningen voor ouderen 30% 50% 20% Reeuwijk: Voorzieningen voor jongeren 21% 42% 36% Bodegraven: Voorzieningen voor jongeren 31% 44% 25% Totaal: Voorzieningen voor jongeren 27% 43% 30% Reeuwijk: Speelplaatsen voor kinderen 45% 33% 23% Bodegraven: Speelplaatsen voor kinderen 50% 26% 24% Totaal: Speelplaatsen voor kinderen 48% 29% 24% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) tevreden neutraal (zeer) ontevreden
De medische- en zorgvoorzieningen in de eigen woonbuurt scoren hoog; gemiddeld 62% is (zeer) tevreden over de aanwezigheid ervan. Tussen de gemeenten bestaat hierin weinig verschil. Over de sociale ondersteuning wordt iets minder positief geoordeeld. Opvallend is het relatieve grote aandeel bewoners dat hierover geen uitgesproken mening heeft.
Figuur 6.3
Tevredenheid over aanwezigheid medische- en zorgvoorzieningen en sociale ondersteuning in eigen wijk/kern
Reeuwijk: Medische- en zorgvoorzieningen 61% 24% 14% Bodegraven: Medische- en zorgvoorzieningen 62% 29% 9% Totaal: Medische- en zorgvoorzieningen 62% 27% 11% Reeuwijk: Sociale ondersteuning 49% 44% 7% Bodegraven: Sociale ondersteuning 44% 46% 10% Totaal: Sociale ondersteuning 46% 45% 9% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) tevreden neutraal (zeer) ontevreden
23
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Voorzieningen
Circa twee op de vijf inwoners is positief over de voorzieningen voor kinderdagopvang in de eigen woonbuurt. Een relatief groot aandeel heeft hier geen uitgesproken mening over. Een minderheid is minder tevreden. Over het aanbod aan welzijnsvoorzieningen zoals cursussen en buurthuiswerk is gemiddeld 21% minder te spreken. Vooral onder de inwoners van Reeuwijk is de ontevredenheid relatief groot. Ook aan de begaanbaarheid van voetpaden voor kinderwagens en rollators valt nog iets te verbeteren: circa een derde van de inwoners is hierover (zeer) ontevreden.
Figuur 6.4
Tevredenheid over aanwezigheid kinderopvangvoorzieningen, welzijnsvoorzieningen en toegankelijkheid voetpaden in eigen wijk/kern
Reeuwijk: Kinderdagopvangvoorzieningen 35% 54% 12% Bodegraven: Kinderdagopvangvoorzieningen 39% 51% 10% Totaal: Kinderdagopvangvoorzieningen 38% 52% 11% Reeuwijk: Welzijnsvoorzieningen 13% 58% 29% Bodegraven: Welzijnsvoorzieningen 30% 53% 17% Totaal: Welzijnsvoorzieningen 24% 55% 21% Reeuwijk: Toegankelijkheid voetpaden 34% 33% 34% Bodegraven: Toegankelijkheid voetpaden 51% 18% 31% Totaal: Toegankelijkheid voetpaden 44% 24% 32% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) tevreden neutraal (zeer) ontevreden
24
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Voorzieningen
6.2 Culturele voorzieningen
Het merendeel van de inwoners van Bodegraven is tevreden over het aanbod aan culturele voorzieningen in de eigen gemeente. Ook vindt tweederde de culturele voorzieningen goed bereikbaar. Opvallend is dat veel bewoners van Reeuwijk hierover geen mening hebben. Van degenen die zich wel hebben uitgesproken, oordeelt ruim een kwart positief over het aanbod aan culturele voorzieningen, terwijl 22% hierover minder tevreden is.
Figuur 6.5
Tevredenheid over aanbod en bereikbaarheid culturele voorzieningen Reeuwijk: Aanbod culturele voorzieningen 28% 50% 22% Bodegraven: Aanbod culturele voorzieningen 68% 26% 7% Totaal: Aanbod culturele voorzieningen 53% 35% 13% Reeuwijk: Bereikbaarheid culturele voorzieningen 37% 53% 10% Bodegraven: Bereikbaarheid culturele voorzieningen 66% 30% 4% Totaal: Bereikbaarheid culturele voorzieningen 55% 38% 6% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) tevreden neutraal (zeer) ontevreden
6.3 Gebruik zwembaden
Reeuwijk en Bodegraven willen graag weten hoe vaak hun inwoners de zwembadvoorzieningen in de gemeente bezoeken. Zwembad De Fuut wordt door ruim een kwart van Reeuwijkse bevolking minstens één keer per jaar bezocht. Tien procent daarvan komt wekelijks en 5% één of meerdere malen per maand. Zwembad de Kuil in Bodegraven wordt jaarlijks door 44% van de bevolking bezocht, waarvan 5% wekelijks en 10% maandelijks een bezoek aan het zwembad brengt.
Figuur 6.6
Aandeel inwoners dat het zwembad bezoekt
Zwembad De Fuut 10% 5% 13% Zwembad De Kuil 5% 10% 29% Totaal 7% 8% 23% 0% 25% 50% 75% 100% één of meerdere keren per week één of meerdere keren per maand paar keer per jaar
25
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Voorzieningen
Waarom maakt men geen gebruik van het zwembad? Een veelgenoemde reden is dat men nooit zwemt. Ook gaat een aantal bewoners er niet heen omdat men liever in een overdekt zwembad zwemt. Bij zwembad de Fuut spelen nog andere redenen een rol; zo vindt 7% het zwembad te ver weg in vergelijking met andere baden of het aanbod te beperkt. De Kuil in Bodegraven wordt door 7% van de bewoners niet bezocht vanwege de kosten. Een veelgenoemde andere reden om de zwembaden niet te bezoeken, is dat men elders zwemt zoals in de plassen, in een eigen zwembad of in een zwembad elders. Verder hebben sommigen geen vervoer of tijd om naar het zwembad te gaan. Een enkeling vindt het zwemwater te koud, geeft aan niet te kunnen zwemmen of kent het zwembad niet.
Tabel 6.1
Reden niet-gebruik zwembad
stelling Reeuwijk Bodegraven totaal Ik zwem nooit 34% 52% 44% Ik zwem liever in een overdekt bad 21% 10% 15% Te duur vergeleken met andere baden 0% 7% 4% Te beperkt aanbod vergeleken met andere baden 7% 2% 4% Te ver weg vergeleken met andere baden 7% 0% 3% andere reden 31% 29% 30%
6.4 Lidmaatschap sportverenigingen
Twee op de vijf inwoners van Reeuwijk is lid van één of meerdere sportverenigingen. In de gemeente Bodegraven ligt dat aandeel iets hoger; hier is circa de helft lid van een sportclub. Dit geldt met name voor de jongere leeftijdsgroepen. Lidmaatschap van een voetbalvereniging wordt veelvuldig genoemd. Ook de sportschool, tennis, volleybal en gymnastiek scoren hoog.
Figuur 6.7
Aandeel inwoners dat lid is van een sportvereniging Reeuwijk 40% Bodegraven 51% Totaal 46% 0% 25% 50% 75% 100%
26
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gezondheid en (mantel)zorg
7. Gezondheid en (mantel)zorg
Hoe oordeelt de bevolking in Reeuwijk en Bodegraven over hun gezondheid en welk aandeel heeft behoefte aan ondersteuning? In dit hoofdstuk wordt allereerst in beeld gebracht welk deel van de bevolking door gezondheidsproblemen in het dagelijks functioneren wordt belemmerd. Vervolgens wordt het huidig gebruik van ondersteuning geschetst en de resterende hulpbehoefte. Ook wordt gekeken welk aandeel van de bevolking mantelzorg verleend, op welke terreinen en welke aanvullende ondersteuning zij hierbij wellicht nodig hebben. 7.1 Gezondheid
De inwoners van Reeuwijk en Bodegraven is gevraagd naar de waardering voor hun gezondheid. Over het algemeen beoordeelt de ruime meerderheid de eigen fysieke en geestelijke gezondheid (zeer) goed. Een klein aandeel vindt de eigen fysieke gezondheid (zeer) slecht. Dit zijn voornamelijk senioren. Vrijwel niemand in Reeuwijk en Bodegraven kenschetst de geestelijke gezondheid als slecht tot zeer slecht.
Figuur 7.1
Oordeel fysieke en geestelijke gezondheid
Reeuwijk: geestelijke gezondheid 93% 6% Bodegraven: geestelijke gezondheid 94% 5% Totaal: geestelijke gezondheid 94% 6% Reeuwijk: fysieke gezondheid 84% 12% 4% Bodegraven: fysieke gezondheid 88% 8% 5% Totaal: fysieke gezondheid 86% 9% 4% 0% 25% 50% 75% 100% (Zeer) goed Neutraal (Zeer) slecht
De gezondheid belemmert respectievelijk 18% en 15% van de inwoners van Reeuwijk en Bodegraven bij het dagelijks functioneren; een klein aandeel wordt zelfs sterk belemmerd. Ook hierbij gaat het vooral om ouderen.
Figuur 7.2
Belemmering gezondheid bij dagelijks functioneren
Reeuwijk 2% 16% 82% Bodegraven 4% 11% 85% Totaal 3% 13% 84% 0% 25% 50% 75% 100% Ja, sterk Ja, een beetje Nee
27
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gezondheid en (mantel)zorg
7.2 Ondersteuning
Gemeenten hebben vanuit de Wmo de taak kwetsbare personen en mensen met gezondheids- problemen te ondersteunen. Dit kan bijvoorbeeld door een woningaanpassing, door te voorzien in aangepast vervoer of in hulp bij het huishouden. In totaal maakt gemiddeld 8% van de Reeuwijkse bevolking gebruik van enige vorm van ondersteuning. In Bodegraven is dat 12%. Per mogelijkheid tot ondersteuning gaat het om zo'n 1% tot 5% van de inwoners. Van hulp in de huishouding wordt het meest gebruik gemaakt; respectievelijk 4% en 5% van de inwoners in Reeuwijk en Bodegraven heeft deze vorm van ondersteuning (gehad).
Naast het werkelijk huidig gebruik is het van belang de potentiële hulpbehoefte te kennen. Respectievelijk 6% en 7% van de bevolking in Reeuwijk en Bodegraven heeft behoefte aan een bepaalde vorm van ondersteuning, maar maakt hiervan (nog) geen gebruik. Hulp bij het huishouden, vervoersmogelijkheden en hulp bij het vinden van werk zijn de meest genoemde ondersteuningsvormen waaraan behoefte bestaat.
Tabel 7.1
Ondersteuningbehoefte
maakt gebruik van deze ondersteuning maakt geen gebruik van deze ondersteuning, maar heeft er wel behoefte aan Reeuwijk Bodegraven totaal Reeuwijk Bodegraven totaal advies of hulp bij eenzaamheid 0% 3% 2% 1% 1% 1% advies of hulp bij schulden 1% 1% 1% 1% 1% 1% advies of hulp bij opvoeding 1% 2% 2% 1% 1% 1% advies of hulp bij drank of middelengebruik 0% 1% 1% 1% 0% 1% advies of hulp bij psychische problemen 1% 3% 2% 1% 1% 1% advies of hulp bij vinden van werk 0% 2% 1% 1% 3% 2% dagbestedingsactiviteiten 0% 1% 1% 1% 1% 1% maaltijdvoorziening 0% 1% 1% 0% 1% 0% hulp in de huishouding 4% 5% 5% 2% 3% 3% woningaanpassing 0% 3% 2% 1% 2% 1% vervoersmogelijkheden 3% 4% 3% 2% 2% 2%
Waarom maken mensen met een onvervulde hulpbehoefte (nog) geen gebruik van het ondersteuningsaanbod? Bijna de helft antwoordt niet te weten hoe men dat moet regelen. Ook denkt één op de drie dat het (te) veel geld gaat kosten. Een aantal hulpbehoevenden antwoordt de hulp niet te hebben aangevraagd omdat de hulp nog niet dringend nodig is. Anderen hebben al eens tevergeefs een aanvraag ingediend of zelf hulp geregeld.
28
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gezondheid en (mantel)zorg
7.3 Bekendheid Wmo-loket/Wmo-consulent
Onbekendheid met het ondersteuningsaanbod of met de weg er naartoe is één van de oorzaken voor een onvervulde hulpbehoefte. In het kader van de Wmo beschikt de gemeente Reeuwijk per
1 januari 2007 over een eigen Wmo-loket. De gemeente Bodegraven werkt met Wmo-consulenten. Inwoners kunnen bij het loket en de consulenten terecht voor producten en diensten zoals hulp bij het huishouden, een vervoersbudget, aangepaste fiets of een woningaanpassing. Daarnaast beantwoorden de medewerkers vragen en geven advies. Circa een derde van de inwoners kent het loket, zo blijkt. De bekendheid van de Wmo-consulent in Bodegraven is iets groter; 41% is ermee bekend. Opvallend is dat 43% van de personen die aangeeft behoefte te hebben aan een bepaalde vorm van ondersteuning, het Wmo-loket/de Wmo-consulent niet kent.
Figuur 7.3
Bekendheid Wmo loket (Reeuwijk) en Wmo-consulent (Bodegraven) Reeuwijk 32% 68% Bodegraven 41% 59% Totaal 38% 62% 0% 25% 50% 75% 100% Ja Nee
7.4 Mantelzorg
Mantelzorg is de zorg die men geeft aan een bekende uit de directe omgeving, zoals partner, kind, buren of vrienden, als deze persoon voor een langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is. De zorg kan bestaan uit het doen van het huishouden, wassen en aankleden, gezelschap houden, vervoer en geldzaken regelen. Mantelzorg wordt niet betaald. Een belangrijk verschil met vrijwilligerswerk is dat mantelzorg geen keuze is; het overkomt mensen.
Respectievelijk 20% en 22% van de inwoners van Reeuwijk en Bodegraven heeft een familielid of ander persoon in de directe omgeving die hulpbehoevend is en verleent daar ook mantelzorg aan. Dit percentage is vergelijkbaar met het landelijke cijfer van 23%3.
Figuur 7.4
Aandeel mantelzorgers
Reeuwijk 20% Bodegraven 22% Totaal 21% 0% 25% 50% 75% 100%
3 Bron: "Het verlenen van mantelzorg en het verband met psychische stoornissen", Trimbos instituut (2007)
29
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Gezondheid en (mantel)zorg
De meeste mantelzorgers in Bodegraven en Reeuwijk verlenen de zorg minder dan 8 uur per week. In Bodegraven is ruim een kwart 8 uur per week of meer bezig. In Reeuwijk bedraagt dat aandeel 12%.
Figuur 7.5
Gemiddeld aantal uur mantelzorg per week4
Reeuwijk 88% 12% Bodegraven 72% 28% Totaal 78% 22% 0% 25% 50% 75% 100% Minder dan 8 uur 8 uur of meer
In het kader van de Wmo is het van belang inzicht te hebben in de ondersteuningsbehoefte van mantelzorgers. Het merendeel (64%) van de mantelzorgers ondervindt geen problemen bij het uitvoeren van de zorg. Van de groep mantelzorgers die wel problemen ervaart, vindt ruim de helft het lastig om de zorg te combineren met andere activiteiten. Ook vindt een kwart van deze mantelzorgers het werk fysiek zwaar. Relatief weinig mantelzorgers hebben moeite met de kosten die eraan verbonden zijn.
Tabel 7.2
Problemen bij mantelzorgers (meerdere antwoorden mogelijk)5 % lastig combineren met andere activiteiten 61% fysiek erg zwaar 27% te weinig waardering 13% te weinig informatie over voorzieningen/regelingen 12% problemen om afstand te nemen van de zorg 11% te weinig kennis ziekte 6% de relatie met betaalde hulpverleners 6% teveel kosten aan verbonden 5% moeite met de verantwoordelijkheid 4% anders 21%
4 Genoemde percentages zijn gebaseerd op een kleine groep mantelzorgers, namelijk 69 mantelzorgers in Bodegraven en 75 mantelzorgers in Reeuwijk. Vanwege de kleine aantallen dienen deze resultaten zeer voorzichtig te worden geïnterpreteerd.
5 Genoemde percentages zijn van het aandeel mantelzorgers dat problemen ondervindt, dus niet van alle mantelzorgers. Het gaat om een kleine groep van circa 50 mensen. Vanwege de kleine aantallen dienen deze resultaten zeer voorzichtig te worden geïnterpreteerd.
30
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Bijlagen
Bijlagen
31
Burgeronderzoek Reeuwijk en Bodegraven Bijlagen
Bijlage 1. Onderzoeksverantwoording
Doel
De doelstelling van het burgeronderzoek is om inzicht te geven in de waardering voor de gemeentelijke dienstverlening. Ook wordt gekeken naar het oordeel over de leefbaarheid en het voorzieningenaanbod van de gemeenten Reeuwijk en Bodegraven. Verder wordt de gezondheid, ondersteuningsbehoefte en verleende mantelzorg van de bevolking in kaart gebracht.
Vragenlijst
Het burgeronderzoek is uitgevoerd door middel van een schriftelijke enquête onder ruim 1.800 inwoners van Reeuwijk en Bodegraven. Tevens is de mogelijkheid geboden om de vragenlijst digitaal in te vullen. De vragenlijsten zijn op naam per post verstuurd. De vragenlijst ging vergezeld met een brief waarin de gemeente de bewoners verzocht om medewerking aan het onderzoek. Inwoners die niet reageerden, ontvingen een schriftelijk rappel.
Steekproef en respons
Het onderzoek richt zich op inwoners van 18 jaar en ouder. Er is een steekproef getrokken uit personen in zelfstandige woningen. In totaal zijn 898 inwoners uit Reeuwijk en 943 inwoners uit Bodegraven middels steekproeftrekking geselecteerd en benaderd. Uiteindelijk hebben respectievelijk 371 en 351 van hen de vragenlijst volledig ingevuld. De totale respons komt daarmee op 41% voor Reeuwijk en 37% voor Bodegraven.
Tabel b.1
Respons6
verstuurde ontvangen respons vragenlijsten vragenlijsten Reeuwijk 466 196 42% Reeuwijk overig 432 175 41% Bodegraven 721 259 36% Bodegraven overig 222 92 41% totaal 1.841 722 39%
Analyse en toetsing
Om representatieve uitspraken te kunnen doen, is een weging toegepast naar leeftijd en woongebied. Indien in de tabellen en grafieken de percentages niet optellen tot 100%, is dit (tenzij anders aangegeven) het gevolg van afrondingsverschillen.
6 Onder Reeuwijk overig valt: Driebruggen en Waarder. Onder Bodegraven overig valt: De Meije en Nieuwerbrug a/d Rijn.
32
Colofon
Uitgave
I&O Research BV
Van Dedemstraat 6c
1624 NN Hoorn
tel. (0229) 282555
Rapportnummer
2009 - 1631
Datum
Juli 2009
Opdrachtgever
Gemeenten Reeuwijk en Bodegraven
Auteurs
Tijmen Siermann, MSc.
Drs. Bianca de Haan
Drs. Marion Holzmann
Bestellingen
Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever
Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.