Rathenau Instituut
Escher, het Droste-effect en strandbeesten
Hallucinerende computer
animaties en waggelende pvc-buizen. Wiskunde kan tot mooie creaties
leiden. Spinoza te Paard trok 15 december een volle zaal met
bespiegelingen over wiskunde als kunst.
Hendrik Lenstra is hoogleraar fundamentele Wiskunde aan de
Universiteit Leiden. Hij liet zien hoe Escher wiskunde verwerkte in
zijn kunstwerken. Door in te zoomen op de Prentententoonstelling uit
1956 zien we herhaling na herhaling van hetzelfde beeld. Twee
`Droste-effecten' vallen op. Maar hoe kreeg Escher het voor elkaar om
de lijnen voort te zetten zonder in de knoop te raken? En wat gebeurt
er in het blanco midden van de prent, het verdwijnpunt van al die
lijnen?
Bewegende beelden en meer uitleg
Na de pauze betrad Theo Janssen het podium
met zijn inmiddels wereldwijd befaamde strandbeesten. Dit zijn
`kunstmatige vormen die niet van eiwit zijn gemaakt, zoals alle vormen
van leven', zei de kunstenaar-uitvinder zelf. Ze bestaan uit stukken
pvc-buis. Die zijn mechanisch zo ingenieus aan elkaar verbonden dat ze
zichzelf kunnen voortbewegen. Uitgebreide berekeningen over de juiste
verhoudingen en combinaties van de verbindingen op zijn Ataricomputer
resulteerden in twaalf getallen die de oplossing boden.
De strandbeesten zijn inmiddels zo'n hit geworden dat Theo Janssen een
veelgevraagd spreker is. Bekijk een lezing van hem op www.ted.com
Spinoza te Paard gaat in 2010 verder. Data en onderwerpen volgen.
NWO organiseert samen met Paard van Troje, NRC
Next en het Rathenau Instituut Spinoza te Paard. Onder het motto O
ngehoorde Kennis verkennen winnaars van de NWO-Spinozapremie in het
Paard van Troje de grenzen van de wetenschap. Spinoza te Paard wordt
gepresenteerd door Rathenau-medewerker Christian van 't Hof.