Resultaten sensibiliseringscampagne 'U bent in goede handen'
18/12/2009 11:27
FOD VOLKSGEZONDHEID / SPF SANTE PUBLIQUE
Het toepassen van handhygiëne is verbeterd in de ziekenhuizen dankzij de derde nationale sensibiliseringscampagne "U bent in goede handen". Maar dit kan beter-
Handhygiëne is de belangrijkste maatregel ter preventie van nosocomiale infecties die 6% van de gehospitaliseerde patiënten treffen.
De Federale overheidsdienst Volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en het Federaal platform voor ziekenhuishygiëne organiseerden van 19 januari tot en met 13 februari 2009 de derde nationale sensibiliseringscampagne "U bent in goede handen" (2008-2009). De campagne streeft ernaar de naleving van de handhygiënevoorschriften in de ziekenhuizen op korte en langere termijn te verbeteren.
De campagne richtte zich gedurende de sensibiliseringsperiode tot alle gezondheidswerkers en patiënten. Gezondheidswerkers werden geïnformeerd en extra opgeleid door middel van campagnemateriaal (affiches "wanneer", "hoe", "waarom", "handschoenen" en "juwelen en nagelhygiëne"), vormingssessies en een interactieve quiz. Gehospitaliseerde patiënten ontvingen in dezelfde periode een informatieve folder en een leuk gadget om ze meer bewust te maken van het belang van handhygiëne voor de eigen gezondheid.
De impact van de campagne werd in elk deelnemend ziekenhuis gemeten door zowel vóór als na de sensibiliseringscampagne de volgende indicatoren te meten: de toepassing van de handhygiëne ("compliantie") door de gezondheidswerkers door middel van directe observaties; het verbruik van handalcohol; de naleving van de basisvereisten voor handhygiëne; en de kennis van de indicaties door middel van de quiz.
Na een grondige analyse van het ingestuurd cijfermateriaal, heeft de FOD Volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu in samenwerking met het Wetenschappelijk instituut voor volksgezondheid (WIV) een eindrapport opgesteld. Het volledige rapport wordt ter beschikking gesteld via de websites van de FOD Volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en het WIV. Alle deelnemende ziekenhuizen hebben intussen het eindrapport ontvangen.
De deelname aan de campagne was dit jaar weer enorm! In totaal namen 166 ziekenhuizen op volledig vrijwillige basis deel aan de sensibiliseringscampagne, waarvan 120 acute, 12 chronische en 34 psychiatrische ziekenhuizen. Deelname aan de campagne vergt een belangrijke inspanning voor de ziekenhuizen, o.a. op het gebied van observaties, registraties en opleidingen.
De compliantie van de handhygiëne steeg met 16,1 % van 52.6% voor de campagne naar 68.7% na de campagne. Er werd een verbetering van de compliantie geobserveerd voor alle types eenheden (vb. materniteit, psychiatrie, heelkunde), voor alle beroepsgroepen (vb. verpleegkundigen, verzorgenden, kinesisten) en voor alle handhygiëne-indicaties. Hoewel het toepassen van handhygiëne door de artsen geleidelijk aan is verbeterd sinds de start van de campagnes, is er nog een belangrijke inhaalbeweging nodig in vergelijking met de andere beroepscategorieën.
De campagne "U bent in goede handen" promoot het gebruik van handalcohol voor handhygiëne in plaats van het wassen van de handen met water en zeep. Deze boodschap lijkt intussen ingeburgerd: in 81% van de indicaties om handhygiëne toe te passen, wordt nu handalcohol gebruikt.
Indien men perioden tussen twee campagnes bekijkt, is er toch telkens een terugval van de toepassing van de handhygiëne op te merken. Dit gekend fenomeen wijst op het belang van het herhalen van de sensibiliseringscampagnes om op langere termijn een echte gedragsverandering bij de gezondheidswerkers te bewerkstellingen. Het is vermeldenswaard dat we tussen het begin van de eerste en de derde campagne een globale verbetering van 10% vaststellen voor wat betreft de compliantie van de handhygiëne.
De FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu zal om die reden in 2011 opnieuw een sensibiliseringscampagne organiseren, met opnieuw nieuwe accenten en nieuwe boodschappen en materiaal.
Opdat de ziekenhuizen hun patiënten kunnen blijven verzekeren: "U bent in goede handen".
Informatie over ziekenhuisinfecties
Een ziekenhuisopname houdt risico's in: gemiddeld 6% van de gehospitaliseerde patiënten lopen gedurende hun verblijf in het ziekenhuis een infectie op. Een groot deel van de ziekenhuisinfecties is helaas niet te vermijden. Ziekenhuisinfecties verlengen vaak het ziekenhuisverblijf, vergen extra behandeling en kunnen leiden tot de dood. Ziekenhuisinfecties worden het gemakkelijkst verspreid door middel van de handen van de zorgverstrekkers, hun belangrijkste medisch werkinstrument. Handhygiëne is om die reden een efficiënte en goedkope manier om deze infecties te vermijden.
Meer informatie?
Jan Eyckmans
Woordvoerder Federale overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu
jan.eyckmans@health.fgov.be
Gsm: 0495 25 47 24
Raadpleeg het volledig rapport op:
www.hicplatform.be (rubriek "handhygiëne")
www.iph.fgov.be/nsih
Voor eventuele hyperlinks en bijlagen:
Zie het origineel