SERV
Jozef II-straat 12-16
1000 BRUSSEL
Tel. (00 32) 2 209 01 11
Fax. (00 32) 2 217 70 08
Brussel, 18 december 2009
Meer duurzame werkgelegenheid en meer kansen voor ondernemerschap zijn de komende jaren topprioriteiten voor de Vlaamse economie en arbeidsmarkt. Dat staat in het werkgelegenheids- en investeringsplan (WIP) dat de Vlaamse regering en de Vlaamse sociale partners vandaag afgesloten hebben. Het WIP bevat acties die al in 2010 hun impact zullen laten voelen, maar ook maatregelen voor de volgende jaren. Met het investerings- en werkgelegenheidsplan willen regering en sociale partners de strijd opvoeren tegen de negatieve impact van de crisis en de prioriteiten vastleggen voor de noodzakelijke transformatie van de economie en de daarop inspelende arbeidsmarkt.
Ann Vermorgen, voorzitter van de SERV: "Ondanks de huidige sociaaleconomische crisis zijn de sociale partners erin geslaagd een werkgelegenheids- en investeringsplan op tafel te leggen. Hiermee reiken we een aantal bouwstenen aan om de uitgezette groeipaden van het Pact 2020 te versterken".
Kris Peeters, minister-president: "Vandaag hebben de Vlaamse regering en de sociale partners de werkgelegenheidsconferentie afgerond die voorzien was in het regeerakkoord. Dit heeft geleid tot een werkgelegenheidsplan en tot een akkoord over de krachtlijnen van het investeringsplan. We hebben hiermee acties uitgewerkt en engagementen opgenomen om de gevolgen van de crisis op korte termijn in te dijken maar evenzeer om nu de transformatie van de Vlaamse economie te begeleiden en in te spelen op de structurele problemen van de arbeidsmarkt. Hiermee zetten we ook VIA verder in uitvoering."
Ingrid Lieten, vice-minister-president: "Ik ben opgetogen dat er in Vlaanderen voltijdse jobs bijkomen in de sociale economie. Hiermee creëren we een dubbele winst voor de gemeenschap. Laaggeschoolden en langdurig werkzoekenden krijgen via deze duurzame jobs nieuwe kansen. Bovendien wordt er tegemoet gekomen aan een aantal belangrijke maatschappelijke noden zoals energiebesparing, sociale huisvesting, kinderopvang en zorg. In het werkgelegenheidsplan staan kansengroepen en kwetsbare groepen centraal. Het zijn immers juist deze mensen die het hardst getroffen worden door de economische crisis. Daarnaast zullen we via het investeringsplan een aantal acties uitwerken om onze economie en onze samenleving voor te bereiden op de uitdagingen van de toekomst. We realiseren een duurzaam plan rond publieke investeringen met de klemtoon op oa. innovatieve economie, energievoorziening en zorginfrastructuur. Met de innovatie-regiegroepen gaan we een heel aantal bakens uitzetten voor de vernieuwing van onze economie en voor het creëren van duurzame jobs."
Philippe Muyters, minister van Werk: "De financieel-economische crisis slaat vandaag erg hard toe op de Vlaamse arbeidsmarkt. Op jaarbasis tellen we in 2009 niet minder dan 40.000 extra werkzoekenden, in 2010 verwachten we een verdere toename met niet minder 60.000 werkzoekenden. Om deze acute crisis op de Vlaamse arbeidsmarkt het hoofd te bieden, zorgen we met dit werkgelegenheidsplan voor de noodzakelijke extra investering in de begeleiding en opleiding van werkzoekenden én werkenden."
1. Speerpunten van het werkgelegenheidsplan
Met het werkgelegenheidsplan willen we het beleid versterken om de schokken op de arbeidsmarkt te dempen en om de werknemers, werkzoekenden en bedrijven sterker te maken. Centraal daarbij staan meer kansen voor jongeren, ouderen, kansengroepen en kwetsbare werknemers. Het werkgelegenheidsplan heeft ook de ambitie om bestaande en nieuwe arbeidsmarktmaatregelen maximaal te laten renderen op de Vlaamse arbeidsmarkt.
Een sluitend maatpak voor alle werkzoekenden
- Zeker in tijden van crisis moet elke werkzoekende kunnen rekenen op een sluitend maatpak voor bemiddeling, begeleiding en/of opleiding. Met aangepaste bemiddelingsacties zullen we meer werkzoekenden een aanpak op maat kunnen aanbieden.
- Om te voorkomen dat slachtoffers van de crisis in langdurige werkloosheid terecht komen, breiden we het aanbod voor werkzoekenden tussen 1 en 2 jaar werkloosheid uit. Deze vervroegde begeleiding zal complementair worden ingezet aan de crisispremie van de RVA die beschikbaar is voor bedrijven die werkzoekenden aanwerven die tussen 1 en 2 jaar werkzoekend zijn. Voor jongeren die meer dan 1 jaar werkzoekend zijn, creëren we mogelijkheden voor kortlopende werkervaring tijdens trajecten.
- Voor kwetsbare groepen wordt het begeleidingsaanbod versterkt: voor mensen in armoede breiden we de geïntegreerde werk-welzijntrajecten uit per provincie, evenals het aantal activeringsmodules voor werkzoekenden met gezondheids- of welzijnsachtergrond.
- We blijven werken aan kwaliteitsvolle begeleiding van werknemers die getroffen worden door herstructureringen o.m. door een optimale doorstroming (warme overdracht) van ex-werknemers die zonder job uitstromen uit de tewerkstellingscellen en outplacement naar VDAB.
- VDAB maakt het bestaande aanbod voor werkzoekende 50+ toegankelijker. In het voorjaar 2010 zullen regering en sociale partners de huidige systematische aanpak voor de 50 tot 52-jarige werkzoekenden evalueren en stapsgewijs uitbreiden naar werkzoekende 52+ers, mits positieve evaluatie en rekening houdend met de economische conjunctuur.
- De werking van Jobkanaal wordt toegankelijk gemaakt voor laaggeschoolden en mensen in armoede.
- De Individuele Beroepsopleiding (IBO) wordt versoepeld en kwalitatief versterkt en meer werklozen, in het bijzonder uit kwetsbare groepen, moeten toegeleid worden naar de IBO.
Forse uitbreiding van de opleidingscapaciteit
- Om in te spelen op de veranderingen op de arbeidsmarkt breiden we de opleidingscapaciteit in 2010 en 2011 jaarlijks uit; deze zijn gericht op knelpuntberoepen zoals jobs uit de social profitsector en beroepen van de toekomst. Hiervoor zullen we regionale en sectorale oproepen organiseren. Via samenwerkingsverbanden tussen onderwijs - inzonderheid via HBO en SenSe - VDAB en Syntra zullen we versneld kunnen inspelen op de noden van de arbeidsmarkt. We zullen intersectorale opleidingen en overbruggingstrajecten aanbieden om in te spelen op transities tussen sectoren.
- Er gaat ook aandacht naar een vlotte doorstroom naar werk voor anderstalige oud- en nieuwkomers (o.a. via een sluitend aanbod inzake NT2).
- Opleidingscheques voor werknemers worden sterker arbeidsmarktgericht ingezet en voor kwetsbare groepen zal het maximumbedrag worden opgetrokken met het oog op het volgen van arbeidsmarktgerichte opleidingen.
- Om van loopbaandienstverlening voor werkenden een proactief en preventief arbeidsmarktinstrument te maken bouwen o.m. de lokale werkwinkels een loopbaan-informeringsbeleid uit. We maken het aanbod toegankelijker door de opleidingscheques ook sterker in te zetten voor loopbaanbegeleiding.
Jobs: behoud van job en jobcreatie voor kansengroepen
- In 2010 zullen meer bedrijven in moeilijkheden beroep kunnen doen op de overbruggingspremie. Dat kan door 2008 als referentiejaar te behouden. Met de overbruggingspremie behouden werknemers niet alleen hun job, maar krijgen ze ook de kans hun competenties te versterken. Om hen te stimuleren zullen bedrijven samen met de opleidings- en onderwijssector werken aan een flexibel opleidingsaanbod.
- Specifiek voor de sector van de beschutte werkplaatsen zal werk gemaakt worden van een reconversieplan; de overbruggingspremie zal hier open gesteld worden voor het omkaderingspersoneel personeel.
- Voor kansengroepen zullen we een groeipad voor jobs in de sociale economie opstarten. Uitbreiding zal plaatsvinden in sectoren waar zich een maatschappelijke behoefte stelt, o.a. de domeinen energiebesparing, kinderopvang, woonzorg, sociale huisvesting en armoedebestrijding met bijzondere aandacht voor de grootstedelijke context en lokale noden. Er zal bijkomend worden ingezet op doorstroming naar de reguliere economie vanuit de sociale-economie sector.
- Er gaat ook aandacht naar een vlotte doorstroom naar werk voor anderstalige oud- en nieuwkomers (o.a. via een sluitend aanbod inzake NT2).
De kostprijs van het plan in 2010 bedraagt 31,1 miljoen euro. Hierin is ook een investering vanuit het Europees Sociaal Fonds (ESF) inbegrepen. Voor 2011 wordt een groeipad voorzien. De diverse maatregelen worden waar zinvol en nuttig, afgestemd op de specifieke behoeften van subregio's en steden.
2. Krachtlijnen voor het investeringsplan
Het investeringsplan omvat zowel de krachtlijnen voor gerichte acties op korte termijn als structurele ingrepen voor een toekomstgerichte economie.
Het kader voor het investeringsplan heeft betrekking op initiatieven ter bevordering van de private investeringen en op initiatieven in het kader van de publieke investeringen. Wat dit laatste betreft, bevestigen de Vlaamse regering en de sociale partners de prioriteiten opgenomen in het Vlaams regeerakkoord als kader. Daar is bepaald dat de Vlaamse regering een duurzaam investeringsplan van publieke investeringen realiseert met prioriteit voor hernieuwbare energievoorziening, innovatieve economie, mobiliteitsinfrastructuur, schoolgebouwen, zorginfrastructuur en toeristische verblijfsinfrastructuur. De vergroening en verwitting van de Vlaamse economie vormen de belangrijkste bakens, evenals het versterken van de industrie.
Voor de financiering van de publieke investeringen zal de Vlaamse overheid zelf kapitaal lenen op de markt, hierbij aandacht bestedend aan het mogelijk aanbieden van financiële producten aan gezinnen.
Het investeringsplan wil een beperkt aantal grote projecten kiezen, om de versnippering van middelen te vermijden. De keuze zal vallen op projecten met een gecombineerde aanpak van maatschappelijke en economische uitdagingen die leiden tot een win-win-winsituatie (economische, sociale en ecologische winst). Actieterreinen zoals een slim elektriciteitsnetwerk, toekomstgericht bouwen, aangepaste zorginfrastructuur en innovatietoepassingen, toekomstgerichte ecologie-infrastructuur, slimme logistiek/mobiliteitsinfrastructuur komen hiervoor in aanmerking. Via netwerking zal voor deze grote projecten een strategische agenda opgemaakt worden en kunnen experimenten voorbereid worden die radicale innovaties voorstellen.
Innovatie-regiegroepen in het kader van de speerpuntclusters zullen bijdragen tot het verder uitwerken van deze strategische domeinen. Verder wordt in 2010 een Staten-Generaal voor de Industrie georganiseerd om te komen tot noodzakelijke transformatietrajecten voor een drastische verbetering van de competitiviteit en duurzame jobs. Dit vereist het uittekenen van een visionair kader. Innovatie-regiegroepen in het kader van de VRWB-speerpuntclusters zullen bijdragen aan het verder uitwerken van deze strategische domeinen.
Om het investeringsklimaat in Vlaanderen de volgende jaren te verbeteren, komt er o.a. een optimalisering van de ecologiepremie, ondersteuning voor mensen die een bedrijf willen opstarten, zal er meer aandacht gaan naar een duurzaam beheer van bedrijfsterreinen en komt er een Vlaams Energiebedrijf. Bovendien engageert de Vlaamse regering zich om de administratieve lasten voor ondernemers met 25% tegen 2012 te reduceren. Het aanvragen van vergunningen bij gemeenten, provincies en de Vlaamse overheid moet in de toekomst vlotter en sneller verlopen en aanvragen moeten zoveel mogelijk elektronisch afgehandeld worden.
3. Opvolging en evaluatie
In het WIP ligt de focus op het crisisjaar 2010. De sociale partners en regering engageren zich echter om de beide plannen periodiek te evalueren via overleg in het VESOC en te actualiseren. Dat zal een eerste keer gebeuren vóór eind 2010 met het oog op afspraken voor 2011-2012 en daarna voor 2013-2014.