Oud orgaanhandel schandaal misbruikt voor nieuwe hetze tegen Israel


Berichtgeving over Israel naar nieuw dieptepunt

EFRAT, Israel, 20091222 -- Het Israëlische ministerie van gezondheid reageerde vandaag op mediaberichten over het gebruik van organen die tijdens autopsies zouden zijn verwijderd zonder toestemming van de nabestaanden. In sommige van die berichten werd opnieuw verwezen naar een bloedsprookje in de Zweedse krant Aftonbladet waarin de absurde bewering stond dat Israel Palestijnen zou hebben gedood in het kader van illegale orgaantransplantaties. De Zweedse krant moest later toegeven geen bewijs te hebben voor de bewering. Een aantal Nederlandse media misbruikte een AP bericht over een zaak die jaren geleden in Israel speelde, door alsnog te suggereren dat de beweringen in Aftonbladet correct waren.

Het AP bericht ging echter over een Israëlische specialist van het forensisch instituut Aboe Kabir. Deze arts verwijderde een decennium geleden organen van overleden Israëlische soldaten, burgers en Palestijnen, zonder toestemming van families.

Het Israelische Ministerie van gezondheid heeft in een verklaring opnieuw duidelijk gemaakt dat dergelijke praktijken illegaal zijn.

Tot tien jaar geleden werden organen van overleden mensen op het Aboe Kabir forensisch instituut verwijderd en gebruikt om patiënten te behandelen. De organen werden niet verkocht of gesmokkeld. Familieleden van de betrokken soldaten, burgers en Palestijnen dienden een officiële klacht in tegen Abu Kabir. De Segelson commissie, die werd opgericht in 2001, onderzocht de zaak van de illegale orgaanverwijdering. De commissie kwam tot de conclusie dat het verwijderen van de organen van een overleden persoon, zonder toestemming van de familie, verboden is. De directeur van het Aboe Kabir instituut werd als gevolg van de aanbevelingen ontheven van zijn post. De praktijken zijn sindsdien gestopt meldde het ministerie.

Familieleden van de betrokken soldaten, burgers en Palestijnen dienden pas een officiële klacht in tegen Abu Kabir in 2004. De wetgeving op het gebied van autopsies is sindsdien aangepast en verscherpt. In maart 2008 heeft de Knesset een orgaandonatiewet goedgekeurd. Volgens deze wet is de handel en verkoop van menselijke organen zowel in Israel, maar ook in de landen daarbuiten verboden. Ook verbiedt de wet om te bemiddelen in de handel van organen. De wet kreeg steun van opper rabbijn Shlomo Amar en andere rabbinale autoriteiten (8).

Een andere wet die in dezelfde tijd goed gekeurd werd, geeft een standaard definitie van de hersendood van een potentiële orgaandonor. Krachtens de wet kan hersendood slechts worden verklaard nadat er aan de volgende criteria is voldaan. Hersendood moet door minstens 2 ervaren dokters worden vastgesteld. Deze mogen niet betrokken zijn bij de behandeling of bij eventuele orgaantransplantatie van de patiënt.

De Israëlische overheid is er de laatste jaren in geslaagd diverse criminele netwerken die zich bezig hielden met orgaanhandel op te rollen. In december 2007 werden 2 Israëlische mannen uit de stad Haifa beschuldigd van betrokkenheid bij de handel in menselijke organen. De twee mannen Mohammad Geit en Hassan Zakhalka kregen respectievelijk 4 jaar en 20 maanden celstraf. In augustus 2008 werd Michael His, een Israëlische chirurg in Oekraïne gearresteerd vanwege illegaal orgaan transplantaties en uitgeleverd aan Israel. De man maakte deel uit het dezelfde netwerk als Geit en Schalk. In november 2009 werden 2 inwoners van Jeruzalem, Sammy Shem-Tov en Dimitri Oren gearresteerd vanwege bemiddeling tussen kopers en verkopers van organen.

Orgaanhandel komt helaas overal in de wereld voor. Uit China en Amerika zijn orgaanschandalen bekend en Engeland kwam hiermee meermalen in het nieuws. In 1999 was Nederland betrokken bij een soortgelijk schandaal. Patholoog-anatoom Dick van Velzen bleek in het Engelse Alder Hey jaren lang zonder overleg met nabestaanden organen te hebben verwijderd uit honderden overleden kinderen, baby's en foetussen. Uit China en Amerika zijn orgaanschandalen bekend en Engeland kwam hiermee meermalen in het nieuws.

De suggestie zoals die ook in sommige Nederlandse media is gedaan, dat het verhaal in Aftonbladet alsnog bevestigd zou zijn geworden door het oude bericht over de zaak tegen de directeur van Aboe Kabir, is een nieuw dieptepunt in de berichtgeving over Israel.

Israel Facts Monitorgroep