Het Nationaal Archief
Honderden meters archief worden openbaar
Den Haag, 5 januari 2010
De meest uiteenlopende stukken zijn vanaf vandaag volledig openbaar:
het verzegelde archief van Beel, over de gouden koets of de gouverneur
van Suriname. Daarnaast zijn onder meer stukken van de ambassades in
Rusland en Italië beschikbaar gekomen, net als het archief van de
commissie gelijke behandeling (1974-1981).
Elke eerste dinsdag van het jaar is een belangrijke dag voor het
Nationaal Archief. Op de eerste dag waarin de studiezaal weer is
geopend, komen namelijk archieven vrij, dat wil zeggen: de
openbaarheidsbeperkingen vervallen. Dit jaar wordt er extra veel
openbaar: honderden strekkende meters archief. Het Nationaal Archief
vervult een essentiële rol in de openbaarheid van de overheid. In het
archief kunnen onderzoekers, journalisten en andere geïnteresseerden
met eigen ogen zien wat de overheid aan stukken heeft geproduceerd.
Openbaarheid
De Archiefwet 1995 bepaalt dat archiefbestanden van departementen en
andere overheidsinstellingen na twintig jaar worden overgedragen aan
het archief. 95 Procent van de overgedragen stukken is direct in te
zien. Voor de andere 5 procent geldt dat vanwege privacy, het
landsbelang of onevenredige benadeling van derden archieven nog een
tijd gesloten blijven, of slechts beperkt openbaar worden. Die
beperkingen gelden echter altijd voor een van tevoren vastgestelde
periode. En dus vallen jaarlijks archiefdelen vrij.
Overzicht vrijkomende archiefbestanddelen
Omdat er dit jaar heel veel archieven vrijkomen, heeft het Nationaal
Archief voor het eerst een complete inventaris op de studiezaal
klaarliggen, waarin alle vrijkomende archiefbestanddelen zijn
opgenomen.
Bekijk het volledige overzicht van vrijkomende archiefbestanddelen
Inhoud van de bestanden
De meest uiteenlopende onderwerpen komen aan de orde in de vrijkomende
bestanden: Indonesië is een veelvuldig terugkerend thema. Bijzondere
archieven zijn afkomstig van de Nationale Actie Steunt Spijtoptanten
Indonesië (NASSI, 1949-1969), de N.V. Verenigde Deli Maatschappijen of
de Stichting voor Nederlands Onderwijs in Indonesië. Omdat het vijf
jaar is geleden dat Prins Bernhard en Prinses Juliana zijn overleden,
valt ook een deel van het archief van het Kabinet van de
Minister-President vrij. Daarin zijn stukken terug te vinden over de
gouden koets, de commissie van drie en archiefmateriaal over Prins
Bernhard, waar onlangs al iets over in de pers is verschenen.
Naast deze overheidsarchieven valt particulier archiefmateriaal vrij
van verschillende Nederlandse politici. Zo is vanaf vandaag het
voormalig verzegeld archief van L.J.M. Beel (1867-1997) in te zien,
net als de collecties M.A.M. Klompé, H.A. Korthals, J.G. Rietkerk ,
G.M. van Aardenne en J.A. van Hamel.