HGR : waakzaamheid i.v.m. de consumptie van 'energiedranken' bij jeugd

06/01/2010 10:59

FOD VOLKSGEZONDHEID / SPF SANTE PUBLIQUE

De Hoge Gezondheidsraad (HGR) roept op tot waakzaamheid i.v.m. de consumptie van "energiedranken" bij de jeugd

De zogenaamde "energiedranken" zijn populair bij de jeugd, maar het gebruik ervan kan gezondheidsrisico's inhouden. Meer bepaald stelt men vast dat deze dranken:

- bijdragen tot een verhoogde cafeïne-inname, die symptomen van te hoge blootstelling kan uitlokken en tot verslaving kan leiden;

- de consumenten blootstellen aan risico's met fatale afloop in geval van intensieve sportbeoefening;

- , in combinatie met alcohol, tot een verkeerd besef over de toestand van dronkenschap leiden doordat zij de symptomen van alcoholvergiftiging verminderen.

In deze publicatie brengt de HGR verslag uit over de risico's die met de consumptie van een grote hoeveelheid of het regelmatig gebruik van zogenaamde "energiedranken" zijn verbonden en brengt ze ter kennis van de bevolking, in het bijzonder voor de jongeren die heel kwetsbaar zijn voor de marketingstrategieën van de betrokken bedrijven.

Waarschuwing

In de afgelopen jaren is de populariteit van zogenaamde "energiedranken" fors toegenomen. Het regelmatig gebruik van dergelijke dranken of de consumptie van grote hoeveelheden daarvan baart echter zorgen i.v.m. de gevolgen op de gezondheid en de potentiële risico's die ermee gepaard gaan. Naar aanleiding van een vraag over de consumptie van zogenaamde "energiedranken" door jongeren die daarmee stimulerende effecten willen bereiken, vooral in combinatie met alcohol, heeft de Hoge Gezondheidsraad het nodig geacht de autoriteiten en de algemene bevolking te waarschuwen tegen een aantal in deze context, onlangs vermelde, perverse effecten.

De zogenaamde "energiedranken" bevatten verschillende stimulerende middelen - of middelen die als zodanig worden voorgesteld - waarvan de meest voorkomende cafeïne, taurine en D-glucuronolacton zijn (gecombineerd met grote hoeveelheden B-vitamines en plantenextracten). Het zijn allemaal actieve ingrediënten bedoeld om een energie-boost teweeg te brengen, dat wil zeggen een stimulatie op geestelijk en/of lichamelijk vlak, bij de personen die ze consumeren.

Hoewel het verkoop van deze soort dranken in vele Europese landen is toegestaan, werd hun veiligheid ter discussie gesteld in wetenschappelijke kringen en door de bevoegde instanties inzake volksgezondheid. Deze dranken zijn niettemin, in twintig jaar tijd, erg populaire consumptieproducten geworden, vooral bij jongeren. Verschillende merken van deze zogenaamde "energiedranken" bestaan vandaag naast elkaar in verschillende vormen.

Het standpunt van de deskundigen

Al hebben de EU-autoriteiten begin 2009 nog geruststellende gegevens over de veiligheid van twee belangrijke bestanddelen - apart bekeken (taurine en D-glucuronolacton) - van deze dranken meegedeeld, toch blijven ze bezorgd, net als de HGR, over de mogelijkheid van verhoogde risico's verbonden aan een overconsumptie van cafeïne*. Bij hoge innames veroorzaakt cafeïne inderdaad goed gekende negatieve effecten op de gezondheid (opwinding, nervositeit, prikkelbaarheid, angst, hoofdpijn, enz.).

Een ander verontrustend aspect betreft de mogelijkheid van inductie van een verslaving aan cafeïne of andere stoffen (nicotine, alcohol en/of cannabis) als gevolg van een overdreven gebruik van "energiedranken". Terwijl dit risico ook aanwezig is bij andere sterk cafeïnehoudende dranken, blijken "energiedranken" dit potentieel risico te verhogen vanwege hun zeer aantrekkelijk formaat en de vrij agressieve marketing gevoerd bij een onervaren, jonge en/of niet aan cafeïne gewende bevolking. Ten slotte blijft onzekerheid bestaan over de mogelijke gevolgen van de interacties tussen de verschillende componenten van deze dranken, meer bepaald bij mensen die intensieve fysieke activiteiten beoefenen en die een andere belangrijke doelgroep voor deze dranken vormen.

Een gevaarlijke trend ...

De HGR is ook bezorgd over een steeds duidelijker wordende trend: het gebruik van "energiedranken" in combinatie met alcoholische dranken. Dat leidt onverwachts tot een grotere consumptie van deze laatste. In dit verband merkt de Raad op dat dergelijke combinatie een vermindering van de symptomen van alcoholvergiftiging meebrengt, maar ook van het besef van de staat van dronkenschap, met grote risico's tot gevolg: gedragsverandering in seksuele relaties (ongewenste intimiteit), meerijden met dronken chauffeurs en meer frequente lichamelijke letsels of wonden.

Bij gebrek aan een uniforme aanpak tegenover dit soort dranken op Europees niveau, bevestigt de Hoge Gezondheidsheid zijn bedenkingen over die producten en beveelt met name aan:

* hun consumptie, in frequentie en hoeveelheid, te beperken (door niet meer dan een totale dagelijkse cafeïne-inname van 400 mg en zelfs 300 mg te consumeren);

* ze niet in combinatie met alcohol te gebruiken of in geval van beoefening van een intensieve fysieke activiteit;

* hun consumptie bij zwangere vrouwen, borstvoedende moeders, kinderen (onder 16) en mensen gevoelig aan cafeïne af te raden.

Ten slotte moedigt de Raad de gezondheidsautoriteiten aan om de nodige informatie en waarschuwingen omtrent deze dranken onder de doelgroepen te verspreiden.

Deze aanbevelingen zijn verder uitgewerkt in de volledige tekst van dit verslag, dat beschikbaar is via http://www.hgr-css.be (met referentienummer HGR nr. 8622)

Contactpersonen voor de pers

Dr Stefaan DE HENAUW (UGent) (0496/97.18.06)

Michele RIGNANESE (communicatie HGR) (0477/38.87.50)

Voor eventuele hyperlinks en bijlagen: Zie het origineel