Ingezonden persbericht
12 december 2009
'Via arts en artsendochter naar geboortehuis'
Pieter Cornelis -
uit de collectie Esser
vanaf 16 januari 2010
'Via arts en artsendochter naar geboortehuis'
Pieter Cornelis - uit de collectie Esser
Het Mondriaanhuis in Amersfoort heeft onlangs negen werken van Piet Mondriaan in langdurige bruikleen verkregen. Deze kostbare werken zijn afkomstig uit de Collectie Esser en dateren uit de periode 1890-1912. Arts en kunstverzamelaar dr. J.F.S. Esser was huisarts van Mondriaan en werd door hem in natura betaald met schilderijen. Deze schilderijen maken deel uit van een omvangrijke collectie Nederlanse kunst uit begin vorige eeuw, bijeen gebracht door Esser zelf. Vanaf 16 januari 2010 zullen negen van deze werken te zien zijn in De Schatkamer van het Mondriaanhuis, via arts en artsendochter terug in het geboortehuis van Pieter Cornelis Mondriaan.
Mondriaanhuis
Gerard de Kleijn, hoofd Mondriaanhuis, is razend enthousiast over de negen werken:" Het pas verbouwde geboortehuis van Piet Mondriaan wil zich in de collectie gaan toeleggen op het figuratieve werk van de jonge Mondriaan. Deze aanwinst is een enorme stimulans voor dit streven. Deze werken zijn maar door heel weinig handen gegaan. Piet Mondriaan gaf ze aan de huisarts en particuliere kunstverzamelaar Esser. Esser gaf ze door aan zijn dochter. Dankzij bemiddeling van kunsthandelaar Dolf van Omme is de dochter van Esser onlangs in contact gekomen met het Mondriaanhuis. En deze mevrouw Esser vertrouwt het werk nu toe aan ons. Deze korte lijn van Mondriaan via arts en artsendochter naar het Mondriaanhuis maakt deze transactie zo bijzonder. We zijn dolblij. Er zijn enige prachtstukken bij."
Arts en verzamelaar Esser
Johannes Esser (1877-1946) werkte tussen 1905 en 1913 als arts in Amsterdam. Kunstenaars als G.H. Breitner en Jan Sluijters waren patiënten van hem. Esser, groot kunstliefhebber, kwam via hen in contact met andere jonge, vooruitstrevende kunstenaars, waaronder Piet van der Hem, Leo Gestel, Willen Witsen én Piet Mondriaan. Esser ontmoette deze en andere kunstenaars bij de kunstenaarssociëteit Arti et Amicitiae of bij hem thuis op de Willemsparkweg, waar hij bijeenkomsten voor kunstenaars organiseerde.
Esser had een vooruitstrevende smaak. Hij hield van het werk van kunstenaars die door de toen veelal conservatieve pers vaak sterk werden bekritiseerd. De arts bracht in korte tijd een collectie van ruim 1000 avant-garde kunstwerken bij elkaar. Soms betaalden de kunstenaars de doktersrekening in natura. Esser ruilde ook vaak en handelde in kunst en onroerend goed. De collectie Esser, één van de belangrijkste verzamelingen van Nederlandse kunst uit de periode 1900-1920, telde maar liefst tachtig (naturalistische) werken van Piet Mondriaan.
Als arts was Esser één van de grondleggers van de plastische chirurgie. Als liefhebber van kunst daarentegen hield hij van "onaffe" kunst met een voorkeur voor tekeningen, aquarellen en olieverfschetsen. In de tekening of de schets herkent men, zo was zijn opvatting, veel beter de ware kunstenaar dan in uitgewerkte, "affe" kunstwerken. De schilderijen van Mondriaan uit zijn collectie kenmerken zich door een spontane toets en schetsmatige opzet. Esser hield niet van abstractie. Dat aspect van Mondriaans oeuvre kon hij niet doorgronden.
Na zijn dood in 1946 erfden zijn vijf kinderen de collectie. Delen daarvan zijn inmiddels verkocht op veilingen of via de kunsthandel. De meeste Mondriaans uit zijn collectie zijn nog wel in bezit van de erven. Negen daarvan, in bezit van één van zijn dochters, zullen vanaf 16 januari 2010, te zien zijn in De Schatkamer van het Mondriaanhuis. Deze bijzondere tentoonstelling draagt de titel Pieter Cornelis - uit de collectie Esser. De voorbereiding ligt in handen van gastconservator Onno Maurer; restaurator Ep de Ruiter tekent voor het nakijken en schoonmaken van de werken.
Mondriaanhuis, Kortegracht 11, 3811 KG Amersfoort
/////// einde bericht ///////
Noot voor redacties
De opening vindt plaats in besloten kring in aanwezigheid van de commissaris van de Koningin de heer Robbertsen en burgemeester van Amersfoort, mevrouw A. van Vliet-Kuiper.
Als u hierbij aanwezig wenst te zijn kunt u contact opnemen met Jolanda Meulendijks
E j.meulendijks@mondriaanhuis.nl | T 033 46 00 174
Hoofdsponsor
Partner: Meeùs Assurantiën | Heilijgers bv
Sponsors: Twynstra Gudde Adviseurs en Managers | Xtralan b.v. | Enbiun Holding bv |Boukau bv | Stichting Vrienden van Amersfoorts Stadsherstel