Radboud Universiteit Nijmegen


'Vogelaarmaatregelen' averechts?

Datum bericht: 18 januari 2010

Het versterken van sociale netwerken (âbuurtcohesieâ) is geen voorwaarde voor een actieve deelname van bewoners in achterstandswijken. Dat kan zelfs averechts werken en een veiliger en leefbaarder buurt in de weg staan, zo blijkt uit onderzoek van socioloog Bas van Stokkom van de Radboud Universiteit en Nelleke Toenders, deskundig op het gebied van buurtontwikkeling. Van hun hand verscheen het boek De sociale cohesie voorbij, bij Amsterdam University Press.

De onderzoekers stellen dat in een pluriforme en geïndividualiseerde samenleving het niet raadzaam is te verlangen naar hechte gemeenschappen. De ontwikkeling van een wij-gevoel leidt dan eerder tot verdeeldheid en uitsluiting in plaats van een verbeterde leefkwaliteit.
Om actief te worden is identificatie met de buurt, en vooral het ontwikkelen van een aantrekkelijke toekomstige âimagined communityâ van belang, aldus de auteurs. Ze laten ook zien hoe het bewonersactivisme in achterstandswijken wèl kan worden bevorderd. En wat politiemensen en andere professionals kunnen doen om bewoners te activeren.
Van Stokkom en Toenders plaatsen ook vraagtekens bij de heilzame werking van de komst van bewoners met midden- en hogere inkomens naar achterstandswijken. Bewoners in achterstandswijken activeren is volgens hen de taak van publieke functionarissen. De auteurs concluderen dat een succesvolle aanpak van de problematiek alleen mogelijk is door een duurzaam engagement.

Bas van Stokkom is socioloog en onderzoeker aan het Centrum voor Ethiek van de Radboud Universiteit te Nijmegen. Nelleke Toenders is coach en adviseur op het gebied van veiligheid en leefbaarheid bij het bureau House of Balance in Utrecht en werkt met multidisciplinaire teams aan buurtontwikkeling.

Â