De Slimste Mens toont aan: kennis basisreanimatie is lamentabel
26/01/2010 16:20
OLV Ziekenhuis Aalst
Het vrt-programma 'De Slimste Mens' bewees nog maar eens dat een cursus basisreanimatie verplichte leerstof zou moeten zijn. Niemand van de 3 "slimme" kandidaten bleek tijdens de uitzending van maandagavond immers in staat om de elementaire vaardigheden voor hulpverlening uit te voeren. "Nochtans kunnen de sterftecijfers ten gevolge van een hartstilstand op een eenvoudige manier spectaculair worden verbeterd", aldus cardioloog Jan Leeman (OLV Ziekenhuis).
Het Cardiovasculair Centrum van het OLV Ziekenhuis Aalst-Asse-Ninove heeft in samenwerking met de gemeentelijke Brandweer Asse-Dilbeek een analyse gemaakt van de cijfers van plotse dood buiten het ziekenhuis sinds 2006. Dat is het moment waarop de ziekenwagens, opererend binnen het Hulpcentrum 100, werden uitgerust met automatische externe defibrillatoren (AED's).
De resultaten zijn teleurstellend en tonen dat, niettegenstaande de aanwezigheid van externe defibrillatoren in de ziekenwagens, amper 3 % van de patiënten die buiten het ziekenhuis een hartstilstand doen, dit uiteindelijk overleven. Zoals ook in vroegere studies aangetoond, overleven enkel die patiënten bij wie zeer snel hulp wordt geboden: patiënten die zeer snel werden bereikt door de eerste professionele hulpploegen (binnen de 2 à 3 minuten), ofwel patiënten bij wie omstaanders onmiddellijk basisreanimatiehandelingen, met voornamelijk hartmassage, hebben opgestart. Ondanks de zeer goede en sterk uitgebouwde dringende geneeskundige hulpverlening in België zijn hulpploegen in onze regio gemiddeld maar na 7 minuten ter plaatse. Dit tijdsinterval is veel te lang wanneer er geen basishartmassage wordt uitgevoerd.
Zoals ook in andere studies bevestigd, noteren we dat omstaanders slechts in 35 % van dergelijke voorvallen daadwerkelijk gaan ingrijpen en beginnen te reanimeren. Ook blijkt uit de analyse dat opleiding van de omstaanders de achillespees van de behandeling van plotse sterfte buiten het ziekenhuis blijft.
Dit gebrek aan basiskennis van reanimatie werd nogmaals pijnlijk geïllustreerd tijdens de praktijkvraag in "De Slimste Mens", maandagavond op de nationale zender. Niemand van de 3 "slimme" kandidaten bleek in staat deze elementaire vaardigheden voor hulpverlening naar de medeburger toe uit te voeren.
"We zijn er als cardiologen dan ook van overtuigd dat enkel een nationale campagne in de scholen, waarbij elke schoolverlater zou moeten in staat zijn een elementaire basisreanimatie uit te voeren, deze dramatische cijfers kan verbeteren.", aldus dr. Jan Leeman.
"Automatische externe defibrillatoren zijn zeer effectief om ritmestoornissen in de acute fase te behandelen, doch dit levert niet het verhoopte resultaat omwille van het te grote tijdsinterval tussen de hartstilstand en het inzetten van een AED. Het is onze overtuiging dat het optimaliseren van de kennis van elementaire basisreanimatie deze dramatische cijfers van plotse sterfte buiten het ziekenhuis spectaculair kan doen verbeteren."
Dr. Jan Leeman
Cardioloog OLV ziekenhuis Aalst-Asse-Ninove
Brandweerarts Gemeentelijke Brandweerdienst Asse-Dilbeek
T. 02 300 63 33
Voor eventuele hyperlinks en bijlagen:
Zie het origineel