Wageningen Universiteit en Researchcentrum
tomaat tegen virus
Virus beschermt tomaat tegen virus
11 feb 2010
Nummer: R
Tuinders kunnen tomaten beschermen tegen het agressieve Pepino
mozaïekvirus door een milde variant van dit virus in te zetten. Maar
dan moeten ze wel de juiste virusstam kiezen. Dat blijkt uit onderzoek
van de Wageningse promovenda Inge Hanssen.
Er duiken op dit moment veel varianten op in de tuinbouw van de uit
Chili afkomstige CH2 stam van het virus. âDie verspreidt zich zeer
snel en er is geen resistentie tegenâ, zegt Bart Thomma van de
leerstoelgroep Fytopathologie, de begeleider van Hanssen aan
Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR. De agressieve
varianten kunnen veel schade veroorzaken in het gewas. Het virus tast
de bladeren en de vruchten van de tomaat aan. Door de gele vlekken op
de vrucht zijn de tomaten dan niet te verkopen.
Daarom trekken sommige tuinders een oude strategie uit de kast: ze
gebruiken milde virusstammen die het agressieve virus op afstand
moeten houden. âDe tomatenplant is dan als het ware bezet met het
milde virus. De agressieve stammen krijgen daardoor geen kans om te
infecteren, en dus krijgen de tomaten geen symptomenâ, zegt Thomma.
Deze vorm van âcross-protectieâ werd in het verleden regelmatig
gebruikt in de tuinbouw, maar daarna kreeg inbouwen van resistentie in
de plant de voorkeur.
Verwantschap
Hanssen, werkzaam bij het Vlaamse onderzoeksstation Scientia Terrae,
ging na welke virusstammen aanwezig zijn in de tomatenkassen. Daaruit
bleek dat de Europese virusstam (EU) op zijn retour is en de Chileense
stam steeds meer voorkomt. Ook ging ze na of cross-protectie een
methode is om problemen met agressieve varianten van de Chileense stam
te voorkomen. Ze vond dat de milde versie van het Chileense virus
bescherming bood tegen het agressieve broertje. De Europese milde
variant en de Peruviaanse stam LP, afkomstig van een neefje van de
tomaat, bieden onvoldoende bescherming. âEr moet voldoende
verwantschap zijn, wil het milde virus nut hebbenâ, concludeert
Thomma.
Sommige tuinders kiezen ervoor om de tomaten vroeg in het groeiseizoen
te besmetten met een milde variant van het virus. âHet is een ratrace:
de tuinder wil ervoor zorgen dat het milde Chileense virus er eerder
is dan het agressieve virus.â
Deze strategie heeft enkel zin als het milde virus tot deze Chileense
stam behoort, legt Thomma uit. Veel Nederlandse tuinders gebruiken de
milde variant van de veel voorkomende EU virusstam. Deze EU variant
biedt geen bescherming tegen het agressieve CH2 virus. Sterker nog, de
schade kan verergeren als beide stammen samen voorkomen in een
menginfectie, wees het onderzoek van Hanssen uit.
Risicoâs
Niet alleen Vlaamse en Nederlandse tomatentelers hebben last van het
Pepino-mozaïekvirus; het is een wereldwijd probleem, zegt Thomma. De
beste strategie is om resistentie tegen het mozaïekvirus in te bouwen
in de tomaat, maar dat kost tijd. Tot die tijd is cross-protectie een
bruikbare methode, maar er zitten ook risicoâs aan. âWant je hebt
virussen niet helemaal in de hand. Het milde Chileense virus zou zich
kunnen aanpassen en agressiever worden. Bovendien kan dat milde
Chileense virus onschadelijk zijn op tomaat, maar bijvoorbeeld tot
problemen leiden op andere gewassen. Dat doet dit virus niet, maar dat
is wel een risico van cross-protectie.â | Albert SikkemaÂ
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer
informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR,
e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl.
Scientia Terrae
Artikel in Plant Pathology