VU medisch centrum
Nieuwe massaspectrometer gaat jaren tijdwinst opleveren
11 februari 2010
Zijn voorganger is van een beduidend groter formaat, maar zijn
prestaties zijn er niet minder om. Het OncoProteomics Laboratorium in
het VUmc Cancer Center Amsterdam werkt vanaf nu met de nieuwste versie
van de massaspectrometer. Met de komst van dit meetinstrument zet VUmc
op het gebied van kankeronderzoek een belangrijke stap vooruit.
Met de allernieuwste massaspectrometer willen Connie Jimenez en Remond
Fijneman biomarkers vinden om dikkedarmkanker sneller op te sporen
Foto Jaap van Veldhuisen, fotodienst pathologie VUmc Connie Jimenez,
hoofd van het OncoProteomics laboratorium, doet onderzoek naar
afwijkende eiwitten bij kankerpatiënten. "We werken met
massaspectrometers om eiwitbiomarkers op te sporen en te valideren",
legt ze uit. "Voor een snelle gevoelige validatie hebben we deze
machine in gebruik genomen. Met de spectrometer meten we gericht
eiwitten die een rol kunnen spelen bij een vroege detectie van een
dikke darmkanker of bij stratificatie voor therapie. Hebben we die in
tumorweefsel opgepikt, dan willen we die op een non-invasieve manier
gaan meten in lichaamsvloeistoffen als bloed en ontlasting. Met dit
apparaat kunnen we aan de hand van moleculegewichten een
kandidaat-biomarker specifiek gaan meten. Dat kan heel nauwkeurig, tot
op de duizendste dalton." (1 dalton is gelijk aan het gewicht van 1
waterstofatoom, red.)
DeCoDe
Het meetinstrument is door het Center for Translational Molecular
Medicine (CTMM) aan VUmc ter beschikking gesteld. Met name Gerrit
Meijer, hoofd pathologie, heeft zich daar sterk voor gemaakt. Hij
speelde een belangrijke rol in het project dat de naam DeCoDe
(Decrease Colorectal Cancer Death) heeft gekregen. "Hij is de
initiatiefnemer en voor de financiering heeft hij partners uit de
academische en industriële wereld bij elkaar gebracht", aldus
projectmanager Janneke van Denderen. "De kracht van die samenwerking
is dat er zoveel verschillende expertises en instellingen aan meedoen.
Dat maakt het zo uniek. Als er een patent uitkomt, dan kunnen we dat
ook vermarkten. Wat je noemt een win-win-situatie."
Forse tijdwinst
Het gebruik van massaspectrometers is vrij algemeen. "Maar deze
specifieke machine kan wel eens de eerste in Nederland zijn", meent
Jimenez. "Dit is de nieuwste generatie met betere software; gevoeliger
en sneller." Voor VUmc betekent de ingebruikneming van het apparaat
dat er forse tijdwinst kan worden geboekt op het gebied van
kankeronderzoek. "We kunnen nu eerder een vertaalslag maken van
kandidaat-biomarkers naar gevalideerde markers."
Een traject van zes tot acht jaar kan worden teruggebracht tot één à
twee jaar. "Op de traditionele manier synthetiseer je antilichamen
voor iedere kandidaat-biomarker om die vervolgens één voor één te
meten in een groot cohort van bloed. Met dit apparaat kunnen we heel
gevoelig en specifiek wel honderd kandidaat-biomarkers tegelijk meten
in een grote multiplex massaspectrometrische analyse . We verwachten
daarin winst van jaren te kunnen maken."
Ruud Pattiapon
bron: Tracer