VU medisch centrum

Nieuwe massaspectrometer gaat jaren tijdwinst opleveren

11 februari 2010

Zijn voorganger is van een beduidend groter formaat, maar zijn prestaties zijn er niet minder om. Het OncoProteomics Laboratorium in het VUmc Cancer Center Amsterdam werkt vanaf nu met de nieuwste versie van de massaspectrometer. Met de komst van dit meetinstrument zet VUmc op het gebied van kankeronderzoek een belangrijke stap vooruit.

Met de allernieuwste massaspectrometer willen Connie Jimenez en Remond Fijneman biomarkers vinden om dikkedarmkanker sneller op te sporen Foto Jaap van Veldhuisen, fotodienst pathologie VUmc Connie Jimenez, hoofd van het OncoProteomics laboratorium, doet onderzoek naar afwijkende eiwitten bij kankerpatiënten. "We werken met massaspectrometers om eiwitbiomarkers op te sporen en te valideren", legt ze uit. "Voor een snelle gevoelige validatie hebben we deze machine in gebruik genomen. Met de spectrometer meten we gericht eiwitten die een rol kunnen spelen bij een vroege detectie van een dikke darmkanker of bij stratificatie voor therapie. Hebben we die in tumorweefsel opgepikt, dan willen we die op een non-invasieve manier gaan meten in lichaamsvloeistoffen als bloed en ontlasting. Met dit apparaat kunnen we aan de hand van moleculegewichten een kandidaat-biomarker specifiek gaan meten. Dat kan heel nauwkeurig, tot op de duizendste dalton." (1 dalton is gelijk aan het gewicht van 1 waterstofatoom, red.)

DeCoDe
Het meetinstrument is door het Center for Translational Molecular Medicine (CTMM) aan VUmc ter beschikking gesteld. Met name Gerrit Meijer, hoofd pathologie, heeft zich daar sterk voor gemaakt. Hij speelde een belangrijke rol in het project dat de naam DeCoDe (Decrease Colorectal Cancer Death) heeft gekregen. "Hij is de initiatiefnemer en voor de financiering heeft hij partners uit de academische en industriële wereld bij elkaar gebracht", aldus projectmanager Janneke van Denderen. "De kracht van die samenwerking is dat er zoveel verschillende expertises en instellingen aan meedoen. Dat maakt het zo uniek. Als er een patent uitkomt, dan kunnen we dat ook vermarkten. Wat je noemt een win-win-situatie."

Forse tijdwinst
Het gebruik van massaspectrometers is vrij algemeen. "Maar deze specifieke machine kan wel eens de eerste in Nederland zijn", meent Jimenez. "Dit is de nieuwste generatie met betere software; gevoeliger en sneller." Voor VUmc betekent de ingebruikneming van het apparaat dat er forse tijdwinst kan worden geboekt op het gebied van kankeronderzoek. "We kunnen nu eerder een vertaalslag maken van kandidaat-biomarkers naar gevalideerde markers." Een traject van zes tot acht jaar kan worden teruggebracht tot één à twee jaar. "Op de traditionele manier synthetiseer je antilichamen voor iedere kandidaat-biomarker om die vervolgens één voor één te meten in een groot cohort van bloed. Met dit apparaat kunnen we heel gevoelig en specifiek wel honderd kandidaat-biomarkers tegelijk meten in een grote multiplex massaspectrometrische analyse . We verwachten daarin winst van jaren te kunnen maken."

Ruud Pattiapon
bron: Tracer