Datum 15 februari 2010 2010Z00709/2010D01958
Onderwerp Commissievraag Betuweroute
-
Geachte voorzitter,
Hiermee beantwoord ik de vragen die uw vaste commissie van Verkeer en
Waterstaat heeft gesteld over de Betuweroute.
U verzoekt mij om de Kamer een reactie te doen toekomen op het bericht in De
Telegraaf d.d. 9 januari 2010 getiteld "Fikse korting op het tarief moet
Betuweroute redden" en daarbij tevens in te gaan op de financiële consequenties
van deze tariefsverlaging voor het Rijk, de prognoses ten aanzien van groei/krimp
van het vervoer over de Betuweroute, op de vraag hoe de tariefverlaging zich
verhoudt tot de bestaande tariefafspraken en op de lange termijnstrategie voor
de (tarieven en exploitatie) van de Betuweroute. In het vervolg van deze brief ga
ik in op uw verzoek.
Aanleiding kortingsregeling 2010 en 20111
Door de crisis laat het goederenvervoer per spoor een flinke terugval zien. Op
vrijwel alle trajecten was vorig jaar sprake van minder goederentreinen. Op het
A-15 tracé van de Betuweroute bleef het treinverkeer vorig jaar daarentegen
stabiel als gevolg van de verschuiving van het gemengde net naar de
Betuweroute.
Er zal echter nog meer vervoer over de Betuweroute moeten plaatsvinden voor
een gezonde exploitatie en ter verdere ontlasting van het gemengde net. Er vindt
nog steeds vervoer op het gemengde net plaats dat ook goed via de Betuweroute
afgewikkeld kan worden. Keyrail heeft daarom, vanuit haar commerciële
verantwoordelijkheid, het initiatief genomen om met een kortingsregeling voor
2010 en 2011 spoorvervoerders over de drempel te helpen om nu echt een groot
deel van het vervoer over de Betuweroute af te wikkelen. Bijkomend voordeel is
dat vervoerders met de kortingsregeling een steuntje in de rug krijgen tijdens de
economische crisis.
Mede door de kortingsregeling worden vervoerders gestimuleerd om hun
vervoersmodellen structureel toe te snijden op vervoer via het A-15 tracé van de
Betuweroute. De verwachting van Keyrail is dat, mede vanwege de
kortingsregeling, het gebruik van de Betuweroute dit jaar zal toenemen van 200
naar 350 treinen per week en dat dit in 2013 verder zal toenemen tot 900 treinen
a
per week. De eerste weken van januari 2010 laten, met ongeveer 300 treinen per
Datum
week, bemoedigende realisatiecijfers zien.
Ons kenmerk
Relatie met eerder gemaakte tariefafspraken en financiering VenW/DGMo-2010/957
In het kader van de overgangsregeling gebruiksvergoeding1 hebben Keyrail en
vervoerders meerjarige afspraken gemaakt over de hoogte van de
gebruiksvergoeding voor de periode 2007-2011. Deze overeengekomen
gebruiksvergoedingtarieven voor 2010 en 2011 blijven gewoon van kracht.
Kortingen op die overeengekomen tarieven worden gegeven als
spoorvervoerders:
1. hun vervoer op de as Rotterdamse haven-Duitsland (e.v.) in voldoende
mate (>60%) via de Betuweroute afwikkelen (2010, 2011).
2. hun vervoersstromen die in de jaardienst 2010 zijn gepland via de
Brabantroute of de Utrechtroute alsnog omzetten naar de Betuweroute.
(2010)
3. aantoonbaar nieuw patroonmatig en grensoverschrijdend vervoer plannen
via de Betuweroute. (2010, 2011)
4. nieuwe feederdiensten op de Havenspoorlijn ontwikkelen, die aantoonbaar
de afwikkeling van vervoer via de Betuweroute stimuleren.
De kortingsregeling wordt enerzijds gefinancierd uit de opbrengsten van de
parkeerheffing die in 2010 door Keyrail wordt geïntroduceerd en anderzijds uit
middelen waar Keyrail recht op heeft op basis van een afspraak uit 2007 tussen
de Staat en de aandeelhouders van Keyrail in het kader van de overgangsregeling
gebruiksvergoeding. De achtergrond van deze afspraak is dat destijds duidelijk
werd dat de geraamde opbrengsten voor de exploitatie van de Betuweroute, zoals
opgenomen in het beheerplan 2006 van ProRail, waarschijnlijk niet haalbaar
zouden zijn. Na het beheerplan 2006 werd immers een overgangsregeling
spoorgoederenvervoer 2007-2011 aangekondigd die zou leiden tot een meer
gematigde ontwikkeling van de gebruiksvergoedingstarieven op het gemengde
net. Omdat dit ook consequenties heeft voor de maximaal haalbare hoogte van de
tarieven op de Betuweroute en daarmee voor de omzetraming van Keyrail is de
afspraak gemaakt dat het Rijk Keyrail hiervoor compenseert. Keyrail doet een
beroep op deze compensatie-afspraak en kan hiermee, aanvullend op de
parkeerinkomsten, de kortingsregeling financieren. Met de aanwending van de
compensatiemiddelen wordt bijgedragen aan een structureel gezonde exploitatie
van de Betuweroute vanaf 2012/13.
Lange termijn strategie (tarieven en exploitatie)
Voor de exploitatie van de Betuweroute is en blijft het uitgangspunt dat de
exploitatiekosten van de Betuweroute, in lijn met de motie Hofstra
(kamerstuk 22 589, nr 214), rond 2012/13 uit de gebruiksvergoeding gedekt
moeten worden. Om dit te bereiken hanteert Keyrail een volumestrategie. De
huidige kortingsregeling levert een belangrijke bijdrage aan de realisatie van deze
strategie.
In de begeleidende brief van de VGR 25 van de Betuweroute (6 april 2009;
Kamerstuk 22 589, nr. 297) heb ik u geïnformeerd over de uitvoering van de
toezegging die mijn voorganger in 2006 heeft gedaan over een eventuele
1 De overgangsregeling gebruiksvergoeding 2007-2011 (Kamerstuk 29 984, nr. 47) is
geïntroduceerd om beleidsmatig en politiek ongewenste tariefschokken voor het
goederenvervoer, als gevolg van een nieuwe tariefsystematiek van ProRail, te voorkomen.
aanbesteding van de exploitatie van de Betuweroute. Hierin heb ik aangegeven
Datum
dat ik voor eind 2010 een marktverkenning zal uitvoeren op basis waarvan een
besluit kan worden genomen of er wel of niet wordt aanbesteed. Hiermee zal dan Ons kenmerk
eveneens inzicht kunnen worden verkregen over een verstandige lange VenW/DGMo-2010/957
termijnstrategie voor de exploitatie van de Betuweroute.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
ir. Camiel Eurlings
Ministerie van Verkeer en Waterstaat