> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag
De Voorzitter van de Tweede Kamer Bezoekadres:
der Staten-Generaal Parnassusplein 5
2511 VX DEN HAAG
Postbus 20018 T 070 340 79 11
2500 EA DEN HAAG F 070 340 78 34
www.minvws.nl
Ons kenmerk
CZ-K-U-2979636
Bijlagen
1
Datum 17 februari 2010 Uw brief
Kamervragen 28 december 2009
Correspondentie uitsluitend
richten aan het retouradres
met vermelding van de datum
en het kenmerk van deze
Geachte voorzitter, brief.
Hierbij zend ik u, mede namens de Minister van Justitie, de antwoorden op de
vragen van de Kamerleden Gill'ard (PvdA) en Zijlstra (VVD) over een arts die in het
buitenland stamceltherapie aanbiedt (2009Z24999).
Hoogachtend,
de Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
dr. A. Klink
2009Z24999
Vragen van de leden Gill'ard (PvdA) en Zijlstra (VVD) aan de ministers van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport en van Justitie over een arts die in het
buitenland stamceltherapie aanbiedt. (Ingezonden 18 december 2009)
1
Bent u bekend met de praktijken van XCell-Center dat een behandeling onder de
naam `stamceltherapie' in het buitenland (onder anderen in Duitsland en Turkije)
aanbiedt? 1)
1
Ja
2
Is het u bekend dat XCell-Center, dan wel dokter K., ook in Nederland adverteert
en door middel van deze advertentie in Nederland `stamceltherapie' aanbiedt? Wat
is uw mening daarover?
2
Het is mij bekend dat XCell-Center adverteert en werft via de Nederlandse website
. Ik vind dat onwenselijk maar het is moeilijk om hier tegen op te treden (zie ook
mijn antwoord op uw volgende vraag).
3
Is het strafbaar om in Nederland te adverteren voor in Nederland verboden
behandelmethodes die vervolgens in het buitenland worden ondergaan? Is de Wet
oneerlijke handelspraktijken, en met name het aanprijzingverbod, in deze zaak
van toepassing? Zo ja, hoe gaat u deze wet in deze zaak handhaven? Zo nee, op
welke wijze zou deze praktijk wettelijk verboden kunnen worden?
3
Zowel de Wet oneerlijke handelspraktijken (die wordt gehandhaafd door de
Consumentenautoriteit) als de Wet marktordening gezondheidszorg (die wordt
gehandhaafd door de NZa) kan hier van toepassing zijn. Omdat het hier om zorg
gaat, is in dit geval de NZa de aangewezen instantie. Dit is wettelijk zo geregeld.
De NZa heeft echter niet de bevoegdheid om buiten Nederland op te treden tegen
een zorgaanbieder die in het buitenland gevestigd is en misleidende informatie
verstrekt in een Nederlandse advertentie. De Wmg is alleen van toepassing op
zorgaanbieders die diensten aanbieden op Nederlands grondgebied. Indien de
adverteerder elders binnen de EU is gevestigd dan draagt de NZa de zaak over
aan de Consumentenautoriteit die vervolgens de Consumentenautoriteit kan
inschakelen van het land waar de adverteerder is gevestigd.
De NZa beziet thans in overleg met de Consumentenautoriteit of deze route in het
geval van het XCell-Center met een redelijke kans op succes bewandeld kan
worden.
4
Kan een schatting worden gegeven van het aantal malen dat misleidende
aanprijzing van een behandeling optreedt, en de Wet oneerlijke handelspraktijken
dus wordt overtreden, op het gebied van gezondheidszorg? Hebben de
Consumentenautoriteit en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) voldoende
capaciteit om de Wet oneerlijke handelspraktijken te handhaven?
4
In het kader van het toezicht op de informatieverstrekking van zorgaanbieders
aan consumenten heeft de NZa de afgelopen jaren hier niet tot nauwelijks
signalen over ontvangen. In 2010 komt de NZa met een richtsnoer
zorgaanbieders. Daarin wordt toegelicht wat de NZa als misleidende informatie
beschouwt. De NZa heeft in zijn werkprogramma voldoende capaciteit opgenomen
voor het toezicht op informatieverstrekking door zorgaanbieders. De IGZ is niet de
wettelijke instantie die toeziet op de naleving van de Wet oneerlijke
handelspraktijken.
5
In hoeverre zijn burgers in staat om medische informatie, verschaft via het
internet,op hun waarde te schatten? Wat is de verantwoordelijkheid van de
overheid in deze? Bent u van mening dat er een gezondheidsportaal ingesteld zou
moeten worden, waar betrouwbare informatie beschikbaar wordt gesteld en wordt
verwezen naar betrouwbare sites, zoals de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg
ooit heeft voorgesteld? Op welke wijze waarschuwt u burgers op dit moment
tegen dit aanbod van XCell-Center? Vindt u dit voldoende?
5
In toenemende mate maken de burgers gebruik van internet voor informatie over
ziektes en behandelingen. Het kan voor de burger lastig zijn om de informatie
goed te beoordelen. Daarom heeft VWS het initiatief genomen om de website
www.kiesbeter.nl op te richten. Dit is een gezondheidsportaal waar betrouwbare
informatie wordt gegeven aan burgers. De website verwijst ook naar andere
betrouwbare websites voor meer specifieke en gerichte informatie. Daarnaast stel
ik middelen beschikbaar aan de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie
(NPCF) die mede tot taak heeft om de patiënten van goede voorlichting te
voorzien. In 2006 heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) in een
persbericht gewezen op de nog onbekende gevolgen waarmee deze therapie
gepaard kan gaan. Ook heeft de IGZ een brief doen uitgaan naar alle verenigingen
van patiënten met een ernstige of chronische aandoening. Deze brief staat op de
website van de IGZ.
In overleg met kiesbeter.nl wordt zo spoedig mogelijk informatie over
stamceltherapie op de site geplaatst.
6
Is deze arts in het bezit van een Nederlandse Beroepen Individuele
Gezondheidszorg (BIG)-registratie?
6
De IGZ heeft mij bericht dat deze arts niet in het bezit is van een BIG-registratie.
7
Welke regels zijn naar aanleiding van de opmerkingen van het College voor
zorgverzekeringen (CVZ) in 2006 waarin zij nadere regulering van de te
verzekeren prestatie in de Zorgverzekeringswet nodig acht om te voorkomen dat
verschillende vormen van stamceltherapie zonder nadere toetsing in het
buitenland voor vergoeding in aanmerking zouden kunnen komen? Welke regels
gelden nu? Wordt een dergelijke (verboden) behandeling vergoed door enige
Nederlandse zorgverzekeraar? Deelt u de mening dat een dergelijke therapie in
het buitenland niet door een Nederlandse zorgverzekeraar vergoed zou moeten
worden?
7
Het iMTA rapport "Ontwikkelingen stamceltransplantaties en het pakket" dat in
opdracht van het CVZ is opgesteld geeft aan dat de werkzaamheid van deze vorm
van stamceltherapie wetenschappelijk niet is aangetoond. Daarnaast brengt de
behandeling gezondheidsrisico's met zich mee, die zich in de praktijk ook hebben
voorgedaan. Daarom heb ik toepassing van stamceltherapie in Nederland in 2007
verboden. Alleen de universitaire medische centra en het Nederlands Kanker
Instituut hebben een vergunning om klinisch onderzoek te doen met patiënten
waarbij stamcellen worden gebruikt. Elk experiment moet dan voldoen aan de
vereisten die de Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen stelt,
hetgeen ondermeer inhoudt dat het onderzoeksvoorstel een positief oordeel moet
hebben van de Centrale Commissie Mensgebonden onderzoek. Dit alles is
geregeld in de Wet op de bijzondere medische verrichtingen.
Stamceltherapie maakt geen deel uit van het basispakket omdat de effectiviteit
van de behandeling niet bewezen is en de behandeling niet behoort tot de
geneeskundige zorg zoals medisch-specialisten die plegen te bieden. Het is dan
niet toegestaan dat de zorgverzekeraar premiemiddelen aanwendt om de kosten
van de behandeling te vergoeden, ongeacht het land waar de behandeling heeft
plaatsgevonden.
8
Hoe staan andere EU-landen tegenover deze vorm van `stamceltherapie'? In welke
landen mag dit wel worden toegepast?
8
Hierover ontbreekt een volledig overzicht. Het is mij wel bekend dat in de
omliggende landen als Engeland, Frankrijk en België deze vorm van
stamceltherapie aan strenge regels is gebonden.
9
Bent u bereid om met urgentie met uw Duitse en Turkse collega's in overleg te
treden om de burger tegen deze schadelijke therapie te beschermen? Zo ja, op
welke termijn? Zo nee, waarom niet?
9
Ik vind het belangrijk om hierover op korte termijn met mijn Duitse collega te
spreken omdat de therapie dichtbij Nederland wordt aangeboden. Overleg met
mijn Turkse collega acht ik minder zinvol. In veel landen buiten Europa is deze
vorm van stamceltherapie toegestaan. Bij een eventueel verbod in het ene land,
zullen de praktijken worden verplaatst naar het land waar het wel mogelijk is.
10
Bent u bereid met uw EU-collega 's in overleg te treden om tot een uniform beleid
ten aanzien van stamceltherapie te komen? Zo ja, op welke termijn? Zo nee,
waarom niet?
10
Een optreden van de EU is niet mogelijk omdat het vraagstuk nu eenmaal behoort
tot de nationale bevoegdheid van ieder afzonderlijk land. Ik acht een initiatief om
in overleg met alle Ministers van de afzonderlijke EU landen te komen tot een
uniform beleid niet kansrijk.
1) ZDF.de, 27 oktober 2009: "Getäuschte Patienten"
http://frontal21.zdf.de/ZDFde/inhalt/17/0,1872,7919313,00.html
XCell-Center, Contact information
http://www.xcell-center.com/contact/contact-information.aspx
---- --
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport