Twee belangrijke oorzaken hebben ervoor gezorgd, dat de kunstmarkt de economische crisis beter heeft doorstaan dan veel andere sectoren:
1. de keuze voor luxegoederen zoals kunst en antiek die ook op lange termijn aantoonbaar hun waarde behouden en
2. de toegenomen rijkdom in opkomende economieën zoals China en India.
Dat blijkt uit het nieuwe kunstmarktrapport, vervaardigd in opdracht van The European Fine Art Foundation, de organisator van de prestigieuze internationale kunst- en antiekbeurs TEFAF Maastricht, die van 12 t/m 21 maart plaats vindt in het MECC in Maastricht. Het rapport, getiteld The International Art Market 2007-2009, Trends in the Art Trade during Global Recession, is geschreven door dr Clare McAndrew, een cultureel econoom, gespecialiseerd in de kunst- en antiekmarkt en oprichter van Arts Economics. Het rapport kost ¤ 15 en kan worden besteld via
Minder luxegoederen, meer kunst
Als gevolg van de recessie is het aantal HNWIs (High Networth Individuals, personen met een minimaal vrij besteedbaar jaarinkomen van $ 1 miljoen) in 2008 wereldwijd met 15% gedaald ten opzichte van 2007. De aankoop van dure auto's, privévliegtuigen, jachten en andere, modegevoelige luxegoederen daalde eveneens dramatisch, maar het aandeel in lange-termijn-'iinvesteringen in passie' door HNWI's steeg van 20% in 2006 naar 25% in 2008. Veel investeerders kozen voor veiliger beleggingen en zochten naar alternatieven met wezenlijke kwaliteit en duurzame waarde zoals kunst en antiek. Zij kochten ook veel discreter. Pronkzucht bij het kopen lijkt verleden tijd. 'Waarschijnlijk heeft de financiële crisis een veel voorzichtiger investeringsklimaat geschapen, waarbij investeringen zoals kunst, die lange-termijn-stabiliteit geven met de mogelijkheid van risicospreiding, bij investeerders steeds meer aan populariteit zullen winnen', aldus dr. McAndrew. 'Hoewel de wereldmarkt in kunst en antiek ook onder de economische recessie heeft geleden, zijn de resultaten veel beter dan verwacht.' Spreiding van rijkdom maakt kunstmarkt minder gevoelig voor recessie De spreiding van rijkdom wereldwijd heeft ook gunstig uitgewerkt op de kunstmarkt. De meeste oude Westerse economieën mogen dan in een recessie zitten, veel nieuwe spelers op de internationale kunstmarkt gaat het nog voor de wind. China en India groeiden in 2009 maar liefst respectievelijk 9% en 6%.
Enkele van de belangrijkste onderzoeksresultaten (p. 15-17) uit het rapport:
* In 2008 werd wereldwijd voor ruim ¤ 42,2 miljard aan kunst en antiek verkocht. Dat is circa 12% minder dan de ¤ 48,1 miljard van 2007, het absollute topjaar. In 2009 is de verkoop verder gedaald met naar verwachting circa 26% tot ¤ 31,3 miljard. Toch is err in 2009 nog aanzienlijk meer verkocht dan in enig jaar vóór 2006.
* In 2008 vond bijna 50% van alle kunstverkopen plaats in de Europese Unie, met een totale omzet van ¤ 20,7 miljard. De Verenigde Staten en heet Verenigd Koninkrijk bleven in 2008 met een marktaandeel van respectievelijk 35% en 34% marktaandeel de wereldwijde kunstmarkt domineren. In 2009 daalde het gezamenlijke marktaandeel van beide landen naar 30% (Verenigde Staten) en 29% (Verenigd Koninkrijk). Ze bleven de kunstmarkt aanvoeren.
* China bleef op de derde plaats met 9% marktaandeel in 2008 (vóór Frankrijk met 6%) en steeg tegen de wereldwijde trend in naar 14% marktaandeel in 2009.
* Tussen 2002 en 2008 vertienvoudigde de omzet van eigentijdse kunst tot ¤ 915 miljoen vveilingomzet. In 2009 kreeg deze sector ook de zwaarste klappen met een teruggang van circa 60% naar ¤ 378 miljooen. Traditionelere sectoren in de kunstmarkt hebben de laatste jaren veel minder gefluctueerd. Oude meesters bijvoorbeeld, worden nu beschouwd als een sterke categorie om te verzamelen en in te investeren.
TEFAF Maastricht 2010
TEFAF Maastricht 2010 telt een record aantal van 263 deelnemers uit 17 landen. De exposanten brengen rond 30.000 kunstwerken die duizenden jaren geschiedenis en vrijwel alle disciplines omvatten. Dat varieert van neolithische objecten tot hedendaagse kunst. Alles wordt vóór opening van de beurs streng gekeurd door experts op elk gebied. Nieuw dit jaar is TEFAF on Paper, een sectie geheel gewijd aan werken op papier.
AXA Art hoofdsponsor
AXA Art's samenwerking met TEFAF biedt een belangrijke mogelijkheid om haar expertise voor kunstverzamelaars te profileren, en om aandacht te geven aan collectiebeheer, zoals de breekbaarheid van kunstvoorwerpen en belangrijke maatregelen om een collectie in optimale conditie te houden.