Persbericht van de Universiteit Utrecht
3 maart 2010
Zeespiegel steeg twee meter per eeuw 8500 jaar geleden
Tussen 8500 en 8300 jaar geleden steeg de zeespiegel bij Nederland twee meter per eeuw. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht, Deltares en TNO. Wetenschappers leidden de oude zeespiegelstanden af door in de omgeving van Rotterdam de diepliggende, verdronken veenlagen te dateren. Het onderzoek verschijnt deze maand in het wetenschappelijke tijdschrift Geology. De resultaten zijn belangrijk gezien de verwachte snelle zeespiegelstijging in de komende eeuwen.
"De snelle zeespiegelstijging werd grotendeels veroorzaakt door het leeglopen van grote ijsmeren in Noord-Amerika, doordat de ijsdammen van de voorgaande ijstijd langzaamaan wegsmolten", aldus onderzoeker Marc Hijma van de Universiteit Utrecht. "Dit leidde naast de zeespiegelstijging ook tot verzoeting van de Noord-Atlantische Oceaan en het stilleggen van de Warme Golfstroom. Het gevolg hiervan was een koude periode rond 8200 jaar geleden die bekend staat als het 8.2 event."
8.2 event kan zich herhalen
De resultaten van dit onderzoek zijn belangrijk, omdat nu bekend is hoeveel water er door het leegstromen van de meren terechtkwam in de Noord-Atlantische Oceaan. "Klimaatmodellen kunnen nu veel beter het 8.2 event modelleren en de gevoeligheid van de Warme Golfstroom testen op verzoeting. Er bestaat namelijk een kans dat de Noord-Atlantische Oceaan in de nabije toekomst weer verzoet door versneld afsmelten van de Groenlandse ijskap", zegt Hijma. In theorie zou dit vervolgens weer kunnen leiden tot het stilleggen of afzwakken van de Warme Golfstroom met een zeer koude periode in vooral Noordwest-Europa als gevolg. Daarom worden klimaatmodellen ingezet om te voorspellen of dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren. Met deze nieuwe resultaten kunnen de toekomstscenario's een stuk betrouwbaarder voorspeld worden.
Nederland verdronk
De snelle zeespiegelstijging had ook tot gevolg dat Nederland snel verdronk. Hijma: "Het landschap rondom Rotterdam werd voor 8500 jaar geleden nog gevormd door een riviervallei. 500 jaar later was dit beeld compleet anders en bestond het hele gebied uit een groot Waddengebied waar de Rijn en Maas doorheen stroomden." Deze resultaten blijken ook uit het promotieonderzoek van Hijma, dat de verdrinking van West-Nederland tussen 10 en 6 duizend jaar geleden in detail beschrijft. Hijma promoveerde op 23 december 2009 aan de Universiteit Utrecht. Zijn promotie was de 500e dat jaar in Utrecht. Een record: nog niet eerder vonden in een jaar zoveel promoties plaats aan een Nederlandse universiteit.
Publicatie
'Timing and magnitude of the sea-level jump preluding the 8200 yr event', Geology, Marc Hijma en Kim Cohen. Deze publicatie is beschikbaar.
Universiteit Utrecht