UMC St Radboud
Slaagkansen en kosten van ivf in Nederland
03-03-2010
In Nederland is binnen een jaar na de start van een ivf/icsi
behandeling 45 procent van de behandelde vrouwen zwanger of bevallen.
De kans op een zwangerschap na ivf is onder meer afhankelijk van
leeftijd en leefstijl van de vrouw en oorzaak en duur van de
onvruchtbaarheid. Per tot stand gebrachte zwangerschap bedragen de
kosten van een ivf/icsi behandeling gemiddeld EUR 10.250 (prijspeil
2004).
Ivf-arts Bea Lintsen, verbonden aan de afdeling Obstetrie en
Gynaecologie van het UMC St Radboud, geeft in haar proefschrift een
overzicht van slaagkansen en kosten van ivf/icsi in Nederland. Ook
bespreekt zij de persoonsgebonden factoren, die het slagen van de
behandeling beïnvloeden.
Zwangerschapskans
In 1983 is ivf in Nederland geïntroduceerd. Sindsdien zijn er hier
naar schatting rond de zeventigduizend zwangerschappen door
kunstmatige bevruchting buiten het lichaam tot stand gekomen. Er zijn
twee methoden: ivf en icsi. Bij ivf wordt de eicel buiten het lichaam
in contact gebracht met sperma met meer dan honderdduizend zaadcellen.
Bij icsi wordt één zaadcel geselecteerd en met een pipetje in de eicel
gebracht.
De kans op een doorgaande zwangerschap is na één ivf- of
icsi-behandeling in Nederland gemiddeld 24 procent. Een behandeling
wordt als geslaagd beschouwd als deze leidt tot een zwangerschap van
tenminste acht weken waarbij de hartactie van het vruchtje door middel
van echoscopie is bevestigd.
Uit het promotieonderzoek van Lintsen blijkt, dat binnen een jaar na
de start van de eerste behandeling 45 procent van de behandelde
vrouwen zwanger of bevallen is. Dit percentage varieert per
behandelcentrum. De verschillen tussen de behandelcentra kunnen
slechts voor een klein deel worden toegeschreven aan persoonsgebonden
factoren zoals de leeftijd van de vrouw en de oorzaak van de
verminderde vruchtbaarheid. Het is met de huidige gegevens niet
mogelijk om de verschillen tussen de centra goed te verklaren.
Daarvoor zouden de centra meer factoren moeten registreren, waarvan
bekend is dat ze van invloed zijn op de zwangerschapskans.
Bijvoorbeeld de factoren roken en overgewicht.
Kosten
De kosten van ivf/icsi per succesvol tot stand gebrachte zwangerschap
zijn EUR 10.250 (prijspeil 2004). De kosten van één behandeling,
inclusief medicijnen, bedroegen in 2004 gemiddeld EUR 2500.
Ivf/icsi wordt in Nederland na gemiddeld 3,5 jaar onvruchtbaarheid
toegepast. Lintsen heeft vastgesteld dat bij paren die op de
wachtlijst staan voor ivf/icsi, de gemiddelde kans op een spontane
zwangerschap negen procent bedraagt. Ook deze kans is afhankelijk van
de leeftijd en de leefstijl van de vrouw en de oorzaak en de duur van
de verminderde vruchtbaarheid. Lintsen heeft berekend dat de kans op
een spontane zwangerschap te klein is om systematisch uitstel van de
behandeling aan te bevelen, ondanks de kosten die aan ivf verbonden
zijn.