Academisch ziekenhuis Maastricht

24 miljoen voor schizofrenie-onderzoek Publicatiedatum: 04-03-2010 Bron: persbericht SCD Auteur: Stafdienst Communicatie Datum: 04-03-2010

MAASTRICHT, 4 maart 2010 - Nederlands wetenschappelijk onderzoek naar schizofrenie krijgt een financiële injectie van 24 miljoen euro. Jim van Os, hoogleraar psychiatrie Maastricht UMC+ en René Kahn, hoogleraar psychiatrie van het UMC Utrecht, krijgen ieder een Europese subsidie van twaalf miljoen euro.

De internationale groep van Jim van Os van Maastricht UMC+ verricht onderzoek naar de oorzaken van schizofrenie, met name naar het ingewikkelde samenspel tussen genen en omgeving. Ze gebruiken hiervoor de Europese diversiteit in genetische variatie en sociale omgeving. In de eerste onderzoekslijn brengen ze bij meer dan tienduizend patiënten en hun familieleden de invloed van gen-omgevingsinteracties in kaart op het niveau van het brein. Het is de grootste onderzoeksgroep die ooit in schizofrenieonderzoek bij elkaar is gebracht.

PSY-MATE

In de tweede onderzoekslijn zal nieuwe technologie (PSY-MATE), ontwikkeld aan het Maastricht UMC +, worden gebruikt om continue ambulante metingen te verrichten die de respons van mensen op hun micro-omgeving meet. Deze nieuwe technologie maakt het mogelijk om zeer subtiele genetische effecten in kaart te brengen die bepalen hoe mensen op hun omgeving reageren. Het moet duidelijk maken waarom sommige mensen reageren met depressie, wanen of hallucinaties.

De resultaten van de eerste twee onderzoekslijnen zullen worden gebruikt om een methode te ontwikkelen die bij mensen met een hoog risico kan worden gebruikt om specifieke kwetsbaarheden te identificeren en vroegtijdig te behandelen.

Vijf studies

René Kahn van het UMC Utrecht en zijn internationale onderzoeksgroep besteden het geld aan vijf studies, allemaal gericht op de behandeling van schizofrenie. Ten eerste: het optimaliseren van het behandelprotocol van schizofrenie. Wanneer moeten welke medicijnen gegeven worden?

Het tweede onderzoek draait om therapietrouw. Schizofreniepatiënten nemen vaak hun medicijnen niet en vallen daardoor terug in een psychose. Betere voorlichting, het betrekken van de familie en sms-reminders kunnen patiënten helpen hun medicijnen te blijven gebruiken.

De derde studie onderzoekt of het nodig is bij een eerste psychose eerst een MRI-scan te maken, om een neurologische oorzaak uit te sluiten.

In onderzoekslijn nummer vier proberen wetenschappers op basis van genetische informatie en de structuur van de hersenen te voorspellen bij welke patiënten de behandeling zal aanslaan en bij welke niet.

Het laatste onderzoek draait om een mogelijk nieuw medicijn tegen schizofrenie. Het is een stof die voorkomt in cannabis, cannabidiol, en die wellicht effectief is tegen psychose. In totaal doen aan de vijf onderzoeken zo'n vijfhonderd Europese schizofreniepatiënten mee.

Schizofrenie

Schizofrenie is een psychiatrische ziekte waaraan ongeveer honderdduizend Nederlanders lijden. De ziekte ontstaat vaak tussen het twintigste en vijfentwintigste levensjaar. Anderhalf keer meer mannen dan vrouwen hebben schizofrenie. Tweederde van de schizofreniepatiënten is, in wisselende mate, chronisch ziek en heeft veel last van de ziekte. Patiënten met schizofrenie leven gemiddeld vijftien jaar korter door een combinatie van slechte lichamelijke gezondheid en zelfdoding.

De onderzoeken starten dit jaar en lopen tot 2015. De subsidie valt onder het Europese Zevende Kaderprogramma. De subsidies zijn mogelijk gemaakt dankzij eerder onderzoek van de universiteiten van Amsterdam, Groningen, Maastricht en Utrecht (GROUP studie).