Draden door de geest: hoe de touwtjes in handen houden in een wereld van
multitasking
Datum: 09 maart 2010
Oratie: dhr. prof.dr. N.A. Taatgen, 16.15 uur, Academiegebouw,
Broerstraat 5, Groningen
Titel: Draden door de geest: hoe de touwtjes in handen houden in een
wereld van multitasking
Leeropdracht: Cognitive Modelling
Faculteit: Wiskunde en natuurwetenschappen
Multitasking lijkt een verschijnsel te zijn van de moderne
maatschappij: het aantal apparaten dat automobilisten bedienen tijdens
het rijden neemt toe, kantoorwerkers wisselen gemiddeld elke 3 minuten
van taak, en studenten luisteren tijdens het studeren naar de
televisie terwijl ze textberichten versturen. Dit roept het beeld op
van mensen die continue verdrinken in een veelvoud van taken.
Mensen blijken echter goed te zijn in multitasking. Volgens de
threaded cognition ("draden door de geest") theorie kunnen mensen
prima taken tegelijk doen zolang de hersengebieden die nodig zijn voor
die taken niet teveel overlappen. Problemen treden pas op indien een
bepaald gebied overvraagd wordt. Zo wordt een deel van de prefrontale
cortex overbelast indien we proberen meerdere nieuwe dingen tegelijk
te doen, en de parietale cortex overbelast indien we meerdere taken
doen waarbij mentale tussenresultaten moeten worden bijgehouden.
Cognitieve modellen, computersimulaties van menselijke
informatieverwerking, kunnen verklaren en voorspellen wanneer taken
wel en wanneer niet goed samen gaan, en kunnen zo behulpzaam zijn bij
het voorkomen van gevaarlijke en kostbare multitasking-calamiteiten.
Multitasking kan ook een nieuw perspectief bieden op menselijke
intelligentie. De cognitiewetenschap heeft altijd moeite gehad met de
vraag hoe het parallelle karakter van de hersenen te verenigen is met
de serialiteit van menselijk bewustzijn. Een bundel van
multitasking-draden kan wel eens de juiste metafoor zijn om deze vraag
beter te begrijpen.
Laatst gewijzigd: 02 maart 2010 14:21
Rijksuniversiteit Groningen