Stichting Natuur en Milieu
Toezegging Kabinet Crisis- en Herstelwet is staatsrechtelijk onjuist
en onacceptabel
9 maart 2010 - Staatsrechtelijk onjuist en onacceptabel. Dat is het
oordeel van Natuur en Milieu over de toezegging van het Kabinet aan de
Eerste Kamer over een onderdeel in de Crisis- en Herstelwet. Het
Kabinet wil de regels voor onteigening bij het oude laten, ondanks dat
hierover iets anders staat in de Wet die al door de Tweede Kamer is
aangenomen. Met deze concessie wil de regering proberen de omstreden
CHW alsnog door de Eerste Kamer te loodsen en niet controversieel te
laten verklaren. Volgens Natuur en Milieu rammelt deze toezegging aan
alle kanten.
Waar gaat het om?
In de Crisis- en Herstelwet, die eerder is aangenomen door de Tweede
Kamer en nu bij de Eerste Kamer ligt, staat dat de overheid grond al
mag onteigenen vóór het bestemmingsplan is vastgesteld. Daar is de
Eerste Kamer op tegen. Om de Eerste Kamer hierin tegemoet te komen,
wil het kabinet nu toezeggen dat dit deel van de wet niet gebruikt zal
worden en dat de bestaande praktijk rondom onteigening gehandhaafd
blijft.
Waarom kan dit niet?
1. Wettelijk kan het niet. De regering kan niet, in overleg met de
Eerste Kamer, een onderdeel van de wet wijzigen. De wet moet behandeld
worden zoals de Tweede Kamer deze heeft aangeboden. Een eventuele
novelle (een wijzigingsvoorstel) moet eerst door de Tweede Kamer
voordat deze weer in de Eerste Kamer kan komen.
2. Rechtsbescherming in het geding. Iedereen die met onteigening te
maken krijgt (burgers, bedrijven, overheid) moet af kunnen gaan op wat
hierover in de wet staat. Het is onjuist om in een Koninklijk Besluit
over een onteigening slechts mee te delen dat het niet-toepassen van
een onderdeel van de wet nu eenmaal met de Eerste Kamer is
afgesproken.
3. Deze toezegging van de (demissionaire!) regering staat haaks op het
gegeven dat je als burger/bedrijf/overheid de wet- en regelgeving moet
kunnen kennen. De werkelijke regeling zou een andere zijn dan in de
wet staat. Dat kan niet!
4. In de praktijk stelt deze toezegging van Balkenende weinig voor. Je
kunt over een onderdeel van de wet geen afspraken maken die niet in de
wet zelf staan. In de praktijk zal een rechter in een geding deze
toezegging niet volgen. Hiervoor is immers geen wettelijke grondslag,
alleen een afspraak. Die afspraak stelt niet meer voor dan andere
uitspraken die tijdens de parlementaire behandeling zijn gedaan.
Kortom: deze toezegging heeft geen enkele wettelijke grondslag. Dit
Kabinet moet zich neerleggen bij de bestaande praktijk van haar
demissionaire status en niet willen proberen alsnog een positief
besluit over de Crisis- en Herstelwet te forceren.
Publicatiedatum: 09-03-2010