Ondernemers, keuzevrijheid en de gelijkebehandelingswetgeving
09-03-2010
Een ondernemer mag zelf bepalen welke producten hij verkoopt. De wet
kent geen verplichting tot het leveren van producten die niet in het
assortiment zitten. De wet vereist wel dat het assortiment voor
iedereen beschikbaar is. De ondernemer mag daarbij geen groepen
uitsluiten, bijvoorbeeld vanwege hun geslacht of omdat ze homo zijn.
Dat blijkt uit twee oordelen van de Commissie Gelijke Behandeling
(CGB) waarin klachten van consumenten getoetst werden aan de Algemene
wet gelijke behandeling (AWGB).
Vorig jaar kreeg de CGB een zaak (oordeel 2009-58) voorgelegd waarbij
een bank een voordeelpakket aanbood aan haar klanten. Een van de
voordelen bestond uit korting bij een herenmodezaak. Een vrouw klaagde
bij de CGB dat het pakket niet ook voorzag in een korting bij een
damesmodezaak. Omdat de gelijkebehandelingswetgeving geen verplichting
kent tot het leveren van bepaalde goederen en diensten, kreeg de vrouw
geen gelijk. De korting gold immers voor zowel mannen als vrouwen,
hoewel deze laatste groep hier waarschijnlijk minder in geïnteresseerd
is. Zolang maar niemand als klant wordt uitgesloten, is er geen sprake
van strijd met de wet.
Een vergelijkbaar geval is dat van een drukkerij die geen handdoeken
met een bepaalde tekst wil bedrukken. Een stichting die
gaysportactiviteiten organiseert, diende hierover een klacht in bij de
CGB. De drukkerij wilde wel handdoeken leveren aan de stichting, maar
weigerde daarop een tekst te drukken met de term `gaysport' erin. De
CGB oordeelde dat het een leverancier vrij staat zelf te bepalen wat
hij levert (oordeel 2010-32).
Het is begrijpelijk dat de weigering een handdoek te leveren met een
tekst die verwijst naar een homosporttoernooi, als kwetsend wordt
ervaren door homo's. Dat de drukker zich hierbij beriep op zijn
geloofsovertuiging doet voor de toetsing aan de AWGB hier niet ter
zake.
Voorop staat dat ondernemers niemand op grond van een bij wet
beschermde grond als klant mogen weigeren. Klanten kunnen zich echter
niet op de gelijkebehandelingswetgeving beroepen om te eisen dat zij
een product geleverd krijgen dat niet tot het assortiment van de
ondernemer behoort.
Commissie Gelijke Behandeling