Inspectie Verkeer en Waterstaat


ongemotoriseerde luchtvaart in Nederland

Verdere aanscherping transponderplicht voor ongemotoriseerde luchtvaart in Nederland

Nieuwsbericht | 10-03-2010

De laatste fase van de transponderplicht voor ongemotoriseerde luchtvaartuigen zoals zweefvliegtuigen en ballonnen gaat in op donderdag 11 maart. Dat betekent dat tijdens werkdagen (9.00-17.00 uur) de ondergrens van het gebied waarin de transponder verplicht is, verlaagd wordt naar 1200 ft (zo'n 400 meter). Er zijn geen veranderingen op de plaatsen waar geen transponderplicht bestond. Zeilvliegtuigen en schermzweeftoestellen zijn uitgezonderd omdat er op dit moment voor deze groep luchtvarenden geen geschikte transponder verkrijgbaar is.
De transponderverplichting voor ongemotoriseerde luchtvaartuigen is vanaf 2008 in drie fases ingevoerd. Daarbij werd de zone waarin het ongemotoriseerde luchtverkeer zonder transponder mocht vliegen in stappen verlaagd. Een evaluatie eind 2009 van de eerste en tweede fase toont aan dat de transponder een effectief middel is om het risico op botsingen tussen recreatieve luchtvaart, commercieel luchtverkeer en militair verkeer te verkleinen. De transponder maakt luchtvaartuigen zichtbaar voor luchtverkeersleiders. Daarnaast wordt het luchtvaartuig zichtbaar voor het botsingsvermijdingssysteem ACAS aan boord van zaken- en verkeersvliegtuigen en op de boordradar van militaire jachtvliegtuigen.

Een transponderverplichting voor gemotoriseerde vliegtuigen en helikopters bestaat in Nederland al sinds eind jaren '90. Aanleiding voor de invoering was het advies van de internationale burgerluchtvaartorganisatie ICAO. Daarbovenop kwamen aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid en de Air Traffic Incident Commissie (ATIC) na botsingen in 1999 en 2002 tussen een F16 en een recreatief vliegtuig.

De Inspectie Verkeer en Waterstaat verwacht dat uiteindelijk niet meer dan 70 procent van het ongemotoriseerde vliegverkeer overgaat tot aanschaf van een transponder omdat er nog steeds luchtruim beschikbaar is en blijft waar geen transponder aan boord hoeft te zijn. Nu al beschikt 67% van de zweefvliegtuigen en ballonnen over een Mode S transponder.