Radboud Universiteit Nijmegen
Echt waar: kleinste dubbelster sjeest in 5,4 minuut rond
Datum bericht: 10 maart 2010
De observaties uit 2001 waren te gek om geloofd te worden: twee zeer
kleine sterren leken in een recordtijd van 5,4 minuten om elkaar heen
te draaien. Nieuw onderzoek overtuigt wél.
Astronomen van onder meer de Radboud Universiteit Nijmegen hebben
ontdekt dat de twee sterren in de dubbelster HM Cancri in slechts 5,4
minuten om elkaar heen draaien. Daarmee is HM Cancri de dubbelster met
veruit de kortst bekende baanperiode. Het is ook een van de
allerkleinst mogelijke dubbelsterren, met een totale afmeting van niet
meer dan 8 maal de diameter van de aarde. Dit is hetzelfde als slechts
een kwart van de afstand van de aarde tot de maan.
Einde aan de twijfel
De snelle omwenteling van deze dubbelster werd al sinds 2001 vermoed,
maar leek te uitzonderlijk om waar te zijn. Nieuwe observaties met de
grootste telescoop ter wereld, de 10-m Keck telescoop op Hawaï, maken
een einde aan de twijfel.
'Dit soort waarnemingen is alleen mogelijk met de allergrootste
telescopen ter wereld, die ook nog over de beste instrumenten moeten
beschikken. Deze waarnemingen van HM Cancri benaderen werkelijk de
limiet van wat we op dit moment kunnen', licht prof. Paul Groot van
het Institute for Mathematics, Astrophysics and Particle Physics van
de Radboud Universiteit toe.
Uitdaging
De waarnemingen aan HM Cancri waren een ultieme uitdaging door de
zwakte van het object en de snelheid waarmee gemeten moest worden om
de 5,4 minutenvariaties toch nog te kunnen zien. HM Cancri staat op
een afstand van ongeveer 16.000 lichtjaar en is een miljoen keer
zwakker dan de zwakste ster die met het blote oog zichtbaar is.
De bevindingen over HM Cancri worden op 10 maart gepubliceerd in het
Amerikaanse tijdschrift Astrophysical Journal Letters.