Senternovem
10-03-2010 | Samenvatting eindconclusies gecoördineerde evaluatie
OVL-ledpilots
In 2008 bleek dat er bij gemeenten grote behoefte ontstond aan
objectieve informatie over ledoplossingen voor openbare verlichting.
Omdat het om een nieuwe technologie gaat met hoge verwachtingen t.a.v.
energie-efficiëntie en levensduur die door sommige leveranciers
geclaimd wordt, geeft het Agentschap NL hierover informatie op deze
website.
Er zijn de afgelopen jaren een groot aantal ledpilots op gebied van
led in de openbare verlichting (OVL) uitgevoerd. In totaal zijn en
worden er nu in Nederland wel 250 pilots uitgevoerd, in 150 gemeenten,
betreffende meer dan 6.000 lichtpunten. Van 35 pilots, in 2008-2009
uitgevoerd in 25 gemeenten, betreffende ca. 600 lichtpunten, is de
evaluatie door Agentschap NL gecoördineerd i.s.m. de VNG. Dit vond
plaats in het kader van een opdracht van VROM.
Uit deze pilots en enkele andere pilots blijkt dat bewoners en
verkeersdeelnemers over het algemeen tevreden zijn met de (nieuwe)
led-verlichting. Men is doorgaans redelijk tevreden over het
lichtniveauende lichtkleur en er wordt geen afname van de sociale
veiligheid ervaren. In vergelijking met de oude situatie ervaart men
led-verlichting vaker als lichte vooruitgang dan als een
verslechtering.
Hoewel er grote verschillen zijn geconstateerd in de prestaties van
verschillende producten bedroegde potentiële energiebesparing anno
2009 circa 10 à 15 % ten opzichte van de bestaande (veelal
compact-fluorescentie) installaties. Dit zal in 2010 met de verbeterde
technologie nog gunstiger worden, zeker als er dan ook dimmen wordt
toegepast. De kostenreductie door energiebesparing kan echter teniet
gedaan worden door de hogere kosten voor het aanpassen van het
lichtontwerp. Bij de uitgevoerde pilots ligt de terugverdientijd
tussen de 10 en 15 jaar. Voor veel gemeenten is dit te lang. Door de
daling van de prijs van ledverlichting is de terugverdientijd
inmiddels korter.
Enkele gemeenten zoals Eindhoven, Breda, Assen en Tilburg zijn zo
tevreden over de pilots dat men heeft besloten om led-verlichting op
grote schaal in te voeren. Diverse gemeenten die met leveranciers
zonder ervaring op OVL-gebied in zee zijn gegaan, hebben echter ook
slechte ervaringen met led. In sommige gevallen zijn deze pilots zelfs
vroegtijdig gestopt.
Ledverlichting heeft een positief imago bij bestuurders van gemeenten.
Bij hen en bij beheerders is er anderzijds ook scepsis t.a.v. de
beschikbare investeringsruimte en de technisch/economische
voordelen. De opkomst van de ledtechnologie en ledpilots leidt in
sommige gemeenten tot stagnatie in de uitvoering van andere
energiebesparingsoplossingen in de openbare verlichting, omdat men in
de veronderstelling is dat met de leds in de toekomst voldoende
energie bespaard wordt.
Hoewel de ledtechnologie steeds verbetert en grootschalige toepassing
nabij komt, is het echter zowel qua kosten- als energiebesparing
verkeerd beleid om reeds geplande vervangingsprojecten stop te zetten
of uit te stellen omwille van het eventueel gaan toepassen van
led-verlichting. Bij nieuwbouw en vervanging van de openbare
verlichting is het verstandig om ook de nieuwste energie-efficiënte
conventionele verlichtingsoplossingen in ogenschouw te nemen als
alternatief voor ledverlichting.
Het aanbod van ledverlichting op dit moment is zeer divers en de
technische verschillen worden vaak nog niet eenduidig genoeg
gecommuniceerd. De keuze tussen led- en conventionele verlichting
hangt per situatie samen met de juiste afwegingen op technisch,
milieutechnisch en economisch gebied. Daarom is het van belang dat de
beheerders en bestuurders goed geïnformeerd worden over de do's en
don'ts van de ledpilots en de mogelijkjheden van (kwalitatief goede)
led- en conventionele verlichting.
Omdat de evaluatie gebaseerd is op ledproducten die hoofdzakelijk in
2008 op de markt kwamen en de ontvangen gegevens soms niet compleet
waren, wordt er momenteel een aanvullend onderzoek uitgevoerd waardoor
de definitieve rapportage die in april 2010 beschikbaar komt een
actueel beeld weergeeft.