Nationale Bank van Belgie


Instituut voor de nationale rekeningen
2010-03-10

Ondanks een groei van 0,3 pct. in het vierde kwartaal, is de economische activiteit met 3,0 pct. afgenomen over het hele jaar 2009.

Vandaag woensdag 10 maart 2010 publiceert het Instituut voor de Nationale Rekeningen (INR) de voornaamste aggregaten van het vierde kwartaal van 2009 en voor het jaar 2009 als geheel.
1. Aggregaten van het vierde kwartaal van 2009 Tijdens het vierde kwartaal van 2009 heeft de economische activiteit zich verder hersteld. Het voor seizoeninvloeden en kalendereffecten gezuiverde bruto binnenlands product (bbp) in volume ligt 0,3 pct. hoger dan het kwartaal eerder. In vergelijking met hetzelfde kwartaal van het voorgaande jaar daalt het bbp nog met 0,8 pct., dat is een veel minder uitgesproken vermindering dan in het derde kwartaal (-3,2 pct.).
Tegenover het voorgaande kwartaal is de toegevoegde waarde verder toegenomen in de diensten (+0,6 pct., na een groei van 0,5 pct. in het derde kwartaal van 2009), en gestabiliseerd in de bouwnijverheid (+0,1 pct. pct., tegen een toename met 0,6 pct. een kwartaal voordien). In de industrie is de toegevoegde waarde daarentegen met 0,5 pct. verminderd (waar zij een heropleving van 1 pct. had opgetekend in het derde trimester).
De binnenlandse bestedingen dalen nog ietwat. De huishoudens hebben hun consumptie-uitgaven verminderd (-0,2 pct. tegenover een groei van 0,2 pct. in het derde kwartaal), alsook hun investeringen in woongebouwen, zij het wat meer uitgesproken (-0,6 pct.). De bruto vorming van vast kapitaal van de ondernemingen is ook gedaald, met -0,5 pct. (na een terugval van 1,7 pct. in het voorgaande kwartaal). Alleen de overheidsconsumptie blijft nog licht stijgen (0,3 pct.). De groei werd ondersteund door de buitenlandse vraag, die zich verder herstelt, alhoewel in een gematigder tempo dan in het derde kwartaal: de uitvoer van goederen en diensten is met 2,4 pct. gestegen (na een groei van 4,3 pct. een trimester eerder). Tijdens het vierde trimester van 2009 zou de werkgelegenheid verder zijn blijven dalen in vergelijking met een kwartaal eerder (-0,3 pct., dat is de vierde opeenvolgende kwartaaldaling). In vergelijking met hetzelfde kwartaal een jaar voordien verscherpt de terugval: zij beloopt 1,4 pct. (bijna 62 000 werknemers), na een daling van 0,9 pct. (meer dan 41 000 werknemers) tijdens het derde kwartaal en van 0,2 pct. in het tweede kwartaal.


2. Aggregaten van het jaar 2009
Over het geheel van 2009 is het voor kalendereffecten gecorrigeerde bbp in volume met 3,0 pct. afgenomen.
De toegevoegde waarde is in alle bedrijfstakken verminderd. De daling was de kleinste in de diensten (-1,7 pct., tegen een groei van 1,7 pct. het jaar voordien), en meer uitgesproken in de bouwnijverheid, met een vermindering van 3,7 pct. nadat zij met 0,4 pct. in 2008 afnam. In de industrie is de toegevoegde waarde met 9,0 pct. ingezakt, na een daling van 0,6 pct. tijdens het voorgaande jaar. De terugval van de economische activiteit die in 2009 wordt opgetekend, komt van de binnenlandse vraag (particuliere consumptie en investeringen in vaste activa), en van de intering op de voorraden. Wat de binnenlandse bestedingen betreft, wordt het jaar 2009 gekenmerkt door de forse achteruitgang van de bruto-investeringen in vaste activa door de ondernemingen (-6,4 pct. in volume). De particulieren hebben hun uitgaven ook gedrukt, zowel hun consumptieve bestedingen (-1,6 pct., tegen +1,0 pct. tijdens het voorgaande jaar ) als hun investeringsuitgaven in nieuwbouw en renovatie (-2,9 pct. na een daling van 1,6 pct. in 2008). De consumptieve bestedingen van de overheid, van hun kant, zijn in 2009 met 1,6 pct. toegenomen, en hun investeringen, met 7,6 pct. Over het geheel van het jaar 2009 is het volume van de uitvoer van goederen en diensten ineengestort, met een terugval van 10,8 pct., waar het nog met 1,4 pct. was gestegen tijdens het voorgaande jaar. Dit resultaat verbergt een sterk verschillend verloop tijdens het jaar: zoals de buitenlandse markten heeft de val van de uitvoer, die eind 2008 was begonnen, zich in het eerste, en, in een beperktere mate, in het tweede kwartaal verdergezet; vanaf het derde trimester hebben de uitvoer zich integendeel hersteld. Gezien het hoge gehalte aan ingevoerde goederen heeft het verloop van de uitvoer een weerslag gehad op de invoer van goederen en diensten, die een soortgelijke terugval (-11 pct.) in 2009 heeft ondervonden.
De werkgelegenheid uitgedrukt in personen heeft een nog beperkte daling in het hele jaar 2009 opgetekend, aangezien zij met een vertraging van twee tot drie kwartalen reageert op de schommelingen van de economische activiteit. Zo is de werkgelegenheid in 2009 met ongeveer 23 000 personen verminderd, nadat zij met meer dan 82 000 personen in 2008 was toegenomen. Communicatie
Nationale Bank van België n.v.
de Berlaimontlaan 14
BE-1000 BRUSSEL
tel. + 32 2 221 46 28
www.nbb.be
Ondernemingsnummer:
0203.201.340 - RPR Brussel

3
KWARTAALAGGREGATEN
BRUTO BINNENLANDS PRODUCT - ONTWIKKELINGEN IN VOLUME (voor seizoeninvloeden en kalendereffecten gezuiverde gegevens) Veranderingspercentages t.o.v.
de overeenstemmende periode van het
voorgaande jaar
de voorgaande periode
2006 I 3,1 0,6
II 2,7 0,4
III 2,8 0,8
IV 2,5 0,8
2007 I 3,0 1,0
II 3,2 0,6
III 2,8 0,5
IV 2,4 0,4
2008 I 2,0 0,5
II 1,8 0,4
III 1,1 -0,2
IV -1,5 -2,1
2009 I -3,7 -1,7
II -4,2

-0,1
III -3,2 0,7
IV -0,8 0,3
VOORNAAMSTE AGGREGATEN
(Veranderingspercentage in volume t.o.v. de voorgaande periode, voor seizoeninvloeden en kalendereffecten gezuiverde gegevens) 2008 2009
I II III IV I II III IV

1. Toegevoegde waarde
Nijverheid 0,5 0,1 -0,5 -6,3 -4,0 - 0,8 1,0 -0,5
Bouwnijverheid 1,8 -0,5 -0,1 -2,8 -2,1 0,4 0,6 0,1 Diensten 0,7 0,7 -0,1 -1,1 -1,4 0,0 0,5 0,6

2. Bestedingen
Consumptieve particuliere bestedingen (1) 0,6 0,2 0,1 -1,2 -0,6 -0,4 0,2 -0,2 Consumptieve bestedingen van de overheid 1,0 0,8 0,5 0,7 0,2 0,3 0,3 0,3 Bruto-investeringen in vaste activa 1,2 0,6 -0,9 -0,8 -2,5 0,0 -1,7 -2,4 ondernemingen 1,5 1,1 -1,0 -2,1 -3,3 -0,5 -1,7 -0,5 woongebouwen -0,5 -0,7 -0,6 -0,1 -0,7 -1,5 -0,9 -0,6 overheid 4,3 1,0 -1,1 10,0 -1,8 9,7 -4,4 -9,3
Binnenlandse vraag (exclusief voorraden) 0,8 0,4 0,0 -0,6 -0,9 -0,1 -0,2 -0,3 Voorraadwijziging (2) -0,1 0,0 0,2 -0,6 -0,6 -0,5 0,3 0,2 Uitvoer van goederen en diensten 1,7 2,4 -1,4 -9,1 -5,7 -1,1 4,3 2,4 Invoer van goederen en diensten 2,1 2,5 -0,9 -8,3 -5,8 -2,0 3,5 1,9 Netto-uitvoer van goederen en diensten (2) -0,3 -0,1 -0,4 -0,7 -0,2 0,6 0,7 0,4
3. Arbeidsmarkt
Aantal personen, totaal 0,6 0,4 0,3 0,1 -0,4 -0,3 -0,4 -0,3 (1) Inclusief instellingen zonder winstoogmerk ten behoeve van huishoudens. (2) Bijdrage tot de verandering van het bbp.
Communicatie
Nationale Bank van België n.v.
de Berlaimontlaan 14
BE-1000 BRUSSEL
tel. + 32 2 221 46 28
www.nbb.be
Ondernemingsnummer:
0203.201.340 - RPR Brussel

4
JAARAGGREGATEN
VOORNAAMSTE COMPONENTEN VAN BBP
(Veranderingspercentage in volume t.o.v. de voorgaande periode, voor seizoeninvloeden en kalendereffecten gezuiverde gegevens) 2007 2008 2009

1. Toegevoegde waarde
Nijverheid 3,2 -0,6 -9,0
Bouwnijverheid 2,2 -0,4 -3,7
Diensten 3,0 1,7 -1,7
Bbp 2,8 0,8 -3,0

2. Bestedingen
Consumptieve particuliere bestedingen (1) 1,6 1,0 -1,6 Consumptieve bestedingen van de overheid 2,6 3,3 1,6 Bruto-investeringen in vaste activa 5,7 3,8 -4,5
ondernemingen 8,7 6,1 -6,4
woongebouwen -0,8 -1,6 -2,9
overheid 3,6 3,4 7,6
Binnenlandse vraag (exclusief voorraden) 2,7 2,2 -1,5 Voorraadwijziging (2) 0,2 -0,2 -1,0
Uitvoer van goederen en diensten 4,4 1,4 -10,8
Invoer van goederen en diensten 4,4 2,7 -11,0
Netto-uitvoer van goederen en diensten (2) 0,2 -1,0 0,0
3. Arbeidsmarkt
Aantal personen, totaal 1,6 1,9 -0,5
(1) Inclusief instellingen zonder winstoogmerk ten behoeve van huishoudens. (2) Bijdrage tot de verandering van het bbp.
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
-5

-4

-3

-2

-1
0

1

2

3

4

5

6

-35

-25

-15

-5
5
15
Kwartaalrekeningen, veranderingspercentage van het bbp in volume t.o.v. het overeenstemmende kwartaal van het voorgaande jaar, gegevens gecorrigeerd voor kalendereffecten (linkerschaal) Synthetische conjunctuurcurve van de NBB, seizoengezuiverde brutogegevens (rechterschaal) Synthetische conjunctuurcurve van de NBB, afgevlakte gegevens (rechterschaal) Bbp en conjunctuurverloop