Senternovem
11-03-2010 | Lokale productie duurzame energie
"Gemeenten hebben momentum gecreëerd"
Dit is het derde deel van een drieluik over lokale gemeentelijke
initiatieven op het gebied van energieproductie. Dit laatste luik
belicht het thema vanuit het perspectief van de Interdepartementale
Programmadirectie Energietransitie (IPE).
Juli vorig jaar werden aan minister Van der Hoeven van het ministerie
van Economische Zaken Kamervragen gesteld over lokale gemeentelijke
initiatieven op het gebied van duurzame energieproductie. Aanleiding
voor deze vragen was onder meer een artikel in het NRC "De gemeente
maakt de groene stroom zelf". Het leek een trend te worden: steeds
meer gemeenten dachten na over het oprichten van een eigen lokaal
energiebedrijf om zo in te spelen op de behoefte aan duurzame energie.
Hoe heeft die trend zich het afgelopen jaar ontwikkeld? Een gesprek
met Heleen Koopal van de interdepartementale Programmadirectie
Energietransitie.
De eerste vraag die je eigenlijk moet stellen is waar het om gaat als
een gemeente een eigen energiebedrijf opzet, benadrukt Koopal. "Gaat
het dan over de productie van energie, of ook over de distributie en
exploitatie richting consument. Afhankelijk van het speelveld is
verschillende wet- en regelgeving aan de orde. Zodra een gemeente
bijvoorbeeld financieel participeert (en ook bij een subsidie is dat
het geval) dan is er over het algemeen al sprake van staatssteun en
vanaf twee ton beoordeelt Brussel of dat toelaatbaar is of niet. Dat
maakt het veel ingewikkelder dan wanneer een gemeente puur stimulerend
en faciliterend optreedt. Daarnaast is het ook van belang gas,
elektriciteit en warmte van elkaar te onderscheiden, want voor elk
geldt weer andere regelgeving. Dat maakt het complex om een eigen
energiebedrijf op te zetten."
Groter accent op stimuleren van lokale initiatieven
De ambities van gemeenten om klimaatneutraal te worden zijn
onverminderd groot. Dat is een trend die zeker doorzet, zegt Koopal.
"Maar gemeenten zijn zich er veel bewuster van geworden dat bij het
opzetten van een eigen energiebedrijf veel komt kijken. Het
kennisniveau is enorm toegenomen. En wat je ziet is dat waar veel
gemeenten in eerste instantie riepen: we gaan een eigen lokaal
energiebedrijf oprichten, gemeenten nu vooral ook kijken hoe ze lokale
initiatieven van andere partijen kunnen stimuleren en nadenken over de
rol die ze daarbij kunnen vervullen. Die rol hoeft niet per definitie
te zijn dat ze zelf de touwtjes in handen nemen."
Rol markt essentieel bij opschaling
Dat gemeenten het onderwerp van lokale productie van duurzame energie
omarmd hebben, heeft naar het idee van Koopal een heel belangrijke rol
gespeeld in het momentum dat is gecreëerd: "Het heeft ook de
traditionele energieleveranciers als het ware 'uit de tent gelokt' om
veel serieuzer na te denken over decentrale duurzame energieopwekking
en over de vraag hoe dat mogelijk is binnen een rendabel
businessmodel. Dat vind ik echt opvallend. Voor gemeenten is het
natuurlijk erg interessant om die beweging te zien: zij kunnen
vervolgens naar mogelijkheden zoeken om samen op te trekken. Dat is
absolute winst; ik denk dat er in de publiek-private sfeer heel veel
mogelijk is. Het gaat er om dat het niet bij een mooi voorbeeldproject
in een bepaalde gemeente blijft, maar dat projecten herhaald kunnen
worden in andere gemeenten, steden en regio's. En bij die opschaling
is de rol van de markt naar mijn overtuiging essentieel."
Op 14 en 15 april vind een congres plaats over het opzetten van lokale
duurzame energiebedrijven. Meer informatie hierover vindt u op
de website van het congres.
Wijzigingsdatum | 10-03-2010