Crisis slaat gat van 3 miljard in gemeentelijke financiën
12/03/2010 08:59
VNG
Recent onderzoek wijst uit dat gemeenten een financiële strop hebben geleden van bijna 1.800 miljoen euro in 2009 en ruim 1.300 miljoen euro in 2010. Ook ingeval de economie weer aantrekt zou dit op termijn een structureel gat van ten minste 500 miljoen euro betekenen. Dit is één van de resultaten van een eerste inventarisatie door het onderzoeksinstituut Coelo (Rijksuniversiteit van Groningen) naar de gevolgen van de economische recessie voor gemeenten in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.
De VNG heeft het COELO de opdracht gegeven onderzoek te doen naar de gevolgen van de economische crisis voor de eigen inkomsten en uitgaven van gemeenten in 2009 en 2010. Tevens is onderzocht welke maatregelen gemeenten in dit verband hebben genomen. Directe effecten via de rijksbegroting - verlagingen van de algemene uitkeringen of specifieke uitkeringen - vielen buiten de scope van het onderzoek.
Uit de door 174 gemeenten ingevulde enqu(ee)te wordt duidelijk dat de financiële strop voor circa een kwart wordt veroorzaakt door oplopende eigen uitgaven. Het leeuwendeel is echter het gevolg van tegenvallende inkomsten, vooral uit de grondexploitatie. De impact van de grootste financiële tegenvallers concentreren zich bij de grotere gemeenten.
Alhoewel de bestaande tegenvallers bij grondexploitatie en de verlening van bouwvergunningen deels kunnen worden terugverdiend bij een opverende economie, slaat de recessie op termijn een structureel gat van ten minste 500 miljoen euro in de gemeentefinanciën.
Uit het onderzoek komt ook naar voren dat gemeenten gehoor hebben gegeven aan de oproep om zoveel mogelijk investeringen naar voren te halen. In totaal betreffen de naar voren gehaalde investeringen ruim 1 miljard euro, namelijk 271 miljoen euro in 2009 en 755 miljoen euro in 2010.
Het rapport "Financiële gevolgen van de recessie voor de eigen inkomsten en uitgaven van gemeenten" is te vinden op www.coelo.nl en op www.vng.nl/bezuinigen.
Den Haag, 12 maart 2010