VU medisch centrum
Publicatie in British Medical Journal
Minder vrouwen met baarmoederhalskanker bij invoering HPV-thuistest
12 maart 2010
Een test waarmee vrouwen thuis zelf een onderzoekje kunnen doen om te
kijken of ze baarmoederhalskanker hebben, is een goed uitvoerbaar en
effectief middel om de dekkingsgraad van het bevolkingsonderzoek te
verhogen. Als de HPV-thuistest standaard wordt aangeboden aan vrouwen
die niet reageren op de uitnodigingen van het reguliere
bevolkingsonderzoek, kan het aantal vrouwen met baarmoederhalskanker
met zeker 100 gevallen afnemen. Dit blijkt uit onderzoek van VU
medisch centrum dat vandaag in het vooraanstaande medische tijdschrift
British Medical Journal wordt gepubliceerd.
Ruim de helft van het aantal baarmoederhalskankers wordt aangetroffen
bij vrouwen die niet deelnemen aan het reguliere bevolkingsonderzoek.
"In Nederland zijn er nu nog jaarlijks 600 a 700 vrouwen die
baarmoederhalskanker krijgen en zo'n 230 vrouwen komen zelfs te
overlijden. Voor vrouwen die, om welke reden dan ook, geen uitstrijkje
willen laten doen, is alleen de thuistest een manier om zich toch op
baarmoederhalskanker te laten testen," aldus patholoog professor Chris
Meijer, leider van het onderzoeksteam van het VU medisch centrum.
Het onderzoek
Het onderzoek dat nu in het British Medical Journal is beschreven, is
gedaan onder zo'n 28.000 vrouwen in Noord-Holland en Flevoland. Deze
vrouwen, tussen de 30 en 60 jaar, hadden eerder al twee keer niet
gereageerd op de oproep om een uitstrijkje te laten maken. Van de
vrouwen die een thuistest kregen toegestuurd deed 27,5% de test en
stuurden deze naar VUmc voor de uitslag. Een significant hoger aantal
dan bij de controlegroep, die nogmaals werd uitgenodigd voor een
traditioneel uitstrijkje, waarop 16,6% van de vrouwen reageerde.
Bij de vrouwen die de thuistest terugstuurden werden meer ernstige
voorstadia en baarmoederhalskanker gevonden dan bij vrouwen die wel
meededen aan het reguliere bevolkingsonderzoek. Wanneer deze vrouwen
bovendien ook niet hadden deelgenomen aan de eerdere ronde van het
bevolkingsonderzoek, was het risico op ernstige voorstadia zelfs ruim
twee keer hoger dan bij de groep die vijf jaar eerder wel een
uitstrijkje had laten maken.
Redenen om niet deel te nemen aan bevolkingsonderzoek
Alle vrouwen tussen de 30 en 60 jaar krijgen elke vijf jaar een
uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker.
Van deze vrouwen verschijnt zo'n 25% niet. Een gedeelte komt niet om
hele legitieme redenen, bijvoorbeeld omdat de baarmoeder is verwijderd
of omdat de vrouw zwanger is. Maar bij een groot aantal vrouwen spelen
waarschijnlijk andere oorzaken een rol om niet naar de huisarts te
gaan voor de test; zoals schaamte, ongemak, angst of tijdgebrek. Juist
bij deze groep wordt vaker baarmoederhalskanker geconstateerd.
Werking HPV-test
De HPV-test, waarbij vrouwen zelf materiaal uit de vagina afnemen en
opsturen naar het lab, kijkt naar de aanwezigheid van het Humaan
Papilloma Virus dat baarmoederhalskanker veroorzaakt. Daardoor spoort
deze test eerder voorstadia van baarmoederhalskanker op dan het
traditionele uitstrijkje waarbij celafwijkingen worden onderzocht.