Datum 16 maart 2010 2010Z03668
Onderwerp kamervragen
-
Geachte voorzitter,
Hierbij beantwoord ik de vragen van het lid Van der Ham over vervuilde lucht in
vliegtuigen.
1. Wat is uw reactie op de bevindingen van het programma Zembla inzake de
vervuiling van lucht in vliegtuigen?
1. Het fenomeen van slechte luchtkwaliteit in vliegtuigcabines waar Zembla over
bericht is landelijk en internationaal al jaren bekend. Er lopen diverse
onderzoeken naar maar een sluitende verklaring is nog niet gevonden. De
Inspectie verkeer en waterstaat (verder: de Inspectie) is op de hoogte en heeft
sinds 2008 volop aandacht voor deze problematiek. Daarbij is het beeld ontstaan
dat het om een weerbarstig probleem gaat met een diversiteit aan oorzaken,
waarvan olielekkage er slechts één is. Er is mij geen veiligheidsprobleem gebleken
dat maatregelen zouden vergen van overheidszijde.
2. Hoe beoordeelt u de klacht dat bij KLM er te weinig aandacht zou zijn voor
incidenten (`crew dizzy') met vervuilde lucht?
2. Ik vind deze klacht onterecht. Het is mij bekend dat KLM diverse onderzoeken
naar vervuilde lucht heeft uitgevoerd, waaronder een geuronderzoek, onderzoek
naar vetzuursamenstelling van oliesoorten, luchtkwaliteitmetingen op de grond
en in de lucht en onderzoek van de luchtfilters. Naar aanleiding van deze
onderzoeken heeft KLM meerdere maatregelen genomen, zoals vervanging van de
motorolie en modernisering van de vloot.
3. Bent u bekend met het verschijnsel van olielekkages in motoren (`bleed air'),
die vervuilde lucht opleveren in de vliegcabines?
3. Ja. Het gevolg van het ontwerp van de meeste soorten olieafdichtingen in
turbinemotoren en bleed air componenten, is dat ze een minieme hoeveelheid olie
kunnen doorlaten in de motorluchtstroom. Bij normaal gebruik kan een zeer
kleine fractie van de doorgelaten olie in de bleed air terechtkomen. Indien
olieafdichtingen gaan lekken kan een grotere hoeveelheid olie in de
a
agina 1 van 3
P
motorluchtstroom terechtkomen. Dit is in de afgelopen twee jaar één maal
Datum
aantoonbaar voorgekomen.
Ons kenmerk
4. Is het waar dat er geen metingen worden gedaan/getest wordt op het zich VENW/IVW-2010/3016
voordoen van dit verschijnsel?
4. Er worden wel metingen gedaan, zie het antwoord op vraag 2. Verder loopt op
dit moment een onderzoek naar de luchtkwaliteit in de vliegtuigcabine dat in
opdracht van de Engelse autoriteiten door Cranfield University wordt uitgevoerd.
Als onderdeel van het onderzoek worden metingen uitgevoerd in de
vliegtuigcabine. Het onderzoek is complex en loopt al enkele jaren. De publicatie
van de onderzoeksresultaten wordt in april van dit jaar verwacht.
5. Wat zijn de lichamelijke effecten van blootstelling aan `bleed air'? In hoeverre
kunnen (neurologische) klachten optreden, die het werk van piloten kunnen
beïnvloeden? Kunnen die klachten van dien aard zijn dat deze het functioneren
van de piloten onaanvaardbaar aantasten?
5. Als de `bleed air' niet verontreinigd is, ontstaan er geen lichamelijke klachten.
Als deze wel verontreinigd is, dan kunnen klachten ontstaan zoals irritatie van
ogen en luchtwegen. Er ontstaan geen acute neurologische klachten die het werk
van de piloten kunnen beïnvloeden.
6. Hoe luidt uw reactie op het verwijt dat incidenten worden verzwegen? Wat is
uw reactie op het verwijt dat de cijfers rond luchtkwaliteit-incidenten niet geheel
correct zijn, en dat het 'wet socks' probleem veel vaker voorkomt dan uit de
cijfers blijkt?
6. Een `wet sock smell' probleem wordt als incident aan de Inspectie gemeld als
het een operationele onderbreking, defect, fout of andere onregelmatigheid
betreft, waardoor de vliegveiligheid wordt of kan worden beïnvloed. Deze
beoordeling wordt gedaan door de bemanning. Wanneer er een vieze lucht hangt
in een vliegtuig, zonder dat de vliegveiligheid in het geding is, wordt dit als een
technische klacht geregistreerd in het `Aircraft Technical logbook' (ATL). Deze
klachten worden in het algemeen niet aan de Inspectie gemeld, hetgeen ook geen
verplichting is. De klacht wordt technisch afgehandeld door een daartoe erkend
onderhoudsbedrijf. De Inspectie voert steekproefsgewijs toezicht uit op de
effectiviteit van het systeem voor het afhandelen van deze klachten door de
luchtvaartmaatschappij, zonodig kan de Inspectie technische gegevens opvragen.
De Inspectie heeft geen reden om te veronderstellen dat incidenten worden
verzwegen.
7. Acht u de inspecties van de Inspectie van Verkeer en Waterstaat voldoende om
problemen op tijd te kunnen ondervangen? Acht u de steekproefsgewijze manier
van inspecteren afdoende?
7. De Inspectie kan naar aanleiding van geconstateerde trends vanuit de
meldingen aan de Inspectie vragen stellen aan de betrokken partijen om te
verifiëren of het onderzoek en de daaruit volgende maatregelen voldoende
effectief zijn om incidenten in de toekomst te voorkomen.
Als het onderzoek door partijen niet adequaat wordt uitgevoerd, kan de Inspectie
zelf een onderzoek instellen. Dit is vooralsnog niet nodig. Ik acht de
steekproefsgewijze manier van inspecteren door de Inspectie voldoende effectief.
agina 2 van 3
P
Datum
8. Hoe beoordeelt u het verwijt dat KLM niet snel genoeg vliegtuigen met
afwijkingen uit de vaart haalt ter reparatie? Wat zijn de problemen bij andere Ons kenmerk
luchtvaartmaatschappijen? VENW/IVW-2010/3016
8. Na het optreden van een `wet socks' klacht wordt op het toestel een specifieke
inspectie uitgevoerd. Indien noodzakelijk worden reparaties op het vliegtuig
uitgevoerd. Volgens internationale regels/wetgeving mag een toestel pas weer
ingezet worden in de operatie als het technisch logboek (ATL) is afgetekend.
KLM handelt volgens deze procedure.
Door andere luchtvaartmaatschappijen zijn nog geen soortgelijke klachten gemeld
aan de Inspectie.
9. Bent u bereid onderzoek te doen naar de kwestie rond vervuiling van lucht in
vliegcabines?
9. Ik wil eerst het onderzoeksrapport van Cranfield University afwachten over de
luchtkwaliteit in de vliegtuigcabine. Dit is een door de Engelse autoriteiten
opgedragen onderzoek naar de vervuiling van lucht in vliegcabines, dat reeds
jaren loopt (zie antwoord op vraag 4).
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
ir. Camiel Eurlings
agina 3 van 3
P
Ministerie van Verkeer en Waterstaat