Ingezonden persbericht




PERSBERICHT

16 maart 2010

Onder strikt embargo tot dinsdag 16 maart 00:01 uur

DALING HUURPRIJZEN BEDRIJFSRUIMTE DOOR ZWAKKE WERELDWIJDE VRAAG NAAR CONSUMENTENGOEDEREN


* Londen Heathrow is 's werelds duurste bedrijfsruimtelocatie, gevolgd door Tokio en Hongkong
* Sterkste daling van huurprijzen in Azië/Oceanië; Zuid-Amerika is de meest bestendige regio

Na een ongekende daling in de vraag naar consumentengoederen tijdens de wereldwijde recessie, daalden de huurprijzen van bedrijfsruimte in 2009 gemiddeld met 5,5%. Deze wereldwijde maatstaf voor economische prestaties, jaarlijks gepubliceerd in het rapport Industrial Space Across the World van Cushman & Wakefield, laat zien dat er voor het eerst in de 15-jarige geschiedenis van het rapport in elke regio van de wereld sprake was van dalende huurprijzen

De huurprijzen van bedrijfsruimte zijn een belangrijke indicator van de stand van de economie en zijn onlosmakelijk verbonden met de vraag naar industriële productie en de vraag naar consumentengoederen. Hoewel 2009 een duidelijke daling liet zien, waren er tegen het einde van het jaar tekenen van stabilisatie. Cushman & Wakefield verwacht dat er tegen het einde van 2010 weer in beperkte mate huurstijgingen zullen optreden. De omvang van deze stijgingen is afhankelijk van de snelheid waarmee de wereldwijde exportactiviteit zich herstelt.

2 per jaar. Hongkong nam de derde positie in met ¤ 146 per m2 per jaar.

's Werelds duurste bedrijfsruimtelocaties 2010

(Bron: Cushman & Wakefield)

Positie 2009

Positie 2010

Locatie

Land

Huisvestingslasten per m2 per jaar (EUR)

Huisvestingslasten per ft2 per jaar (USD)


1


1

Londen Heathrow

Groot-Brittannië

200,28

26,67


2


2

Tokio

Japan

151,73

20,03

9


3

Hongkong

China

145,89

19,41


4

4

Genève

Zwitserland

139,15

18,35

8


5

Oslo

Noorwegen

135,00

17,96


6

6

Helsinki

Finland

132,00

17,56

3


7

Dublin

Ierland

129,00

17,17

11


8

Parijs

Frankrijk

115,00

15,31

12


9

Stockholm

Zweden

107,80

14,37

18


10

Sydney

Australië

92,83

12,36

Er waren wereldwijd een beperkt aantal locaties waar huurprijsstijgingen werden geregistreerd, met name door een tekort aan beschikbare ruimte in het topsegment of dankzij de recessiebestendigheid van bedrijsruimtes, die minder te lijden hebben onder de economische neergang. Twee locaties in India, Gurgaon in New Delhi en Chakan in Pune, lieten met 16,7% respectievelijk 15,4% de sterkste huurstijgingen zien.

's Werelds best presterende bedrijfruimtelocaties in 2009

(Bron: Cushman & Wakefield)

Positie 2010

Locatie

Land

Huurstijging


1

New Delhi - Gurgaon

India

16,7%


2

Pune - Chakan

India

15,4%


3

Rio de Janeiro

Brazilië

10,3%


4

Calabarzon

Filippijnen

8,3%


5

Oslo

Noorwegen

8,0%


6

Ottawa

Canada


7,3%

7

Petaling Jaya

Maleisië

5,9%


8

Warschau

Polen

5,0%


9

Montréal

Canada

4,3%


10

Sào Paulo

Brazilië

3,7%

Europa

Op de Europese markt was sprake van sterke verschillen in de huurontwikkeling tussen West-Europa, waar de daling slechts 3% bedroeg, en Centraal- en Oost-Europa, waar de huurprijzen met meer dan 12% daalden. In de Baltische staten Letland, Litouwen en Estland daalden de huren met meer dan 30% en grote industriële naties zoals Rusland en Oekraïne werden geconfronteerd met dalingen van 21% respectievelijk 22%. Met een daling van 20% boekte Ierland de sterkste daling in de regio West-Europa.

Nederland

De Nederlandse bedrijfsruimtemarkt heeft een moeilijk jaar achter de rug. De vraag naar bedrijfsruimte is in 2009 sterk afgenomen en de markt werd gedomineerd door huurverlengingen en consolidatie van bedrijfsactiviteiten.

Modern vastgoed op de logistieke hotspots blijft onder gebruikers het meest in trek. Desondanks is ook op deze logistieke hotspots het aanbod het afgelopen jaar toegenomen. De verwachtingen zijn echter wel dat dit moderne vastgoed snel zal worden opgenomen zodra de markt weer aantrekt.

De tophuur in Nederland is ¤ 85,- per m'/per jaar en wordt op de logistieke hotspot Schiphol gerealiseerd. Het afgelopen jaar stonden de huurprijzen onder druk en speelden incentives een belangrijke rol. De verwachtingen zijn dat de incentives voor moderne logistieke complexen als eerste zullen afnemen zodra de (internationale) goederenstromen significant verbeteren. Na deze afname van incentives zullen de huurprijzen op de logistieke hotspots stabiliseren.

Noord- en Zuid-Amerika

De huren in Zuid-Amerika bleken wereldwijd het best bestand tegen de recessie en daalden gemiddeld met slechts 0,1%. Belangrijke locaties in Sào Paulo en Rio de Janeiro in Brazilië zagen de huren zelfs stijgen. Deze twee steden bezetten nu de tweede en derde positie in de regio Noord- en Zuid-Amerika. Ottawa (Canada) is nu de duurste locatie met totale huisvestingslasten van ¤ 91 per m2 per jaar, eeen stijging van 7% ten opzichte van het vorige jaar. Ottawa heeft de toppositie overgenomen van San Francisco Peninsula in de Verenigde Staten, dat met een gemiddelde huurprijsdaling van 8% is gezakt naar de vijfde plaats in deze regio.

Azië/Oceanië

Azië/Oceanië was de regio met de hoogste gemiddelde daling; 6,4%. De huren daalden binnen deze regio het sterkst in Australië (17%) en Singapore (16%). Tokio blijft de duurste locatie in Azië/Oceanië, ondanks een gemiddelde huurprijsdaling van 13% in het afgelopen jaar. De belangrijkste economische aanjagers in de regio, India en China, werden beide geconfronteerd met huurprijsdalingen van 8% ten gevolge van een afnemende exportvraag en een lagere industriële productie. Vanwege een tekort aan toplocaties was er daarentegen sprake van huurstijgingen in Indonesië (3%), Maleisië (6%) en de Filippijnen (8%)

Barrie David, senior research analyst bij Cushman & Wakefield, verklaarde: "Een herstel van de export en een toenemende productie hebben eind 2009 in veel locaties een impuls gegeven aan de vraag. De komende maanden zal de activiteit naar verwachting nog verder toenemen. De vooruitzichten voor 2010 zijn zonder meer positiever en een aanhoudend herstel van de wereldeconomie tegen het einde van het jaar zal gepaard gaan met een duurzaam herstel van de wereldwijde huurpijzen"

John Siu, General Manager Hong Kong en Zuid-China van Cushman & Wakefield, zegt: "De huurprijsstijging van bedrijfsruimte in Hongkong in de afgelopen zes tot twaalf maanden werd vooral gedreven door de sterke vraag van eindgebruikers en logistieke dienstverleners naar hoogwaardige bedrijfsruimten als gevolg van het geleidelijke herstel van de economie en de toename van import- en exportvolumes. We krijgen nu steeds meer vraag van overzeese gebruikers, die geïnteresseerd zijn in het opzetten van nieuwe distributiecentra in Hong Kong voor hun Asia-Pacific markten. Daarnaast is er een sterke vraag van huurders uit de bancaire en IT sectoren hoogwaardige bedrijfsruimte zoeken voor het bouwen van hun datacenterfaciliteiten.

Wij denken dat de huurprijzen van bedrijfsruimte in Hong Kong de komende 12 tot 18 maanden met 10 tot 15% zullen stijgen. The Interlink, een gloednieuw 2,4 miljoen ft2. modern gebouw dat begin 2012 opgeleverd zal moeten zijn, zal waarschijnlijk tegemoet komen aan de toenemende vraag in de markt."

/EINDE



Ingezonden persbericht