Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Eindelijk een vleugje lente
17 maart 2010 - Woensdag werd lokaal al 15 graden gemeten, donderdag belooft het nog zachter te worden. Sinds 21 november, bijna vier maanden geleden, is de temperatuur niet meer boven de 15 graden gekomen. Alleen daar waar de lucht over grote wateroppervlakten wordt aangevoerd, zoals het gebied rond het IJsselmeeer en de Wadden blijft de temperatuur nog wat achter.
De krokuszon staat in volle bloei terwijl hij rond deze tijd in 2008 al volledig was uitgebloeid (foto: Jacob Kuiper, Steenwijk) De krokuszon staat in volle bloei terwijl hij rond deze tijd in 2008 al volledig was uitgebloeid (foto: Jacob Kuiper, Steenwijk) Helemaal blauw wordt de lucht ook donderdag niet maar de lentezon komt er wel bij. Helaas is de voorbode van de lente maar van korte duur. Vanaf vrijdag nemen de regenkansen weer toe en ook de wind trekt aan. De temperaturen blijven echter nog aardig op niveau.

Bewolkte sterrenkijkdagen
Bewolking en regen die voor komende weekeinde worden verwacht zijn niet gunstig voor de landelijke sterrenkijkdagen die vanaf vrijdag plaatsvinden. Misschien dat het soms even opklaart maar de bewolking overheerst komend weekeinde.

Landelijke sterrenkijkdagen 19-21 april 2010
Landelijke sterrenkijkdagen 19-21 april 2010
Op zo'n 70 plaatsen door heel Nederland is jong en oud welkom om een blik door een telescoop te werpen. Op verschillende plaatsen worden lezingen gehouden en zijn exposities te zien. De landelijke coördinatie van de sterrenkijkdagen is in handen van Stichting De Koepel in Utrecht. Ook de Utrechtste sterrenwacht de Sonnenborgh, waar De Koepel is gehuisvest, organiseert dit weekeinde tal van activiteiten. Hier is ook een tentoonstelling te zien over de eerste jaren van het KNMI, dat zijn activiteiten 1854 op de Sonnenborgh begon (Meer informatie over de landelijke sterrenkijkdagen en de Sonnenborgh onder Externe links).

Astronomische lente
Op de eerste dag van lente en herfst duren dag en nacht overal even lang (Foto: Meteosat MSG)
Op de eerste dag van lente en herfst duren dag en nacht overal even lang (Foto: Meteosat MSG)

Voor de sterrenkundigen valt er nog meer te beleven dit weekeinde. Op zaterdag 20 maart om 18.32 uur begint de astronomische lente: de zon staat dan precies boven de evenaar. Die begindatum valt niet altijd op de 21e van de maand, zoals vaak wordt gedacht. Sterker nog, de komende decennia begint de astronomische lente vrijwel ieder jaar op 20 maart. De seizoensindeling is gebaseerd op de stand van de aarde ten opzichte van de zon. De seizoensverschillen vinden hun oorzaak in de schuine stand van de as waar de aarde om draait. Hierdoor komt de zon op het noordelijk halfrond in de zomer hoger boven de horizon dan in de winter. De zon schijnt in de zomer dan ook langer dan in de winter. Dag en nacht duren op de eerste lentedag overal ter wereld vrijwel even lang.

Voor de weerkundigen staat de lente al sinds 1 maart op de kalender. De meteorologen gebruiken om praktische redenen een andere seizoensindeling. Die indeling stamt uit de achttiende eeuw. De Societas Meteorologica Palatina, een van de eerste internationale weerorganisaties besloot in 1780 om drie kalendermaanden als één seizoen te beschouwen.

---

Landelijke sterrenkijkdagen 19-21 april 2010
Eerste uitgave: 16-03-10