UMC Utrecht


Zuurstoftekort baby's beter opspoorbaar

Via een eenvoudige methode is bij te vroeg geboren baby's doorlopend het zuurstofgehalte in de hersenen te meten. Kinderartsen kunnen daardoor sneller ingrijpen bij zuurstofgebrek en daardoor mogelijk hersenschade voorkomen. Kinderarts Petra Lemmers laat dat zien in haar proefschrift. Zij promoveert op 18 maart aan het UMC Utrecht.

In haar onderzoek gebruikte Lemmers een techniek bekend als `nabij-infrarood spectroscopie'. Een sensor op het hoofd van baby's meet via infrarood licht het zuurstofgehalte in het hersenweefsel. Tot nu wordt bij deze baby's door middel van een bandje aan de hand of voet het zuurstofgehalte in het bloed gemeten, dus niet speciaal in de hersenen. Het is een voordeel om het zuurstofgehalte rechtstreeks in de hersenen te meten, omdat daar zuurstoftekort het schadelijkst is. Bij hartoperaties bij oudere kinderen en volwassenen wordt deze hersenmeting soms al toegepast.

Lemmers onderzocht de bruikbaarheid bij te vroeggeboren kinderen op de neonatale intensive care unit van het WKZ/UMC Utrecht. De afgelopen jaren volgde zij zo'n vierhonderd kinderen met de nieuwe methode. Van deze kinderen werd standaard ook hartslag, bloeddruk en ademhaling in de gaten gehouden. Dankzij de nieuwe methode kan bij te vroeggeborenen met een dreigend zuurstoftekort in de hersenen direct ingegrepen worden door bijvoorbeeld de bloeddruk te verhogen of de beademing aan te passen.

Een veel voorkomend probleem bij deze te vroeggeboren kinderen is het openblijven van de ductus van Botalli. Een bloedvat bij het hart dat zich na de geboorte hoort te sluiten. Hierdoor gaat er teveel bloed naar de longen en te weinig naar het lichaam, wat kan leiden tot een verlaagd zuurstofgehalte in de hersenen. De behandeling bestaat uit medicijnen of een operatie. Meting van het zuurstofgehalte in de hersenen helpt om dit probleem in een vroeg stadium op te sporen. De meting van het hersenzuurstofgehalte kan vervolgens ook laten zien of de therapie effect heeft.

"De methode is praktisch zeer bruikbaar", stelt Lemmers. "Ik verwacht dat de zuurstofmeting van hersenweefsel op termijn standaard zal worden bij de zieke pasgeborene."

De helft van te vroeg geboren kinderen krijgt op latere leeftijd te maken met ontwikkelings¬problemen. Hersenschade door zuurstoftekort ligt daar vaak aan ten grondslag. Het gaat om kinderen die na 24 tot 32 weken zwangerschap ter wereld komen (een normale zwangerschap duurt 40 weken). De helft daarvan blijkt bijvoorbeeld op tweejarige leeftijd een motorisch IQ van minder dan 85 te hebben.