Radboud Universiteit Nijmegen


Vrijwilligerswerk doen we toch vooral voor onszelf

Datum bericht: 17 maart 2010

Duizenden mensen doen dit weekend mee aan NL DOET, een grote vrijwilligersactie in heel Nederland. Volgens Jan Derksen, hoogleraar Klinische psychologie, doen we vrijwilligerswerk toch vooral voor onszelf. âWe zijn narcistischer geworden. We oriënteren ons meer op ons eigen belang dan op dat van anderen. Dat wordt niet anders door een dag als NL DOET. Dat is een leuk gebaar, voelt goed, dempt het (latente) schuldgevoel van mensen met sterke narcistische trekken, maar het lost structureel gezien niets op.'

Een beter mens word je er volgens Derksen niet van, het geeft wel een goed gevoel. Zeker als je dit met een groep doet: 'We zijn kuddedieren, voelen ons het best in een groep. Verbinding met en hechting aan anderen hebben we nodig voor overleving. Alleen blijven we nergens. Mensen genieten ervan iets massaal te doen, daar kunnen ze emoties in kwijt, het schept emotionele helderheid in een verder erg complexe wereld waarin we die emoties niet zo goed kwijt kunnen.'

Vrijwilligersdag moet vaker
Veel mensen doen dit soort dingen in deze tijd toch vooral voor zichzelf. Derksen: 'Ze vegen hun straatje schoon, creëren het gevoel dat ze bijdragen aan de gemeenschap. Vroeger gingen de katholieken biechten, dat gaf ook een gevoel van bevrijding, nu brengen we dit offer.' Jan Derksen vindt het goed dat het gebeurt, maar het moet veel vaker. 'Dan wordt het onderdeel van ons gedrag en krijgt het wel invloed. Kortom: één dag per maand, twaalf dagen per jaar. Dan gaat het ergens over, dan ga je er ook iets bij voelen. Zo oriënteer je je structureel meer op de ander en dan bied je wel tegenwicht tegen ons uit de hand gelopen narcisme.'