Stadsdeel Amsterdam Centrum
Aan Jeanine van Pinxteren
Amsterdam, 17 maart 2010
Beste Jeanine,
Gisteravond verzocht je mij mijn licht te laten schijnen over de mogelijkheden om te komen tot
een coalitie voor stadsdeel Centrum. Dat doe ik graag en ik bericht je als volgt.
Verkiezingen laten nieuwe verhoudingen zien en maken zichtbaar welke verschuivingen daaraan
ten grondslag liggen. In stadsdeel Centrum zijn de verschuivingen duidelijk. D66 is de eclatante
overwinnaar, maar ook GroenLinks boekt forse winst. Aangezien tussen beide partijen ook sprake
is van een duidelijke verwantschap op verschillende themas, ligt het voor de hand de combinatie
van beide partijen als uitgangspunt te nemen bij het vormen van een coalitie.
GroenLinks was na de besprekingen van afgelopen dinsdag nog onvoldoende ervan overtuigd dat
die verwantschap de komende bestuursperiode ook in stadsdeel Centrum tot een werkbare
relatie kan leiden. Die overtuiging is in het gesprek van vandaag tussen GroenLinks en D66 wel
gekomen. In het gesprek hebben partijen geconstateerd dat er op velerlei thema s een goede
basis is voor samenwerking en dat het zaak is actief en met respect voor elkaars standpunten het
gesprek aan te gaan. Beide partijen zien dat gesprek met vertrouwen tegemoet.
GroenLinks en D66 beschikken over een meerderheid in de stadsdeelraad en zouden een coalitie
kunnen vormen. Dat zou echter niet de voorkeur moeten hebben, aangezien die meerderheid
minimaal is. Gezien de uitdagingen waar het stadsdeel voor staat en in het licht van de aandacht
die stadsdeel Centrum zal blijven genereren, is het gewenst dat een coalitie over een breder
draagvlak kan beschikken. Ook is van belang de wens te komen tot een vernieuwing in de
bestuurscultuur, tot uiting komend in de ambitie een akkoord op hoofdlijnen te sluiten en meer
ruimte te maken voor debat en besluitvorming in de stadsdeelraad. Een minimale meerderheid
wil in een coalitie nog wel eens leiden tot de neiging de gelederen vooral gesloten te houden,
hetgeen zondermeer haaks zou staan op de gewenste cultuurverandering.
Een coalitie van drie partijen heeft, gezien het voorgaande, de voorkeur. Welke partij zou daarin,
naast GroenLinks en D66, een rol moeten spelen? De te vormen coalitie dient de
verkiezingsuitslag recht te doen en bestaat bij voorkeur uit partijen die kunnen komen tot een
programmatische eenheid. Zoals hierboven reeds gememoreerd, maakt een verkiezingsuitslag
verschuivingen èn verhoudingen zichtbaar. De verschuiving is in de besprekingen tot op heden
gekarakteriseerd als richting liberaal. De verhoudingen van de partijen onderling laat zien dat
stadsdeel Centrum ondanks deze verschuiving nog steeds een meerderheid kent die zich als links
laat omschrijven.
In het licht van het bovenstaande kom ik tot de conclusie dat het voor de hand ligt om een
coalitie van GroenLinks, D66 en PvdA verder te onderzoeken. Een dergelijke coalitie brengt zowel
liberaal als links tot uitdrukking. Gezien de besprekingen tot op heden moet het zeer wel
mogelijk zijn om met deze drie partijen te komen tot een gezamenlijk programma. De PvdA heeft
in de besprekingen de wens te komen tot een andere bestuurscultuur in stadsdeel Centrum
duidelijk onderschreven. Op in het oog springende punten als horeca, bezuinigingen en
(langzaam) verkeer en parkeren zal het zeker mogelijk zijn te komen tot een vergelijk. Wel
voorzie ik enige discussie op het onderwerp 1012, maar programonderhandelingen zijn er voor
om tot compromissen te komen.
De VVD en SP vallen af. Respect en erkentelijkheid voor hun constructieve opstelling in de tot op
heden gevoerde gesprekken, brengen met zich mee dat ik kort in ga op de redenen daarvoor. De
VVD heeft aangegeven op punten bereid te zijn tot compromissen, teneinde te komen tot de
vorming van een coalitie. Dat neemt evenwel niet weg, dat een coalitie van GroenLinks, D66 en
VVD minder recht zou doen aan de verhoudingen in stadsdeelraad. Geconstateerd moet worden
dat Deelname van de SP zou dat meer doen, maar de SP heeft een aantal punten op tafel gelegd
(geen bezuinigingen op welzijn, geen parkeergarages) die het komen tot de gewenste
programmatische eenheid ernstig zouden bemoeilijken.
Samengevat adviseer ik je een coalitie van GroenLinks, D66 en PvdA verder te onderzoeken. Ik
ben graag bereid de besprekingen voor te zitten, als daar behoefte aan is.
Met vriendelijke groet,
Jan Hoek