Stadsdeel Amsterdam Centrum
CONCEPT kort verslag
Politieke onderhandelingen Centrum, 2e avond in de Zuiderkerk
Op dinsdag 16 maart zetten de fracties van de vijf gekozen politieke partijen hun
verkennende gesprekken voort met als doel om te komen tot een coalitie die het bestuur
van stadsdeel Centrum gaat vormen. Als een coalitie is gevormd, gaan die fracties verder
met het schrijven van een Programakkoord voor de komende vier jaar. Deze avond is er
nog geen coalitie tot stand gekomen.
Alle partijen geven op verzoek van de voorzitter hun ideeën over de volgende thema s van deze
avond: Bestuurscultuur, Horeca, project 1012, Bezuinigingen en Verkeer&Parkeren&Meer ruimte
voor voetganger-fietser. Vanwege tijdgebrek komt het thema Volkshuisvesting/wonen deze avond
niet aan de orde.
Bestuurscultuur
GroenLinks
De fractie maakt onderscheid in intern en extern. De externe bestuurscultuur van het stadsdeel
moet meer gericht zijn op de burger. Burgers moet zo vroeg mogelijk bij plannen worden
betrokken waarbij nog sprake is van duidelijke keuzes. Succesvolle voorbeelden van andere
gemeenten met burgerparticipatie moeten aangegrepen worden. De interne bestuurscultuur gaat
over de verhouding tussen raad en dagelijks bestuur (db). Er moet een Programakkoord (PAK)
op hoofdlijnen komen, zeker als er een coalitie met een grote meerderheid in de raad zou komen.
Bij een PAK op hoofdlijnen is er immers meer ruimte voor debat in en tussen de raadsfracties c.q.
de oppositie. Het db moet plannen, bv. de Stedelijke Programma s van Eisen, in een vroeg
stadium voorleggen aan de raad.
D66
De externe cultuur gaat inderdaad over het betrekken van de burger. Het moet niet bij mooie
woorden blijven, maar serieus worden genomen. Dan moet het gaan om digitalisering (van
vergunningen bv.), open cultuur, sneller reageren op de burger, dienstverlening. Herprofileringen
van straten en pleinen moet interactief. En deregulering is voor D66 ook belangrijk. De interne
cultuur moet er een worden van vertrouwen in elkaar, vermijding van profileringsdrang, het db
zou pas na het debat met raad en burger, naar de raad toe moeten met het eindvoorstel. D66
beschouwt zich als een middenpartij en is ook voorstander van een PAK op hoofdlijnen. Veel
onderwerpen moeten open blijven voor het debat in de raad. Een kwetsbaar PAK is een teken
van kracht.
VVD
De fractie pleit voor meer openheid, maar het management van verwachtingen moet dan wel
goed plaatsvinden, vooral bij het begin van planvorming. De burger moet realistisch tegemoet
worden getreden en weten wat de marges van beleid en financiën en uitvoering zijn bij plannen.
Een betrouwbaar bestuur is een eerlijk bestuur. En niet alleen zouden de usual suspects op
hoorzittingen e.d. moeten worden uitgenodigd, maar ook zorgen dat er bredere belangen
aanschuiven. Het communiceren en motiveren van gemaakte keuzes moet goed zijn. Met de
wijkcentra moeten afspraken worden gemaakt over de opdracht die voor hen ligt. Ze zijn er niet
om applaus te genereren maar om ook anderen bij de plannen te betrekken. Het PAK op
hoofdlijnen, ja. Het moet wel concreet zijn, duidelijk, ook voor de raad bv. over de vraag wie (db
of raad) wat moet doen. Hoe zit het met de bevoegdheden? Dit n.a.v. de weinig vruchtbare
discussies tussen db en raad over delegatie van bevoegdheden. Raad en db moeten elkaar
vertrouwen geven dat het db doet wat het doet en behoort te doen resp. wat de raad doet en
behoort te doen. De raad moet zijn eigen rol pakken. De VVD is voorstander van collegiaal
bestuur, daar horen compromissen bij.
Concept-kort verslag formatiebespreking Zuiderkerk op 16 maart 2010
PvdA
De PvdA heeft zorgen over de externe bestuurscultuur. De waardering van het stadsdeel is de
laatste tijd omlaag gegaan en de beloofde prestaties van het PAK 2006-2010 zijn niet ten volle
waargemaakt. We streven nu al twee bestuursperiodes (vanaf 2002) naar meer
burgerparticipatie. Dat is op onderdelen zeker gelukt maar op andere onderdelen niet. We
moeten een extra inspanning doen om de burger een rol te geven. Dat is meer dan enkel
betrekken bij . Men moet met het stadsdeel kunnen praten over echte keuzes, binnen de marges
die ook de VVD zonet noemde. Een PAK op hoofdlijnen impliceert wederzijds vetrouwen, respect
en verantwoordelijkheid nemen. D66: GroenLinks, PvdA en VVD hadden in 2006 wel een dik
dichtgetimmerd PAK. Waarvandaan deze omslag naar hoofdlijnen? PvdA: Het stadsdeel bestaat
nog maar acht jaar en had een moeilijke start met het referendum en zoveel mensen tegen het
stadsdeel. Dan houdt men zich vast aan teksten van een dik PAK. Daar hebben we van geleerd.
We hadden in 2006 drie bestuurders die alledrie eenzelfde drang hadden om in control te zijn.
GroenLinks: er was inderdaad veel weerstand tegen het stadsdeel in 2002. De druk op het
stadsdeel was groot afgelopen jaren. We moeten het verleden en het wantrouwen dat er toen in
het bestuur was geslopen, niet meenemen naar deze nieuwe periode. We moeten nu starten met
personen die we vertrouwen en elkaar vertrouwen, dus met elkaar matchen . Dan is er ook geen
dik PAK als wetboek nodig. PvdA merkt ten slotte op dat het PAK 2006-2010 eigenlijk
nauwelijks in de raad aan de orde is geweest. Het was ook veel te dik voor een orgaan als een
stadsdeelraad. Dat functioneert wel voor een db en zijn ambtenaren, maar niet voor de politieke
arena.
SP
Wil een open PAK op hoofdlijnen. De externe bestuurscultuur is zeer belangrijk. Uitgangspunt is
betrokkenheid en deskundigheid van de burger. We moeten hen intensief betrekken aan het
begin van de plannen. We moeten ze serieus nemen. De SP spreekt liever van meespraak
(meebeslissen) dan van inspraak. Meespraak leidt tot draagvlak. Referenda of peilingen moeten
er komen, de bewonersbrieven moeten terugkomen én brieven aan betrokkenen achteraf. De
wettelijk verplichte inspraak moet anders, het moet de wettelijke plichtplegingen overstijgen.
Corporaties en projectontwikkelaars moeten geen toezeggingen krijgen voordat burgers zijn
geraadpleegd over het project. Sterker: deze instellingen en organisaties moeten een rol krijgen
bij het betrekken van burgers. En als bestemmingsplannen moeten worden gewijzigd, zorg dan
eerst voor draagvlak. Buurtbudgetten moeten nu echt worden ingevoerd.
Horeca
GroenLinks
Is voorstander van het verruimen van de openingstijden voor de horeca-concentratiegebieden.
Ondernemers moeten zelf de overlast bij hun bedrijf beperken in overleg met de buurt. We
moeten verruiming pas toestaan als ondernemers aantonen dat ze fatsoenlijk omgaan met hun
omwonenden. Het stadsdeel kan dat faciliteren en goede ondernemers belonen. Terrastijden
moeten niet verder worden verruimd. Het uitwaaieren van publiek op terrassen kun je ook zien
als een verkeersprobleem.
D66
Er is een spanning tussen maatwerk en regelgeving. Maatwerk wordt erg complex in de
uitvoering van regels. Pas dus op met het instrument regelgeving. D66 gaat voor goede
regelgeving, waarbij ruimte is voor bewoners en ondernemers om hun gedrag binnen de regels
zelf in te vullen. Verruiming openingstijden, ja. Tegelijkertijd moeten ondernemers hun
verantwoordelijkheid nemen.
VVD
Is voor verruiming sluitingstijden. En vrije tijden? Ja, maar niet in één keer en overal. We willen
een proef daarmee doen, bv. op het Rembrandtplein. Het stadsdeel moet verder serieus
handhaven, maar wel met meer tact. Stedelijk gedrag, ook ongewenst gedrag, is in een grote
Concept-kort verslag formatiebespreking Zuiderkerk op 16 maart 2010
stad niet uit te sluiten, dus wees realistisch. Oude mensen hebben bij wijze van spreken liever
overlast/reuring dan eenzaamheid. De proeven van het afsluiten van straten in de zomer in het
kader van het terrassenbeleid lopen. In de Jordaan gaat dat prima.
PvdA
We gaan naar verruiming van de openingstijden toe. Het lijkt wel of handhaving en overlast-
bestrijding de enige issues zijn bij horeca. Maar dat is een beperkte blik op het probleem. Het
gaat ook om uitwaaieren, geluidsoverlast. Het is complex. Het overleg tussen ondernemers en
bewoners moet ook een issue worden, een belangrijke. Handhaving is dan een stok achter de
deur. Een proef met verruiming van de openingstijden zou minder overlast met zich brengen,
maar dat moet dus nog bewezen worden. Kwantiteit van handhaving is geen eenvoudige zaak.
We vragen nogal wat van onze handhavers. We moeten dus investeren in die mensen. En we
moeten af van het idee dat mensen die overlast ervaren zeurpieten zijn. En mensen die meer
ruimte vragen moeten we niet wegzetten als loltrappers en buitenstaanders, zij horen er ook bij.
Horeca is niet alleen een kwestie van zeggen wat er niet mag, maar ook van wat er (niet) kan.
Dat is onze les. Overlast heb je van mensen die zich misdragen maar ook van mensen die zich
niet misdragen maar gewoon een pilsje drinken op een terras. Als het er veel zijn geeft dat
geluidsoverlast. Dat is een openbare orde probleem. Grotere verantwoordelijkheid voor
ondernemers, ja. In de Leidsebuurt zijn ondernemers weigerachtig zich te organiseren of buiten
hun eigen zaak te kijken, de politie moet het maar opknappen. Daar moeten we iets aan doen.
SP
De klachtenregistratie horeca moet op orde, op één plek en klachten goed afgehandeld.
Ondernemers en bewoners moeten we betrekken bij de handhavingstrajecten. Vermijd nieuwe
maatregelen of nieuwe afspraken. De centrale stad komt immers nog met een horecanota, wacht
dat eerst af. Er moet meer rekening worden gehouden met bewoners als het gaat om de
openingstijden. De SP denkt niet dat vrije openingstijden helpen tegen overlast.
Project 1012
GroenLinks
Steunt het project. Doel is belangrijker dan het middel. Er moet beter worden gemonitord en het
ijkpunt moet duidelijk zijn. We moeten onderzoeken wat de mogelijkheden en bevoegdheden zijn
voor het stadsdeel met bestemmingsplannen in het gebied. Spreiding coffeeshops, ja.
D66
Steunt het project, maar vindt zonering wel een uiterste middel, dus terughoudendheid is
geboden. Vermindering/sluiting van bordeelramen is niet het doel, maar daar lijkt het wel op. De
basis van het project is toch het bestrijden van criminaliteit (project Emergo) en daarop moeten
we ons richten. Verplichte sluiting coffeeshops moet vermeden worden. Risico is dat ze dan een
ander (meer horeca) karakter krijgen en dat zorgt weer voor meer overlast. Bij bestemmings-
plannen moeten alle branches ruimte krijgen. Het verwerven van vastgoed kan worden
getemporiseerd wat D66 betreft. Dat levert bezuiniging op.
VVD
De bodem onder project 1012 moet blijven. We moeten verder gaan met de zonering en
duidelijkheden geven in onze bestemmingsplannen. Coffeeshops moeten worden verspreid ook
naar andere stadsdelen, maar dat is wel een complex probleem. Dat moet op stedelijk niveau
worden aangepakt. Je kunt wetstechnisch coffeeshops niet regelen (wegbestemmen) in
bestemmingsplannen.
PvdA
Het stadsdeel heeft afgelopen jaren, al vóór het project 1012, successen geboekt in het gebied
maar liep tegen grenzen (criminele organisaties) aan. Het project heeft dit opgenomen en we
moeten de afspraken met de centrale stad herbevestigen, met name over de prostitutie en de
Concept-kort verslag formatiebespreking Zuiderkerk op 16 maart 2010
coffeeshops. We kunnen aanbieden om enkele coffeeshops binnen het stadsdeel, buiten 1012, te
verspreiden om zo de andere stadsdelen mee te krijgen het hunne te doen. VVD: hoe zit het wat
u betreft met het Singelgebied? PvdA: we hebben dat duidelijk verloren.
SP
Steunt 1012 maar zet vraagtekens bij de uitvoering. De opvang van prostituées en ruimte voor
kleine ondernemers zijn voor de SP belangrijke issues. Coffeeshops moeten niet verplicht
worden te sluiten maar de SP pleit wel voor legalisering van softdrugs aan de achterdeur. Verder
zet de SP in op intensieve zorg, handhaving en diversiteit.
Bezuinigingen
GroenLinks
Slimmer werken en dus geld besparen, wie kan daartegen zijn? GroenLinks zegt hier ja op. De
taakverdeling tussen stad en stadsdeel moet anders, efficiënter. Er moet een zoekactie komen op
beparingen op het terrein van monumenten, water en milieu. Welzijn kan niet buiten schot blijven,
maar GroenLinks vindt 10% minder ineens teveel. Zij houdt een voorkeur voor getrapte
bezuinigingen op het sociaal domein tot 5%. Getrapt en in overleg met de partners. De andere
5% moet in andere programma s gevonden worden. Bijvoorbeeld uit het programma openbare
ruimte. De schoonheidsgraad van 8 naar 7 is bespreekbaar. Herinrichtingen kunnen
getemporiseerd worden, voorzover gefinancierd uit stadsdeelmiddelen.
D66
Het kostenreductieprogramma moet bekeken worden. D66 sluit niets uit. Afschaffen van
vergunningstelsels (en dus algemene regels) en minder handhaven is het onderzoeken waard. Er
moet voorlopig ook geen of minder nieuwe beleidsontwikkeling komen. Efficiëntie op welzijn moet
een haalbare kaart zijn, zij het niet volgens de kaasschaafmethode.
VVD
De fractie heeft onlangs een raadsvoorstel ingediend waar het gaat om minder regels . Daar zijn
beparingen uit te realiseren. Een versneld preadvies op dit voorstel van het nieuwe db kan
helpen. De ambtelijke notitie met mogelijke heroverwegingen is een goed stuk en daar zit ook
nog keuzeruimte van 25% bij. Slimmer werken, ja. Voor wat betreft welzijn is er op het vlak van
huisvesting nog ruimte voor heroverwegingen. De projectenlijst van de sector Bouwen en Wonen
kan nog wel gescreend worden in dit licht. Als het stadsdeel een extern project van een
ontwikkelaar begeleidt, moeten de ambtelijke kosten in rekening kunnen worden gebracht. Als
burgers plannen indienen, kunnen we volstaan met formele (goedkopere) toetsing. De
Pintobibliotheek is een zere plek en we gaan er niet over. Het besluit op dit punt moet worden
doorgezet anders gaat het ons veel geld kosten. We moeten in de openbare ruimte en bij het
schoonhouden slimmer werken en dat gewoon doen maar niet de ambitie omlaag brengen van 8
naar 7 schoonheidsgraad. Op de burgeravond van 9 maart jl. was het publiek daar ook op tegen.
We moeten niet de algemene middelen inzetten voor openbare ruimte-projecten, alleen gelden
uit fondsen als het ISV en het parkeerfonds. Maatschappelijke (lagere) huren alleen hanteren
voor echte doelgroepen.
PvdA
Heeft zorgen. De bezuinigingen van het Rijk en de stad komen er ook nog eens aan. Daar heeft
de ambtelijke notitie nog geen rekening mee gehouden. Als het Rijk en de stad op welzijn gaan
bezuinigen, komt dat naar het stadsdeel toe. Haal bezuiniging op welzijn dan liever uit meer
efficiëntie. Het doet de PvdA pijn om de schoonheidsgraad van 8 naar 7 te laten gebeuren.
Bovendien levert het erg weinig op volgens de ambtelijke notitie. Is dat echt zo weinig? De PvdA
volgt verder de lijn van de (goede) ambtelijke notitie. Maar de crisis zal ons dus meer raken dan
enkel de Stadsdeelfonds-reductie. Ten slotte moet het voorzieningenniveau voor de mensen die
het het hardst nodig hebben, behouden blijven.
Concept-kort verslag formatiebespreking Zuiderkerk op 16 maart 2010
SP
Wil niet de crisis afwentelen op kwetsbare groepen. De ambtelijke notitie is leidraad maar handen
af van welzijn. We moeten wat doen aan de subsidievoorwaarden: plafonds instellen voor de
lonen van de managers en bestuurders en minder managers. Kijk ook naar onnodige, dure
projecten, bv. subsidie voor de mantelzorgdag, waar weinig mantelzorgers en veel betaalde
zorgverleners komen. Ons vastgoed moeten we niet verkopen, wel besparen op beheerkosten en
op energiekosten. Burgers vinden een schone stad belangrijk, dus daar moet je voorzichtig mee
zijn. De SP is op zich niet tegen een verlaging van 8 naar 7 schoonheidsgraad maar dan niet ten
koste van ontslagen van reinigers. Het aantal uitzendkrachten kan minder. Ondernemers moeten
meebetalen aan het schoonhouden van de binnenstad. Ga de straten en pleinen niet duur
herinrichten maar volsta met herbestraten. Het aantal feestjes van het stadsdeel kan minder, de
Rode Loper kan soberder, het Leidseplein en parkeergarages idem dito Maar handen af van de
buurtgerichte werkers, de rayonmanagers. Veel van de reserves kunnen worden toegevoegd aan
de algemene middelen en daarna besteed worden aan sociale behoeften. Het bestuur kan ook
soberder: in ieder geval niet meer dan drie db-leden en korting op de fractiegelden en de
raadsvergoedingen van raadsleden.
Verkeer en parkeren & meer ruimte voor voetganger en fietser
GroenLinks
De toekomst van de binnenstad ligt bij langzaam verkeer. Voorrang voor fietsers en voetgangers.
Er moeten fietsstraten komen, er moet veilig kunnen worden overgestoken, veilige
schoolomgeving en kindlinten. Minstens op twee plaatsen moet dit voornemen op korte termijn
zichtbaar worden, bv. bij de Elandsgracht en de Haarlemmerstraat. Bij parkeergarages moet het
medegebruik door vergunninghouders meer mogelijk zijn. Er moeten garages komen bij de
verkeersknooppunten en aan de randen van de binnenstad. Minimaal 1-op-1 opheffen van
parkeerplaatsen blijft belangrijk. We moeten autodelen blijven stimuleren. Er moet een nieuw
Verkeerscirculatieplan (met meer eenrichtingverkeer) komen en een nieuwe nota Bereikbaarheid.
Voor wat betreft fietsparkeervoorzieningen kunnen we creatiever zijn, bv. meer ervan bij
knooppunten van openbaar vervoer en bij parkeergarages. Ten slotte: sight seeing touringcars
moeten uit de binnenstad verdwijnen als het aan GroenLinks ligt.
D66
Hecht ook prioriteit aan voetgangers en fietsers. Ruimte voor langzaam verkeer tussen
autowegen moet kunnen. Auto s moeten in de binnenstad kunnen blijven rijden en parkeren. D66
is geen voorstander van het 1-op-1 opheffen van parkeerplaatsen, de wachtlijsten moeten ook
weg. Autodelen, ja.
VVD
Er zijn straten, zoals de Muiderstraat, autovrij gemaakt. De Leidsebuurt wordt autovrij, de Negen
Straatjes autoluw. Verbetering van het klimaat telt mee bij de afweging autovrij-autoluw. Autoluw
zou goed kunnen bij de zuidelijke Burgwallen, bij de Koningslaan, de Geldersekade en Zeedijk.
Er wordt al veel gedaan. Alle auto s ondergronds en/of inpandig, ja. Het zijn langdurige trajecten
met parkeergarages, tot ver na 2014. De 1-op-1 discussie is niet relevant, er is geen besluit voor
nodig. Laten we de garages maar eens eerst realiseren. We moeten ook doorgaan met meer
ruimte voor fietsparkeren, fietsers en voetgangers. En we moeten doorgaan met de meerijvariant
op de trambaan bij de Rode Loper, dat schept ook ruimte. Een wandelpromenade op de
Elandsgracht of Westerstraat? Ja, maar wel eerst het parkeerprobleem op de middenstroken
oplossen met parkeergarages. We moeten niet zomaar parkeerplaatsen opheffen en daarna pas
met garages komen. VVD is tegen eenrichtingsverkeer op de radialen. Er moet zo snel mogelijk
een Verkeerscirculatieplan komen. We moeten het Stadshart niet afknijpen met
eenrichtingverkeer, want dat levert ongewenste spreiding van verkeer op de grachten op. Streef
naar obstakelvrije wegen en stoepen bij instellingen en scholen in plaats van bredere voetpaden.
Het 30 km regiem bestaat al en op de grachten en smalle straten komt men niet veel verder dan
15 km per uur. Alleen op de radialen is het 50 km vanwege het openbare vervoer dat daar
Concept-kort verslag formatiebespreking Zuiderkerk op 16 maart 2010
doorheen gaat. Het zijn hoofdwegen. Die vallen, netzoals het openbaar vervoer, onder de
bevoegdheid van de centrale stad en die heeft aangegeven niet naar 30km te willen.
PvdA
Er worden parkeergarages gebouwd, het 1-op-1 opheffen van parkeerplekken op straat ligt dan
voor de hand. De wachtlijstproblematiek lossen we nooit helemaal op, dat is een illusie. We
moeten wachtlijsten verminderen door meer alternatieven te bieden zoals openbaar vervoer,
autodelen, langere tijd geven aan spijtoptanten die hun auto hebben opgegeven, P&R-
voorzieningen. Voor de PvdA hebben voetgangers en fietsers voorrang in politiek, fysiek en
juridisch opzicht. We zijn voor een extra opdracht als het om fietsparkeervoorzieningen gaat.
Gezichtsbepalende punten moeten worden teruggegeven aan voetgangers. N.B. lopende
participatietrajecten op dit punt moet het nieuwe bestuur niet gaan doorkruisen. Dat werkt
averechts.
SP
Is voor schone lucht en een autoluwe binnenstad. Meer ruimte voor mensen en tegen
ondergrondse parkeergarages. De auto s moeten aan de rand van de stad worden opgevangen,
gekoppeld aan goed openbaar vervoer naar de binnenstad. De SP hecht absolute voorrang voor
voetgangers en vrije fietspaden. Er moet een oplossing komen voor geparkeerde fietsen en
wees-fietsen. Er moeten meer stallingen komen. Bedrijven en instellingen met veel bezoekers
moeten inpandige fietsstallingen creëren. Het invoeren van 15 km per uur op de grachten en
smallle straten, bepleit op de burgeravond van 9 maart jl., is een goed idee.
Na een pauze neemt GroenLinks het woord.
Groenlinks
Kan nog niet tot een keuze voor een coalitie komen. De uitslag van de verkiezingen maakt dat
GroenLinks met D66 het eerst praat. GroenLinks is op zoek naar helderheid over de standpunten
van D66, maar die helderheid is er nu nog niet voor wat betreft welzijn en verkeer. Daarom het
voorstel om met D66 een nader gesprek te voeren. Verder zal GroenLinks een advies vragen aan
de voorzitter van de formatiegesprekken, Jan Hoek.
VVD
GroenLinks en D66 moeten nog maar eens samen praten.
PvdA
We moeten recht doen aan de uitslag, waarbij D66 en GroenLinks de winnaars waren, samen het
progressieve liberale geluid. D66 is een relatieve nieuwkomer in het eventuele bestuur, dus is
het moeilijk om concreet te zijn.
SP
Blijft bereid bestuursverantwoordelijkheid te nemen, maar respecteert de verkiezingsuitslag. De
SP ziet in de combinatie GroenLinks, PvdA en SP een linkse coalitie gloren.
GroenLinks
Verwacht morgenmiddag (17 maart) een advies van Jan hoek. De geplande avond in de
Zuiderkerk morgen gaat niet door, die van overmorgen (18 maart) wel. Dan hoopt GroenLinks tot
haar keuze voor een coalitie te zijn gekomen. Donderdag 18 maart vanaf 19:00 is iedereen
welkom in de Zuiderkerk.
Concept-kort verslag formatiebespreking Zuiderkerk op 16 maart 2010