Radboud Universiteit Nijmegen


Nieuw onderzoek naar stress en verslaving bij jongeren

Datum bericht: 19 maart 2010

Jongeren die vroeg beginnen met drinken of roken en daarna snel regelmatig gaan gebruiken, zijn riskante gebruikers. Sommige jongeren zijn daarvoor kwetsbaarder dan anderen en stress speelt daarin een belangrijke rol. Daarom gaat Anja Huizink, bijzonder hoogleraar aan de Radboud Universiteit Nijmegen verder onderzoek doen naar hoe dat precies werkt.In haar oratie op 19 maart gaf ze daarvan vast een voorproefje. Huizink: âExperimenteren hoort bij deze leeftijdfase, maar het maakt wel uit of je op je 10de of je 15de begint. Jongeren die voor hun 12de jaar hebben gerookt, hebben een twintig keer grotere kans op cannabisgebruik dan leeftijdgenoten die niet zo jong rookten. Ik wil nu gaan uitzoeken wat de rol van stress is in de fase van experimenteren naar risicovol middelengebruikâ.

Te veel of juist te weinig?
Te veel, maar ook te weinig stressreacties kunnen â naast omgeving en genetische aanleg - aanleiding zijn voor roken, drinken of cannabisgebruik. Jongeren tussen de 10 en 12 jaar met hoge waarden van het stresshormoon cortisol in hun speeksel, hebben een grotere kans om te gaan roken. Bij cannabis is het juist andersom: jongeren met een lage cortisolspiegel, lopen een grotere kans om een regelmatige gebruiker te worden. Deze groep jongeren gaat misschien actief op zoek naar prikkels zoals cannabisgebruik die kan bieden. Prof. Huizink gaat onderzoeken of iemands stressgevoeligheid voorafgaat aan escalerend middelengebruik. Juist omdat er in de adolescentie nog geen sprake is van gestabiliseerde patronen van middelengebruik, is het een goed moment voor onderzoek.

Biologisch psychologisch onderzoek naar stress
Anja Huizink heeft veel ervaring met epidemiologisch onderzoek waarbij ze groepen jongeren in Rotterdam en omgeving en in noord Nederland over langere tijd volgde en keek naar hun geestelijke gezondheid en de ontwikkeling van sociaal gedrag. Daar was minder gelegenheid voor experimenten in kleinere subgroepen. Die aanvulling biedt haar leerstoel in Nijmegen wel. In het Behavioural Science Institute van de Radboud Universiteit wordt veel experimenteel onderzoek gedaan naar de invloed van genen en omgeving op rook- en drinkgedrag van jongeren. Een aantal van deze studies wil prof. Huizink nu gaan uitbreiden met metingen van cortisol in het speeksel.

Barlab
Eén zoân studie wordt gedaan in het barlab, waar gekeken wordt naar de invloed van omgeving (roken of drinken van andere personen in het café) op proefpersonen. Gaan deze proefpersonen meer roken of drinken als ze onder druk worden gezet? Het IVO, Instituut voor Onderzoek naar Leefwijzen & Verslaving in Rotterdam, de organisatie die de leerstoel mogelijk maakt, brengt deze onderzoeksresultaten terug naar behandelaars in de verslavingspraktijk.

Middelen om aan de druk te ontsnappen. Oratie Anja Huizink, 19 maart, Radboud Universiteit Nijmegen

Â