Ingezonden persbericht
Persbericht
Wereldwijd maatregelen nodig voor vogels in de landbouw
Van de bijna 10.000 soorten vogels in de wereld komen er meer dan 3.600 voor in landbouwgebieden. Veel van die soorten gaan achteruit, maar in steeds meer gebieden wordt actie ondernomen om ze te redden.
Dit beeld komt naar voren in het boek Farmland Birds across the World, dat vandaag is gepubliceerd door Centrum voor Landbouw en Milieu. Dit is het eerste boek ter wereld over vogels in de landbouw op wereldschaal. Het laat in tekst en foto's de enorme vogelrijkdom zien, van kraanvogels in de akkerbouw en plevieren op grasland tot gieren op begraasde steppen, zilverreigers in rijstvelden, kolibri's in de koffieteelt en kerkuilen op het boerenerf.
Wereldwijd de meest succesvolle landbouwvogel is de koereiger, die zich vanuit Afrika heeft verspreid naar Europa, Azië, Australië en Amerika. De rijkste landbouwsystemen zijn zogenaamde agroforestry systemen. Bekende voorbeelden daarvan zijn "schaduw" koffie- en cacaoteelten waarin de productiestruiken worden afgewisseld met diverse soorten bomen. Daar worden soms op één bedrijf wel 200 vogelsoorten gevonden.
Wereldwijd gaan vogels op landbouwgrond achteruit, 13% van de soorten wordt bedreigd. Dat komt vooral door de intensivering van de landbouw, die er op is gericht dat gras en gewas sneller groeien. Daardoor groeit de vegetatie snel dicht, begint de oogst vroeger, wanneer de vogels nog broeden, graast er meer vee of worden meer bestrijdingsmiddelen gebruikt waardoor vogels minder voedsel vinden. Ook wordt in veel gebieden grasland omgezet in akkerbouw.
Toch zijn er ook landbouwvogels die vooruit gaan. Voorbeelden zijn ganzen op grasland van Europa en Azië tot Noord-Amerika, zilverreigers in de Italiaanse rijstteelt en zelfs grutto's in IJsland. Deze vogels hebben gemeen dat ze voedsel zoeken op landbouwgrond maar broeden in natuurgebied in de omgeving of elders, waar ze veiliger zijn. De vooruitzichten voor zulke vogels zijn volgens de schrijvers veel beter dan die van vogels die ook broeden op landbouwpercelen, zoals de Nederlandse grutto. Voor die laatste soorten zijn speciale maatregelen nodig, die doorgaans geld kosten. Daarvoor bestaan al programma's in de EU, de VS en sinds kort ook in Australië en Zuid Afrika. De schrijvers pleiten er voor om zulke programma's te versterken en uit te breiden.
"Bij het schrijven van dit boek zijn we enthousiast geworden over de rijkdom aan vogels in de landbouw wereldwijd" zegt Wouter van der Weijden, een van de redacteuren van het boek. "Maar ook bezorgd over de vooruitzichten voor vogels in de steeds intensiever wordende landbouw. Er zijn maatregelen nodig, niet alleen van de overheid maar ook van het bedrijfsleven. In Amerika, en sinds kort ook in Nederland, is bijvoorbeeld al vogelvriendelijke koffie op de markt en in Spanje en China vogelvriendelijke rijst. En waarom geen vogelvriendelijke chocola, olijfolie en kaas? Let maar op, als zulke producten op de markt komen, gaan ook de grote merken hun leveranciers vragen iets aan vogelbeheer te doen."
Ingezonden persbericht