Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Vandaag eerste warme dag?
Komend weekeinde zomertijd
24 maart 2010 - De kans is groot dat het vanmiddag op enkele plaatsen in ons land meer dan 20 graden wordt. Een dag met een maximumtemperatuur van 20,0 graden of hoger is een officiële warmte-indicator die in de weerkunde een warme dag genoemd. De koude winter heeft er voor gezorgd dat de natuur veel later op gang komt dan de voorgaande warme jaren (foto: Jannes Wiersema) De koude winter heeft er voor gezorgd dat de natuur veel later op gang komt dan de voorgaande warme jaren (foto: Jannes Wiersema) De afgelopen jaren viel de eerste warme dag later: in 2009 in De Bilt op 3 april, in 2008 pas op 26 april. De grilligheid van het weer is groot in het voorjaar: twee jaar geleden sneeuwde het rond deze tijd en beleefde het grootste deel van ons land met 5 tot 10 cm sneeuw een unieke witte Pasen. Het was de koudste Pasen in ruim veertig jaar. Op Paaszondag 23 maart 2008 vroor het 's ochtends op de vliegbasis Twenthe 7 graden.

Gewoonlijk boekt het KNMI zijn eerste warme dag in april. In 1961 en 1990 werd het al op 17 maart meer dan 20 graden, in 1983 pas voor het eerst op 31 mei. In Limburg en Brabant worden deze waarden in het algemeen eerder in het jaar bereikt. In 1920 noteerde Maastricht al op 20 februari ruim 20 graden. In maart wordt in het zuiden regelmatig meer dan 20 graden gemeten, in sommige jaren in die maand zelfs op drie dagen.

Klok een uur vooruit
Komend weekeinde wordt het weer wat minder warm al blijven de temperaturen boven de norm voor de tijd van het jaar. Vanaf zondag is het 's avonds ook weer een uur langer licht. In de nacht van zaterdag op zondag om 3 uur precies worden de klokken weer een uur vooruit gezet. Een eenvoudig ezelsbruggetje: in het voorjaar gaat de klok een uur vooruit. Vrijwel alle landen doen tegenwoordig meer met de zomertijd, die in ons land in 1977 vanwege de energiecrisis is heringevoerd. In Europa gaat de klok overal op hetzelfde moment vooruit, maar wereldwijd doen 160 landen niet mee met de zomertijd.

De zomertijd verandert uiteraard niets aan het weer maar we merken het wel aan het opschuiven van de dagelijkse gang van weersverschijnselen. Vooral 's ochtends is dat te merken omdat de laagste temperatuur van de dag gemiddeld een uur later wordt bereikt dan in de winterperiode. Het warmste moment van de dag schuift onder de gemiddelde omstandigheden iets meer richting namiddag. Verschillende weersverschijnselen, zoals windrichting - en snelheid en vorming van stapelwolken, kennen een zekere regelmaat, De dagelijkse gang wordt aangestuurd door de veranderende warmte van de zon.

Eerste uitgave: 24-03-10